bugün
- şanlıurfa da damattan istenilenler listesi14
- okula gidiyorum sözlük10
- kocasına kahvaltı hazırlamayan kadın kusurludur11
- yazarların cinsel tercihi15
- içinde hiç'a harfi geçmeyen bir cümle yazınü17
- hangi sözlükçüyü dövmek istersiniz21
- uludağ sözlük aktrollerinin uçurulması8
- peygamberlerin yahudi olması9
- zalbert ramstein18
- güçlü kadınların ortak özellikleri19
- herkesle iyi geçinmek10
- bugün yaşadığınız en üzücü olay13
- anın görüntüsü11
- dini eleştirmeyi dün düşmanlığı ile bir tutmak8
- elini cebine atınca en az 5000 lira olmalı14
- meral akşener14
- kadir mısıroğlu mezarı13
- albay kemal21
- karıncaları öldürmeden evden uzaklaştırma yöntemi15
- sokak ortasında ilişkiye giren muhafazakar çift22
- kablosuz sütyen20
- icardi190537
- arkadaşlar sizce yakışıklı mıyım31
- müge anlı ile anadolu irfanı8
- seni allaha şikayet ediyorum erdoğan8
- meral akşener'in sarı saçları10
- gizli samyel23
- 6 haziran 2024 meb ile ilgili skandal iddia25
- kuresel ikinma'nın sözlüğe dönüşü10
- aşkım ben hiç osurmuyorum bizde genetik diyen kız11
- estetikle 30 yaşına dönen teyze8
- belediye otobüsüne kaçak binme yöntemleri10
- türklere peygamber gönderilmemiş olması19
- türk tarihinin en büyük komutanı rte dir18
- kadınlar konusunda bilmek istediğiniz ne var12
- ronaldo'nun fenerbahçe'ye gelme ihtimali12
- kadir mısıroğlu üstadın hoplattığı oğlanlar18
- zalbert ramstein'in kürt olması15
- jose mourinho27
- sarılma ihtiyacı8
- havalar ısınınca orospu gibi giyinen kadınlar19
- kaç tane gerçek istanbullu tanıdınız17
- biz bu hayata çalışmaya mı geldik8
- sözlüğün bağımlılık yapması11
- 48 cm penisi olan adam12
- türk kadınlarındaki en büyük sorun19
- türk polisinin güzel kızlara karşı olan nezaketi21
- merve boluğur11
- nude isteyen kız12
- sözlüğün en iyi iki erkek yazarı12
Belirli bir süre içerisinde, belirlenmiş bir fiyattan bir mal veya menkul kıymeti alma ya da satma hakkına verilen addır. Opsiyon hakkı, alım opsiyonu (call option) ve satım opsiyonu (put option) olarak ikiye ayrılır. Piyasa fiyatı belirlenmiş olan fiyatı aşmış ise, alım opsiyonu sahibi; fiyat düşmüş ise satım opsiyonu sahibi hakkını kullanır.
Opsiyon latince bir terim olup tercih, seçim anlamına gelmektedir. Temel olarak opsiyonu; herhangi bir varlığı anlaşılan tarihte sabit bir fiyattan satma ya da satın alma hakkı veren araçlar olarak tanımlanabilir. Bu ürünün en önemli özelliği işlemin vadesi geldiğinde opsiyon hakkını elinde tutan tarafın işlemi yapmaktan vazgeçebilmesidir. Kimlere uygundur ?
Opsiyon işlemleri spot/forward piyasalardaki risklerin kapatılması ya da spekülatif yatırımcılar tarafından kullanılır.
Özellikleri
iki çeşit opsiyondan bahsetmek mümkündür.
1 - Satın alma hakkı opsiyonu
2 - Satma hakkı opsiyonu
Bu iki opsiyonda da taraflar miktar, işlemin vadesi, vade tarihindeki fiyat ve opsiyon hakkını alan tarafın ödeyeceği prim konusunda bugünden anlaşırlar. Anlaşma tarihinde opsiyon hakkını alan taraf anlaşılan prim miktarını opsiyon hakkını veren tarafa nakden öder. Bunun dışında herhangi bir para değişimi yapılmaz.
(http://www.tskb.com.tr)
Opsiyon işlemleri spot/forward piyasalardaki risklerin kapatılması ya da spekülatif yatırımcılar tarafından kullanılır.
Özellikleri
iki çeşit opsiyondan bahsetmek mümkündür.
