gece uykusuzken izlenmemesi gereken film. zaten film o kadar ağır ki izlerken integral çözmüş kadar yoruyor beyni bir de üzerine uykusuzsanız sabah baş ağrısıyla uyanabilirsiniz.
senaryosu, oyuncuları ve sonundaki "Now, where was I? " sözüyle bitirmiştir, güzel filmdir yalnız öyle ilk cd yi izleyip yada filmi yarıda bırakıp sonra devam edilmemelidir zor anlaşılır filmdir ondan yani.
herkesin kurgu kurgu diye kafa siktiği fakat senaryoda sıradışı hiç bir bok olmayan film. tek farklılığı sondan başa doğru gelmesi. peh ne büyük marifet.
bahsedilen filmin anatemasina paralel olarak latince "hatirla" anlamina gelen kelime.
misal memento mori (ölümü hatirla), memento mei (beni hatirla-ilahilerde, missalarda geçer böyle tanri'nin çagrisi olarak)
filmde birçok şey askıda kalıyor kimin doğruyu söylediği belli değil filmi herşey karmakarışık halde nasıl olsa sonunda herşey aydınlığa kavuşur diye izlerken hiçbir cevap bulamadım izleyiciyi meraklandırmak kuşkulandırmak güzel fakat sonundada gerçeklerin belirtilmesi gerekir yoksa insanlar binbir tane senaryo üretir sonuçta davinci şifresi çözmüyoruz film izliyoruz.
insan inanmak istediğine inanır,
insan kendini kandırmayı başarabilen yegane varlıktır vb. düşüncelerle haşırneşir olmamıza ve kendimizi sorgulamamıza sebep olan, hikayesinden ziyade kurgusuyla ön plana çıkmış, yılın en iyi filmlerindendir.
ordan kes buraya ekle, araya da akıl yanılsaması koyalım karıştıralım çorbayı ki malzemeden çaldığımız anlaşılmasın mantığı ile yapılmış sıkıcı bir film. 2 saatin sonunda film başa sarar bir pırıltı beklerken sil baştan başlar.
unutmadan bir de diyelim ki adam cinayet işliyor öldürdüğü adamın arabasını kıyafetlerini alıyor öyle geziyor piyasada bu esnada bu adam nasıl polislerce yakalanamaz. diyelim ki zaten buna polis olan j.g. müsade etti buna da çok pis gülerim 1 cinayetle sadece 1 polis ilgilenmez olay yeri ekibi var, binbir çeşit kriminalcisi var. ayakta adam rendeleyen bir film olmuş.
kısacası kurgusuna şaşılası, gıpta edilesi bir filmdir.
--spoiler--
sammy jankis'in aslında lenny'nin hikayesi olması da etkileyici.
kahramanın aslında yaşamak için sebebi olsun diye öldüren bir katil olduğunu anladığımızda buna çok şaşırıyoruz. çünkü biz onu hep "yazık lan adama!" şeklinde izliyorduk. aslında kendisini bilerek kullandırttığını bile söyleyebiliriz. en azından onun da işine geldiği kesin.
filmin sürprizi sonda değil başta, bu nedenle de sondan başa gidilmesi sürükleyiciliğe hiçbir şey kaybettirmemiş. kahramanın aslında yaşamak için sebebi olsun diye öldüren bir katil olduğunu anladığımızda buna çok şaşırıyoruz.
--spoiler--
öncelikle yönetmeninin ellerinden öpülesi filmdir. anlamanın çok kolay olmadığı ama anlaşıldığında takdir edilen bir film olmuş. ****
film noir filmiyle aynı kurguda, hırsız polisçilikte kendinizi polis hissedebileceğiniz, aynı zamanda sonunun ne olacağını tahmin edemiyeceğiniz* için sürükleyici bir filmdir. sinema okullarında derstir. candır.
--spoiler--
filmin sonu, hikayenin başı ile insana dumurlardan dumur beğendiren mükemmel bir filmdir.
izledikten bir gün sonra sakin kafayla tekrar izlenilmesi tavsiye edilir.
