__spoiler__
Hitlere gelince, gazi bu konuda, nazi aleyhtarı bir dostunun söylediklerini yerinde buluyordu. Buna göre kendi diktatörlüğü bir milleti kolelikten kurtarmış, hitlerin diktatörlüğü ise özgür bir milleti köle haline getirmişti. Mustafa kemal, alman diktatörünü bir seyyar tenekeciye benzetirdi. Kavgam'i okuduktan sonra da "dilinin yabaniligi ve delice dusunceleri karşısında midesinin bulandigini soylemisti."
Edit: simdi diyeceksiniz ki bu giriyi bu basliga niye yazdin? Zeki arkadasin biri nutuk'u(ve kavgam'ı) roman sanip hitlerin kavgam'iyla karsilastirmaya kalkmis. Neden onun kadar iyi degilmis, onun kadar derin, sert degilmis falan. O yuzdendirki bu alintiyi yapma geregi duydum.
her zaman şunu savundum. "bilmediğin şey hakkında yorum yapma". artık nutuk hakkında yorum yapabilme şansına potansiyel anlamda sahibim. uzun zamandır isteyip de henüz elime geçirdiğim bu kitabı normal bir kitap gibi okumak yerine büyük bir zamana yayarak, yavaş yavaş ve özümseyerek okumayı düşünüyorum. tıpkı bir günlük gibi. arada çantandan çıkarıp bir kaç satır okuyup tekrar yerine koymak. tamamını okuyanların hakkında ne düşündüklerini bilmiyorum lakin bir kerede roman gibi okuyup bitirilmesini yanlış gördüğüm eserlerden biridir nutuk. okumadan buna nasıl karar veriyorum derseniz, sadece tahminde bulunuyorum.
“Efendiler, bütün insanlığın görgü, bilgi ve düşüncede yükselip olgunlaşması, Hristiyanlığı, Müslümanlığı, Budizmi bir yana bırakarak basitleştirilmiş ve herkes için anlaşılacak duruma getirilmiş saf ve lekesiz bir dünya dininin kurulması ve insanların, şimdiye kadar kavgalar, çirkeflikler, kaba istek ve iştahlar arasında bir sefalethanede yaşamakta olduklarını kabul ederek, bütün vücutları ve zekâları zehirleyen zararlı tohumları yok etmeye karar vermesi gibi şartların gerçekleşmesini gerektiren «birleşik bir dünya devleti» kurma hayalinin tatlı olduğunu inkâr edecek değiliz.”
M. Kemal Atatürk, Nutuk, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü, 9. Baskı, Milli Eğitim Basımevi, Istanbul 1969, cild 2, sayfa 713.
Henüz beşte birini bile okumadım ama dayanamadım yazıyorum sözlük.
Her türk gencinin mutlaka okuması gereken atatürk eseridir.
Aslında çoğumuz eserin anlattığı döneme lisedeki inkılap tarihi derslerinden oldukça aşinayız fakat ana olayların dışında gelişen çok kritik durumların da olması ve bunları atatürk'ün bakış açısından okumak müthiş derecede keyifli. Bunun yanı sıra çok basit bazı olayların satır aralarında bile incelikler yakalanabiliyor eser boyunca. Mesela:
- Atatürk'ün daha samsuna çıkmadan evvel halkın gelenek ve uydurulmuş din yüzünden padişahsız bir kurtuluş hayal edemediğini fark etmesi ve nabza göre şerbet vererek yola devam etmeyi işin en başında kararlaştırması.
- Atatürk'ün hem durumun ehemmiyeti gereği hiçbir zaman tedbiri elden bırakmaması hem de durumun aciliyeti gereği ani ve etki kararlar alabilmesi. Yani bu iki duruşu gayet dengeli bir şekilde başarıyla gösterebilmesi.
- Kurtuluşu manda ve himayede görenlerin tezlerini çok zekice sorularla bir bir çürütmesi ve hepsinin içi boş retoriklerden ibaret olduğunu göstermesi.
- Komutanlar ve valiler arasındaki iletişime oldukça önem vermesi. Onlara sık sık milletin iradesinin önemini ve kurtuluş savaşı'nın kutsallığını hatırlatması.