1 - Satın alma hakkı opsiyonu
2 - Satma hakkı opsiyonu
Bu iki opsiyonda da taraflar miktar, işlemin vadesi, vade tarihindeki fiyat ve opsiyon hakkını alan tarafın ödeyeceği prim konusunda bugünden anlaşırlar. Anlaşma tarihinde opsiyon hakkını alan taraf anlaşılan prim miktarını opsiyon hakkını veren tarafa nakden öder. Bunun dışında herhangi bir para değişimi yapılmaz.
(http://www.tskb.com.tr)
latince bir terim olup tercih, seçim anlamına gelmektedir.
opsiyon (ingilizcesi option) olan kelime olup dar anlamda seçenek anlamına gelir. bunun ticari anlamda genişletilmiş halinde ise bir mal veya menkul kıymetin belirli bir fiyattan belirli bir vade tarihinde alınmak üzere anlaşılmasıdır. ama bu anlaşmada örneğin alım opsiyonuysa alıcı açısından bir zorunluluk yoktur.
bir örnekle ifade etmek gerekirse
himmet: opsiyon satıcısı (karışmasın himmet bu örnekte belli bi prim alıp saffet' ten vade tarihinde 1.5 kur üzerinden dolar almayı taahhüt eden arkadaşımız. yani opsiyonu satar doları alır)
saffet: opsiyon alıcısı
saffet vade tarihinde bi bakar eğer dolar piyasada 1.6' a satılıyosa ben niye paramı mal himmete 1.5 tan satayım ki! himmet' e verdiğim prim başımın gözümün sadakası olsun der ve parasını piyasada satar.
bunu çeşitlendirebilir, örnekleri artırabiliriz. lakin bu örnek özelinde opsiyonun ne olup olmadığı hakkında bi ışık yaktım diye umuyorum.
yine de akıllı adam bu himmet. bak oturduğu yerden primi kaptı. dolar düşmesin diye yatıp kalkıp dua etmişti de belki o işe yaramıştı. kim bilir?
bir örnekle ifade etmek gerekirse
himmet: opsiyon satıcısı (karışmasın himmet bu örnekte belli bi prim alıp saffet' ten vade tarihinde 1.5 kur üzerinden dolar almayı taahhüt eden arkadaşımız. yani opsiyonu satar doları alır)
saffet: opsiyon alıcısı
saffet vade tarihinde bi bakar eğer dolar piyasada 1.6' a satılıyosa ben niye paramı mal himmete 1.5 tan satayım ki! himmet' e verdiğim prim başımın gözümün sadakası olsun der ve parasını piyasada satar.
bunu çeşitlendirebilir, örnekleri artırabiliriz. lakin bu örnek özelinde opsiyonun ne olup olmadığı hakkında bi ışık yaktım diye umuyorum.
yine de akıllı adam bu himmet. bak oturduğu yerden primi kaptı. dolar düşmesin diye yatıp kalkıp dua etmişti de belki o işe yaramıştı. kim bilir?
(bkz: option)
opsiyon en basit haliye bir varlığın ileri bir tarihte yapılacak alışverişini düzenleyen bir kontrattır. finansal anlamda opsiyon bir türev ürünüdür ve adından anlaşılacağı üzere fiyatı, üzerine yazıldığı varlığın dinamikleri ve opsiyonun özellikleri ile belirlenir.
opsiyonu cazip kılan şey tabii olarak opsiyon alıcısına sunduğu alış veya satış opsiyonudur. en basit şekilde opsiyon kontratı alıcısına ileride belirlenmiş bir tarihte veya o tarihe kadar, belirlenmiş miktarda bir varlığı, yine belirlenmiş bir fiyat üzerinden alma veya satma imkanı verir. burada esas nokta bunun bir seçenek yani bir hak olduğu zorunluluk olmadığıdır. yani opsiyon satın alan bir kişi opsiyonu kullanıp kullanmama hakkını saklı tutar.
opsiyon, her finansal kontrat gibi, iki taraflı bir kontrattır yani bir alıcısı bir satıcısı vardır. opsiyonu satın alan kişi satıcıya opsiyonun fiyatını yani premiumu öder. premium hesaplanması kompleks bir konudur ve opsiyonun özelliklerine göre ciddi manada ileri matematik gerektirir.
