dün izlediğim, türkiyenin terör gerçeğini başka bir başka bakış açısıyla anlatan ve daha önceden pek de benzeri bulunmayan bir film. doğuda, ülkenin ücra köşelerindeki karakolllardaki hayatı ve orada görev yapan askerlerin durumunu gerçekçi bir şekilde aktarmaktadır.
---spoiler---
film bize doğuda görev yapan askerlere ne kadar minnet duymamız gerektiğini, burada yer alan çatışmanın ne kadar anlamsız olduğunu göstermekte aynı zamanda. bunu ne kadar iyi anlatıyor? bence fena değil. yani filmin sonunda savaşa lanet ediyor insan.
filmde birkaç tane daha iyi yön var. mesela en sondaki karakol baskını gerçekten müthişti. buradaki oyunculuklar, atmosfer, çatışmanın gerçekçiliği gerçekten müthişti. bu sahne türk sineması da böyle çatışma sahneleri yapabiliyormuş demek ki detirtti bana. ayrıca da doktor kod adlı terörist ile delilik ile normallik arasında gidip gelen komutan arasındaki konuşmalar gerçekten ilgi çekiciydi. filmin durgunluğunda insanı irkiltiyordu birden doktorun sesini duymamız. gerçi filmin sonu da dahil sadece sesini duyabildik kendisinin. zaten komutan da kendisi de mefta oldu filmin sonunda.
ayrıca da o asker sevgilisine alaylı bir şekilde "sen şimdi beni koruyosun orda. senin sayende rahat uyuyorum burda" diyip terkeden kaltağa da "fuck you" diyorum.
---spoiler---
son olarak tavsiye edebileceğim bir film olduğunu söyliyim. hiçbir taraf için propaganda yapmamakta. popülist davranmamakta. izleyin derim!
ilk 10 dakikasından sonra uzatılmış sahneleri, bitmek bilmeyen diyaloglarıyla fazlasıyla sıkıntı veren bir film.
--spoiler--
Ben böyle bir şey görmedim. Herhalde rahat bir 30 dakika komutanın eşine yazdığı mektubu dinledik. Ayrıca filmin sonunda o ne biçim Türk askeri profili çizmektir. Oraya her an baskın yapılabileceği biliniyor, buna göre askerler eğitiliyor ( gerçi düzgün bir eğitim sahnesi falan da görmedik ya neyse ) ve her an askerimiz tetikte bekliyor. Sonra o beklenen çatışma anı gelince askerlerimiz şaşkına dönmüş bir halde oradan oraya savruluyorlar, komutan çaresizce bir köşede kalıyor, askerler arası bağlantı kopuyor falan.
--spoiler--
yüzbaşı ve bankacı asteğmen arasındaki diyalog: yüzbaşı...
- ben ev kredisi için başvursam ne isterler benden?
- valla ben kredi bölümünde diildim ama heralde bi teminat isterler.
- eee benim teminatım bu dağlar...
- teminat gösterilecek şeyin sizin üzerinize olması gerekir sanırım..
- hııı...tapusu yok, tapusu olmayınca bu dağlar bi bankacının gözünde beş para etmez.di mi?
iyi olduğunu sanan film. hatta film olduğunu sanan film. yarım saat geç girin kaçıracağınız hiçbir şey yok. tanıtımına filmin yapımından daha çok para harcanmış gibi görünen nefes, her yönüyle bir fiyasko. ilk olarak -çok belli- önceden yazılmış bir senaryosu yok. filmin yarısı bir liselinin bile çok daha iyisini yazabileceği bir mektuptan, komutanın iki askerine uzun uzun konuştuğu saçma sapan laflardan ibaret. propaganda-belgesel arası, askerlerin kimler, askerliğin ne olduğunun anlatıldığı sekansı da (?) ekleyelim. güzel görüntüler vardı diyecek olanlara, komutanın, hacettepeli tabibe uzun uzun saçmaladığı çekimi hatırlatmak yeterli olsa gerek. hani şu iki adamın burunlarının birbirine girdiği acayip açı. güzel görüntü dediğiniz epi topu 10 kareyi fotoğraflayıp çıkarın geriye kalana bakın bir de.
okuduğum birçok yorum yazarı yanılıyor, nefes bir ilk film değildir. benim bildiklerim yazı tura (2004) ve fotoğraf (2001) doğu sorunu (o zaman öyle isim veriliyordu) üzerine yapılmış filmler. fotoğraf'ta kısa bir eğitim sahnesi vardır, bilin ki askerlik öyle bir şeydir nefes'teki gibi değil. yazı tura ise hala bu konunun en iyi filmidir.