- Kendisini durdurmak için bin bir türlü arayışa giren itilaf devletleri askerlerinin ve onların osmanlı içindeki yardakçılarının üzerine kararlılıkla gitmesi.
- Henüz düşmanla asıl çarpışmalar başlamadan önce bile hainleri yakalama konusunda askeri sevk ve idarede üstün başarı göstermesi.
- Mevcut durumdaki tüm karışıklığa ve tükenmişliğe rağmen neredeyse her yaptığı hareketin belirli bir program ve ideal dahilinde olması
gibi bir çok çıkarım yapılabilir eser hakkında.
Kitabı tamamen bitirince daha uzun ve ayrıntılı bir entry yazacağım inşallah.
biraz geç de olsa okumaya başladığım türk'ün ikinci orhun anıtı.
okuduğum son bölümde anzavur, ulusal güçlerimizi sırtından vuruyordu.
gelecek bölüm ise ali rıza paşa hükümeti'nin çekilmesi.
Yeni bitirdiğim türklerin ikinci orhun anıt'ı.
özellikle yaşanan tüm zorluklar ve hatta ihanetlere karşın kurtarılıp kurulan cumhuriyetin ardından son olarak Gençliğe Hitabe'yi okumanın vermiş olduğu duygu yoğunluğu anlatılamaz.
Ders kitaplarının baş sayfalarındaki veya duvardaki asılı halini okumaktan çok daha farklı bir duygu.
Atamızın kitabını almak istiyorum hangi yayın evinden alman doğru olur yayın evleri arasında çeşitli fiyat farkları vs var fikri önerisi olan varmı arkadaşlar.
DÜN ALDIĞIM iKi CiLTLiK ESER. BUNUNLA BiRLiKTE GENERAL I. HAMiLTON'DAN DA GELiBOLU HATIRALI ADLI KiTABI ALACAĞIM. 100 YIL ÖNCESiNiN SAVAŞLARINI VE KAFA YAPISINI ANLATAN iKi MUHTEŞEM ESER.
"Terakkiperver cumhuriyet fırkası ve en hain kafaları olan programı" başlığı altındaki bir bölümü çok ilgi çekici.
" "Parti, dini düşünce ve inançlara saygılıdır" ilkesini bayrak olarak eline alan kimselerden iyi niyet beklenebilir miydi? bu bayrak, yüzyıllardan beri cahiller, bağnazları ve hurafelere inananları kandırarak özel çıkarlar sağlamaya kalkmış olanların taşıdıkları bayrak değil miydi? türk milleti, yüzyıllardan beri sonu gelmeyen felaketlere, içinden çıkabilmek için büyük fedakarlıkların gerekli olduğu pis bataklıklara , hep bu bayrak gösterilerek sürüklenmemiş miydi?
Cumhuriyetçi ve yenilikçi olduklarını zannettirmek isteyenlerin, yine bu bayrakla ortaya atılmaları dini bağnazlığı coşturarak, milleti, cumhuriyet'e, ilerlemeye ve yenileşmeye karşı kışkırtmak değil miydi? Yeni parti , dini düşünce ve inançlara saygı perdesi altında: "biz hilafet'i yeniden isteriz; biz yeni kanunlar istemeyiz ; bize mecelle yeterlidir; medreseler, tekkeler , cahil softalar , şeyhler, müritler biz sizi koruyacağız; bizimle birlikte olunuz Çünkü , mustafa kemal'in partisi hilafet'i kaldırdı. islamiyet'e zarar veriyor; sizi gavur yapacak , size şapka geçirecektir diye bağırmıyor muydu? yeni partinin kullandığı slogan bu gerici haykırışlarla dolu değil miydi? "
dahası da var aslında ve bunu rastgele unutmuşum diye karıştırırken buldum. şuan ki dönemimizdeki terakkiperver cumhuriyet fırkası kim ? dinimiz elden gidiyor diye ortalıkta gezip hain ilan edilenler kim? siyasal islamı ülkeye sokan kim? lütfen birazcık uyanık olun ve ülkenin kurucusunun 90 sene önce uyardığı tehlike altında olduğumuzun farkına varın. Mustafa kemal'in yaşasa dar ağacında sallandıracağı adamlara körü körüne biat etmeyin. Araştırın okuyun. tarihi araştırdıkça zevk alan ve şaşıran biri olarak araştırmanızı öneriyorum.