peki, opsiyonun amacı nedir? neden böyle bir finansal ürün var? açıkcası opsiyon çok gerekli bir finansal araçtır. bunu birkaç madde altında toplarsak, birincisi opsiyon finansal risklerin yönetiminde çok önemli bir araçtır. özellikle emtia ticaretinde veya tarım sektöründe fiyat belirsizliğini ortadan kaldırmak için veya fiyat değişimlerinden meydana gelecek zararı minimize etmek için kullanılır. ikincisi, spekülatif ticarette kaldıraç için kullanılır. çünkü opsiyon mesela bir hissenin fiyatından daha ucuzdur dolayısı ile çok daha fazla miktarda satın alınabilir bu da daha az sermaye ile daha fazla kar elde etmenize olanak verir. üçüncüsü, opsiyon gelişmiş ekonomilerde çok likit bir üründür. dolayısı ile portfolyo düzenlemelerinde kullanılır. bunlar gibi birkaç tane daha sebep sayılabilir ama en önemli kullanım amacı risk yönetimi ve spekülasyondur.
basitçe iki ana türe ayırabilirz, american option ve european option olarak. bunlar uygulama tarzı olarak birbirinden ayrılır. amerikan opsiyonları, opsiyonu aldığınız tarihten itibaren bitiş tarihine kadar (expiration date) istediğiniz zaman kullanılabilir. yani ne zaman uygun görürseniz opsiyonu kullanabilirsiniz (excercise etmek). european opsiyonları ise sadece bitiş tarihinde kullanılır. bu farklılıktan dolayı amerikan opsiyonları bütün özellikleri eşdeğer olan european opsiyonlarından daha değerlidir değilse bile aynı değerdedir. çünkü size daha fazla esneklik verir. bitiş tarihinde her iki opsiyonda aynıdır. amerikan opsiyonlarını fiyatlamak bir tık daha zordur. teorisinde optimal stopping time ve snell envelope tarzı kavramlar girer.
her iki opsiyon türününde call ve put olmak üzere iki çeşidi vardır. amerikan call veya european call gibi. basitçe call opsiyonu opsiyonu alan kişiye, opsiyonun yazıldığı varlığı (underlying), ileriki bir tarihte ve anlaşılan fiyattan satın alma hakkı verir. put opsiyonu da satma hakkı verir. bunlar yapı taşlarıdır. farklı opsiyon çeşitlerini ve farklı özellikleri olan opsiyonları birleştirip opsiyon stratejileri oluşturulur. öngörünüz ve risk tercihinize uygun olarak envai çeşit strateji oluşturulabilir.
bu konuda belki de bahsedilmesi gereken bir diğer şey bunların fiyatlanmasıdır. daha önce de belirttiğim gibi aslında bu kompleks bir iştir çünkü bir sürü belirsizlik söz konusudur. birçok opsiyon fiyatlama formülü vardır ama en basit haliye binom modeli ve black-scholes formülünden bahsedebiliriz. aslında bunlar birbirlerinden çok farklı şeyler deği, black-scholes binom modelinin continuous time şeklinde uyarlanmış halidir yani binomdan basit bir şekilde türetilebiliriz. myron scholes, robert merton bu formül sayesinde nobel ödülüne layık görülmüşlerdir, fisher black abimiz ise ödülden birkaç sene önce vefat etmiştir. çok basit bir formül olmasına rağmen etkili ve hızlı bir formüldür. etkili olmasının sebebi ise aşağı yukarı bütün opsiyon çeşitlerine uygulanabilir olması ve assumptionlarının birçoğunun aslında sonradan kaldırılabilmesidir.
opsiyonu cazip kılan şey tabii olarak opsiyon alıcısına sunduğu alış veya satış opsiyonudur. en basit şekilde opsiyon kontratı alıcısına ileride belirlenmiş bir tarihte veya o tarihe kadar, belirlenmiş miktarda bir varlığı, yine belirlenmiş bir fiyat üzerinden alma veya satma imkanı verir. burada esas nokta bunun bir seçenek yani bir hak olduğu zorunluluk olmadığıdır. yani opsiyon satın alan bir kişi opsiyonu kullanıp kullanmama hakkını saklı tutar.
opsiyon, her finansal kontrat gibi, iki taraflı bir kontrattır yani bir alıcısı bir satıcısı vardır. opsiyonu satın alan kişi satıcıya opsiyonun fiyatını yani premiumu öder. premium hesaplanması kompleks bir konudur ve opsiyonun özelliklerine göre ciddi manada ileri matematik gerektirir.