peki neden çok beğeniliyor? soysuzlar çetesi'ni izlediniz mi? filmde naziler bir propaganda filmini iyi film sanıp tezahüratlarla, alkışlarla izliyorlardı. işte nefes öyle bir filmdir o yüzden beğenilmiştir.
neyse ki zaman her şeyi gösterecek, nefes filmi sinema tarihinden silinip gidecektir.
milliyetçi bir türk genci olarak beğenmediğim film. askerlerimiz o dağ sıçanları karşısında elleri ayakları birbirine dolaşan kişiler olarak değil de hakettikleri gibi kahramanlar olarak anlatılmalıydı bence. Hadi savaş esnasıdır böyle şeyler olabilir tamam, filmin böyle yapılması gerçeklik payını arttırmış olabilir buna da tamam. fakat böyle film 1 tane var zaten, amerika daki gibi aynı konu üzerine çekilmiş 1958190258129 tane filmimiz olsa eyvallah da, zaten 1 tane var adam gibi onun da bizi acındaran bir şekilde yapılması kanıma dokundu benim.
2 saat boyunca bir türk askeri ve bir pkklı(o.ç) birbirine çeşitli yollarla mesajlar gönderdi. savaşa hazırlanıldı, orda da hiç türk askerine yakışmayan bir şekilde şişman bir herifin ağlaması gösterildi. en sinirlendiğim kısımda buydu zaten. ben bütün o pkklıların götüne silah sokulmasını beklerken, askerlerin ağlayarak gösterilmesi gerçekten inanılmaz sinir bozucuydu. eyvallah gerçeklik payı vardı, savaş anı bu nolacağı bilinmez. insan şokta gibi olur belki doğrudur ama 3-5 tane çapulcunun bir karakolu basması, bu baskın esnasında da askerlerin hüngür hüngür ağlayarak gösterilmesi üstüne bir de nerdeyse herkesin öldürülmesi sadece ve sadeece türk askerine hakarettir. her neyse kesinlikle beğenmediğim bir film, hatta, kaç ay önce izlemiş olmama rağmen hala sinirlendiğim sövdüğüm yapımcılarına ana avrat gittiğim bir film. her ne kadar türk askeri için yapılmış olsa da bana sadece hakaret gibi geldi.
şimdi bazı insanlar yarram sen oraya gitsen altına sıçarsın falan diyebilir, ben kendimden eminim ama yine de öyle bir durumu yaşamadığım için net konuşamıyorum. fakat yazma amacım da zaten ben daha iyisini yaparım, türk askeri mükemmel hiç ağlamaz, yemek yemez, sıçmaz, ölmez falan diye de değildir. yazma amacım bu tarz olan sadece bir filmin yapılması ve o filmin de bizi acındırmasını eleştirmektir. kendini acındırmak o köpeklerin yapacağı iştir bizim değil.
beni duygu ishali yapmış film. bir kötü hissediyorum, bir içim acıyo, bir gülüyorum, bir gülmekten altıma sıçıyorum, sinirim yine bozuluyo, boğazıma bir şey takılıyor. milliyetçi ya da politikayla ilgili bir insan değilim. beni bu duygulara sevkeden, herhangi bir insanın, her an gelebilecek bir ölümle beraber yaşamaya çalışması. buna rağmen gülmesi, eğlenmesi, bir golün her şeyi unutturması. ve bunun sadece bir filmden ibaret değil, biz onu izlerken bu duyguları gerçekten birçok insanın yaşaması.
canlı performanslarını çok başarılı buldugum, kasım '09 başında çıkardıkları albümlerini arşivimin en değerli yerine sakladıgım, anıl altınöz,gürkan bozacı,targan türe ve mehmet demirdelen den oluşan grup. her perşembe beyoglu hayal kahvesi'nde gidilip izlenmeli dinlenmelidir. zira tadından yenmez.
gitmeden bi dinliyim nasıllarmış hmm derseniz albümlerini bedava olarak indirebilirsiniz: http://www.nefes.com.tr
bu da grubun -gayet başarılı buldugum- ilk video klibi: http://www.youtube.com/watch?v=9yw77rjocym
başlangıcı ile sonu arasındaki bağlantıyı kaybetmeyen filmdir. orada görev yapan askerlerin içinde bulunduğu ortamı abartısız lanse etmektedir. etrafta söylenler çok, işte şurda top, şurda uçaksavar, şurada gözlem kulesi, termal kamera olacaktı lafları mevcut. ancak o zamanın şartları altında buna benzer imkanların olmasını beklemiyorum. operasyon sahnesi gerçeğe yakın; herkes bir yana dağılıyor, filmlerdeki gibi ramboluk yapan ya da yapmaya kalkışan yok, yapamazsında, o mermilerin arasında.yalnız bir o kadar tecrübeli gösterilen komutanın, çatışma sahnesinde pasif kalmasına anlam veremedim.
