bosna savaşı esnasında, 9 kasım 1993 tarihinde hırvat topçularının peşpeşe attığı obüs mermileri sonucunda yıkılmış ve neretva nehrine karışmıştır. olay olduğu zaman fındık kadar velet olmama rağmen, tv'den köprünün yıkılışını gördüğüm an ne biçim üzüldüğümü hatırlarım, ta o zamanlar o köprünün türk yapımı olduğu içime mi doğdu noldu artık...
ayrıca sertab erener'in vur yüreğim şarkısının klibinde de bu köprünün hırvat top mermilerine hedef olmasını gösteren görüntü kaydından bir kesit gösterilmiştir.
450 yıl önce inşaa edilmesine rağmen ziyaretine gidenleri kendisine hayran bırakan yapıdır. günümüzde birçok mimarın projesine ilham kaynağı olunduğu bilinmektedir.
dünya tarihinin en çok resmi yapılan köprüsü ünvanına sahiptir. bu ünvanı tartışmasız, zarif ve estetik dizaynından dolayı elde etmiştir. osmanlı'nın yaptırdığı köprü, 20. yüzyılda sırplar tarafından bombalanıp yıkılmış olsa da, türk hükümetinin, ve anadoludan getirilen türk taş ustalarının desteği ile, aslına uygun olarak yeniden restore edilmiştir. hatta bu restorasyonun hikayesini anlatan discovery channel'da yayınlanmış bir belgesel de vardır.
güzide ülkemizde mostar adı altında aylık kültür aktüalite dergiside çıkmaktadır.
kendilerini şu şekilde ifade etmektedirler ayrıca;
http://www.mostar.com.tr
--spoiler--
Şark söylencelerinde bilim ve hikmeti aramak için ayağına demir çarık giyen, eline asasını alıp yollara düşen kahramanlar vardır ya, öylesi bir amaçla çıkılan, öylesi bir yolculuk bu. Medeniyet denilen bilim ve hikmet sentezine uzanan bu arayışa,Mostar yolculuğu adını verdik. Çünkü Mostar, bizim ezeli yolculuğumuzun durduğu yerdi. Orada durmuş ve batı ile doğunun arasına zarif bir köprü kurmuştuk. Bundan sonra bu köprü üzerinden gelip geçen farklı diller,farklı dinler, farklı cinsler birbirini dinlesin, birbirini anlasın diye…
--spoiler--
Mimar Hayruddin'in idealidir. Avrupa'nın bağrında taş kesilmiş bir hilaldir. Neretva nehrinin kalbidir. Doğuyla batıyı, islam ile Hristiyan dünyasını birleştirir.
bosna' nın mostar şehrinden geçen, neretva nehri üzeinde mimar sinan' ın öğrencisi mimar hayruddin tarafından 1566 yılında inşa edilmiştir.
bosna' da başlayan iç savaş sırasında mostar köprüsü' ne ilk saldırıyı 1992' de sırplar düzenledi, ayrıca 1993 yılında hırvat tankları da. köprüye büyük zararlar verdi. 9 kasım 1993' te sırplar köprüyü tamamen yıktı.
köprü yıllar boyunca hırvat ve boşnakları hoşgörü bağıyla birbirleriğne bağlıyordu.
köprünün eski haline uygun olarak yeniden inşası 1997' de başladı.
23 temmuz 2004 yılında çok sayıda devletin bulunduğu törenle, ingiliz prensi charles tarafından açılmıştır.
2005 yılında ise dünya mirası listesine eklenmiştir.
medeniyetin başladığı andır mostar.
doğu ile batının,
müslüman ile hırıstiyanın,
boşnak ile hırvatın,
nimeta ile stefan'ın
buluştuğu köprüdür.
1.dünya savaşını ve 2.dünya savaşını görmüş geçirmiş,
bütün rezillikleri görmüş ve buna dayanmış olandır.
altından masmavi neretva ırmağının geçtiği, dünyanın en güzel köprüsüdür.
şerefsiz avrupanın kıvılcımı düşer bir gün ülkesine.
kendi ülkesinin parçalanmasını kaldıramaz mostar.
altından akan neretva mavi değil kırmızıdır artık.
boşnakların kanıdır o nehirden akan.
dayanamaz. sırplar vurur ilk darbeyi. hırvatlar yıkar tamamen.
9 kasım 1993 te medeniyetin sustuğu andır mostar...
ilk başta bu kadar banel yapıdaki bir köprünün yıkıldığında neden bu kadar söhreti olduğunu düşünmüştüm. taki ""Mostar Köprüsü, yüzyıllar boyunca Bosna'da hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolüydü ve 427 yıldır ayaktaydı.[1] Şehrin Müslüman ve Hırvat kesimini birbirine bağlıyordu. Köprünün yıkımı, Mostar'ın çok uluslu mirasının reddedilmesi anlamına geliyordu. bilgisine rastlayana kadar (wikipedia)
bosna hersek'in mostar şehrinde bulunan, mimari açıdan gerçekten güzel olan köprüdür. üzerinde 10-15 euro'ya köprüden suya atlayan gençler vardır ve turistlerin ilgisini çekerek bu şekilde para kazanmaktadırlar.
1566'da Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayrettin inşa etmiştir. Ama 1993'de Hırvat topçular tarafından bu güzel eser yıkıldı. 2004'de tekrar aslına uygun şekilde yapıldı.
Dünya miras listesine eklenmiştir.
Bir rivayete göre buradan atlamayana zamanında kız vermezlermiş.
Köprü Çok yüksek ve suyu yazın dahi buz gibi. Buradan atlamak bir nevi cesaretini kanıtlamak gibi görülüyormuş.
Ben anca Ağustos ayında ayağımın ucunu sokabilmiştim suya.
