aslında murtaza romanıyla orhan kemal chp ve demokrat parti arasındaki kısır çekişmeyi eleştirmiştir. murtaza statükocu ve kurallara sıkı sıkıya bağlıdır, değişime kapalıdır. bu yönüyle chp'yi simgeler. toplumun diğer fertleri ise ferdi çıkarları için demokrat partiyi seçmişlerdir. murtaza ferdi çıkarı değilde ulusal menfaatleri göz etmektedir yani demode ve numunedir. ferdi çıkarlar ve ulusal çıkarlar zaman zaman çakışmaktadır,büyük çoğunluk ferdi çıkarları peşinde koşarken murtaza asla kendi çıkarını düşünmez. murtaza ulusun çıkarlarını önde tutsa da düştüğü çok büyük bir yanlış vardır çünkü eleştiriye ve sorgulayıcı yaklaşıma uzaktır.
mükemmel bir geometri öğretmeni ismidir. adın söylemsel olarak taşıdığı estetik, geometrinin ihtiyaç duyduğu zeka ile birleşince, ortaya, "evet lan allah var aslında" diye düşündürmemesi imkansız bir insan çıkar. gözlüğü de varsa bunun (ben yeni kalktım gözlüğü takmadım) ve çok ama çok çirkinse, konuşurken bir de boğuk boğuk konuşuyorsa, işte süper imaj. kendisine selamlarımı yolladığım bu entryden sonra,
"evlenmişsin, duydum. allah belanı vermesin" demek geliyor içimden.
Orhan Kemal'in unutulmaz romanı. takıntı derecesinde işine bağlı bir fabrika bekçisini ve çevresini anlatır.ince bir mizah, derin bir dram iç içedir.Okunası bir yapıttır.
Murtaza handiyse deyimleşmiş bir kavrama dönüşmüştür. işine aptalca bağlı, işgüzar kişilikleri anlatır.