peki, opsiyonun amacı nedir? neden böyle bir finansal ürün var? açıkcası opsiyon çok gerekli bir finansal araçtır. bunu birkaç madde altında toplarsak, birincisi opsiyon finansal risklerin yönetiminde çok önemli bir araçtır. özellikle emtia ticaretinde veya tarım sektöründe fiyat belirsizliğini ortadan kaldırmak için veya fiyat değişimlerinden meydana gelecek zararı minimize etmek için kullanılır. ikincisi, spekülatif ticarette kaldıraç için kullanılır. çünkü opsiyon mesela bir hissenin fiyatından daha ucuzdur dolayısı ile çok daha fazla miktarda satın alınabilir bu da daha az sermaye ile daha fazla kar elde etmenize olanak verir. üçüncüsü, opsiyon gelişmiş ekonomilerde çok likit bir üründür. dolayısı ile portfolyo düzenlemelerinde kullanılır. bunlar gibi birkaç tane daha sebep sayılabilir ama en önemli kullanım amacı risk yönetimi ve spekülasyondur.
basitçe iki ana türe ayırabilirz, american option ve european option olarak. bunlar uygulama tarzı olarak birbirinden ayrılır. amerikan opsiyonları, opsiyonu aldığınız tarihten itibaren bitiş tarihine kadar (expiration date) istediğiniz zaman kullanılabilir. yani ne zaman uygun görürseniz opsiyonu kullanabilirsiniz (excercise etmek). european opsiyonları ise sadece bitiş tarihinde kullanılır. bu farklılıktan dolayı amerikan opsiyonları bütün özellikleri eşdeğer olan european opsiyonlarından daha değerlidir değilse bile aynı değerdedir. çünkü size daha fazla esneklik verir. bitiş tarihinde her iki opsiyonda aynıdır. amerikan opsiyonlarını fiyatlamak bir tık daha zordur. teorisinde optimal stopping time ve snell envelope tarzı kavramlar girer.
her iki opsiyon türününde call ve put olmak üzere iki çeşidi vardır. amerikan call veya european call gibi. basitçe call opsiyonu opsiyonu alan kişiye, opsiyonun yazıldığı varlığı (underlying), ileriki bir tarihte ve anlaşılan fiyattan satın alma hakkı verir. put opsiyonu da satma hakkı verir. bunlar yapı taşlarıdır. farklı opsiyon çeşitlerini ve farklı özellikleri olan opsiyonları birleştirip opsiyon stratejileri oluşturulur. öngörünüz ve risk tercihinize uygun olarak envai çeşit strateji oluşturulabilir.
bu konuda belki de bahsedilmesi gereken bir diğer şey bunların fiyatlanmasıdır. daha önce de belirttiğim gibi aslında bu kompleks bir iştir çünkü bir sürü belirsizlik söz konusudur. birçok opsiyon fiyatlama formülü vardır ama en basit haliye binom modeli ve black-scholes formülünden bahsedebiliriz. aslında bunlar birbirlerinden çok farklı şeyler deği, black-scholes binom modelinin continuous time şeklinde uyarlanmış halidir yani binomdan basit bir şekilde türetilebiliriz. myron scholes, robert merton bu formül sayesinde nobel ödülüne layık görülmüşlerdir, fisher black abimiz ise ödülden birkaç sene önce vefat etmiştir. çok basit bir formül olmasına rağmen etkili ve hızlı bir formüldür. etkili olmasının sebebi ise aşağı yukarı bütün opsiyon çeşitlerine uygulanabilir olması ve assumptionlarının birçoğunun aslında sonradan kaldırılabilmesidir.
türkiyede opsiyon piyasasının hacmini merak ettiğim konudur. günlük 100 milyon TL'ye yakın bir hacim bildiriyor takas bank. ama gidip opsiyon fiyatlarına bakayım dediğimde hiç birşey çıkmıyor. madem hacim var, neden fiyat yok?
benim asıl merak ettiğim konu, atıyorum eregl hissesinin opsiyonuyla işlem yapmaya kalktım. alabilir miyim veya satabilir miyim? yoksa emri açıp öylece süresinin geçmesini mi beklerim?
bu piyasada işlem yapan biri bana bilgi verirse çok sevinirim.
benim asıl merak ettiğim konu, atıyorum eregl hissesinin opsiyonuyla işlem yapmaya kalktım. alabilir miyim veya satabilir miyim? yoksa emri açıp öylece süresinin geçmesini mi beklerim?
bu piyasada işlem yapan biri bana bilgi verirse çok sevinirim.
bir imkan.
imkan demektir.
güncel Önemli Başlıklar