Günümüz Türkiyesinin terör gerçeğini anlatan belgesel içerikli bir film. herkesin mesaj kaygısı olmadan izlemesini öneririm.
nefes bir film değil adeta hayatın kendisi. yaşatmak için ölümü göze almış amatör ruhların, görevle özel hayat arasına sıkışan gelgitlerini basit bir dille anlatıyor ve yok yere birbirimize çektirdiğimiz çileye ayna tutuyor. arada nefessiz de bırakıyor insanı. hazırız dediğimiz şeye asla hazır olmadığımızı ve olamayacağımızı bile bile...
birçok bakımdan gerçekçi olmayan film. kar kış fark etmiyor askerler hiçbir karede beyaz kamuflaj giymiyor! ayrıca benzer bir karakolda görev yapmış bir askere şu soruları sorun: bir pkklının taktik saha sistemine girip (şifreli) konuşmayı dinlemesi hatta katılması mümkün müdür? pkk o yıllarda m-14 ve m-4 kullanıyor muydu? bir telsiz röle istasyonu antene ihtiyaç duymaz mı? komutan asker jargonu (selam, duruş tekmil vs.) gerçekçi mi? dışarıda sandalye atmış arkasındaki askerlerle konuşan komutan hedef olmamak için sırtını gökyüzüne değil dağlara vermez mi? (ayrıca son derece kötü bir kadrajdı.) baskın beyne isabet eden bir kurşunla başlıyor, karakol tüfek menzilinin dışında değil mi? baskın bekleyen bir komutan karakolda değil de askerleriyle dışarıda yatmaz mı?
bu gece yakın zaman içinde ikinci kez izlediğim film.
ezbere bilmeme rağmen aynı yerlerde gerildim, aynı yerlerde hüzünlendim, aynı yerlerde güldüm.
öncelikle imdb'de aldığı puanı sonuna kadar hak ediyor.
askerlerin hikayeleri yok. çünkü onlar gidip geliyor, 45 saniyeden ibaretler bizim için. türkiye'deki erkekler için o 45 saniye olma ihtimali pekala yüksek. insan biraz empati yapınca gözü o kadar korkuyor ki. rahatsız edici derecede bir gerçekçiliği var bu filmin.
belki tek eksiği komutan ile doktor arasında birazcık klişe konuşmalar. hatta komutan her ne kadar askerlerini sahiplense de, kısa dönemlere ve uzun dönemlere fazlasıyla disiplin göstermesi pek hoş.
yıllarca sırtında mermilerle vietnam ormanını tarayan amerikan askerleri gördükten sonra leziz bir yapım olduğuna bir kez daha karar verdim...
--spoiler--
"-kaya 1 sen kredi için başvurdun mu hiç?
-hayır kaya...
-iyi başvurma, tapu istiyorlarmış.
-emredersiniz."
--spoiler--
sadece film değil, bu kadar gerçek anlatılmış bir film hem de türk filmi. yaşamayanın anlayamayacağı, yaşayanın da o günleri tekrar tekrar yaşamasını sağlayan, ve bu yüzden kötü bir film. insana kötülük yapan bir film.
çekim kalitesini falan geçtim. teknik açıdan eleştiride bulunmayacağım, sadece bende bıraktığı etki üzerinden gideceğim.
film şu açıdan mükemmeldi. sanki orada bulunan askerler el kamerasıyla çekip, film yapmışlar gibiydi. çok gerçekçiydi bu kısım. onların boş şeylerden bile mutlu olması değil mesele. normalde bizim gülümsemeyeceğimiz şeylere gülümsetmesi filmin. bizi onların sıkıldığı gibi sıkması, dağın taşın. telefon görüşmeleri mesela işledi içimize. onlar gibi yaşadık saldırı korkusunu. (siperde gözlerini kapatıp hayal kurdukları sahne) yani film bizi aldı onların yerine koydu. yavaş yavaş sobaya odunları attı. sonlara doğru benzini döktü ve öyle bir yaktı ki... çatışma sahnesi çok gerçekçiydi. belki ben kendimi onların yerine koyduğum için öyle geldi ama amaç buydu. bunu başardı film gerisi yalan benim için. verdiği mesaj, çekim kalitesi falan umrumda değil. çünkü ordaki askerlerin hiçbirinin umrunda değildi ve film süresince ben onlardan biriydim.
dvd gelirinin bir bölümünün mehmetçik vakfına gitmesinden ötürü vatansever korsancı kardeşlerimizin korsanını geç çıkardığı, izlenince de vatan millet sakarya havalarına sokan izlenilesi bir film.