(bkz: remember sammy jankis)
--spoiler--
izlenmesini şiddetle tavsiye ettiğim, tek seferde anlaşılması oldukça güç, hikaye anlatımı bakımından da oldukça farklı * bir başyapıt.
izlenmesini şiddetle tavsiye ettiğim diğer filmler(bunu seven bunları da sevdi)
(bkz: the prestige) **
(bkz: the illusionist)
(bkz: fight club)
Çok övülen ve çok karmaşık olduğu söylenen harika bir film. ben filmi izlerken ilk yarım saat sonunda ''ee ne var bunda ya geriye doğru giden bir film işte'' dedim. ikinci yarım saatin sonunda neredeyse filmdeki karakter gibi filmi anlamak için sağa sola notlar yazacaktım, o haldeydim. Kesinlikle zor bir film ama bir o kadar da güzel. Hala tam olarak bazı şeyleri oturtamasam ve bir daha izleyecek olsam da rahatlıkla harika bir film diyebilirim. Christopher nolan filmin yönetmeni ki ben yönetmenin diğer filmi olan the prestiji de cok sevmiştim.
not: Tanrıya şükür ki david lynch çekmemiş filmi diyorsunuz film bittiğinde.
teddy*: lenny'ye intikamı için yardım eden, biraz da çıkarcı bir poLis memurudur. ve lenny'ye ilk önce doğru adamı buldurup öldürtmesinden anlıyoruz bunu. (filmde geçmiyor sahnesi ama teddy'nin söylediği bir gerçek bu)
diğer yandan da onu kullanıp uyuşturucu dağıtıcısı olan "James F Grants"i yani lenny'nin 2. John G'sini yaaani nataLie'nin erkek arkadaşını öldürtüp, lenny'nin bu durumundan istifade etmek, kazanç sağlamak istiyor.
ama işler umduğu gibi gitmiyor. parayı da arabayı da hatta jimmy'nin elbiselerini de lenny alıyor. sonunda kendisi de lenny'nin avı haline geliyor.. 3. john g. olarak seçiliyor teddy tarafından. ve filmin sonunda yani başında ölüyor.
jimmy : nataLie'nin erkek arkadaşı. bıyıklı adam hani. teddy tarafından lenny'ye öldürtülüyor.
bi'gün teddy ile buluşmaya gidiyor ve dönmüyor geriye çünkü teddy'nin önceden tezgahlamış olduğu tuzağa -yani lenny'nin onu öldürmesi- düşüyor.
lenny de jimmy'i karısına tecavüz eden adam sanıp öldürüyor, elbiselerini ve arabasını alıp, ceketinin cebinde bulduğu (aslında jimmy'e ait olan) nottaki yazıya bakıp Ferdy's Bar'a gidiyor. böylece natalie'nin şüphesini üzerine çekiyor.
natalie : lenny'nin jimmy'i öldürüp onun elbisesi ve arabasıyla kendi çalıştığı bara gitmesiyle jimmy'i öldürenin lenny olduğundan şüpheleniyor. o sıralar jimmy'nin ortağı dodd natalie'yi para için hep sıkıştırır çünkü natalie gayrimeşru bir işte* kazık atmıştır dodd'a veya dodd'un patronuna *.. bu sebeple onun parayı aldığını iddia eder. natalie de ondan kurtulmak için lenny'i dodd'a yönlendirir.
dodd : bu kişi bir sahnede lenny'yi kovalarken lenny, kaçan kişi olduğunu unutup kovalamaya teşebbüs ediyor bir an. daha sonra üzerine ateş edilince, kaçıyor tabii. komik bir sahneydi bu. *
bir motel odasında yakalanıyor lenny'ye. banyoda elinde şarap şişesiyle dodd'un odasına gelmesini beklerken, niye orada olduğunu unutuyor ve alkol aldığını sanıp duşa giriyor, o sırada dodd geliyor. fakat yine de yakalıyor dodd'u. teddy'i çağırıp yardım istiyor. teddy'nin gelmesiyle kurtuluyor dodd.
lenny* : unutkanlığının arkasına sığınan bir katil. tüm film aslında onun kendi yalanlarıyla uydurduğu bir dünya, bir senaryo.
filmin başından beri anlattığı sammy karakterinin ta kendisi. kendisini inandırdığı bir dünyada yaşıyor. hiçbir tavsiyeye kulak asmayan, hafızanın aldatıcı olduğu kanısında olan bir katil. katil diyorum çünkü isteseydi kendisini durdurabilirdi. bunun yerine kendine yeni John G.'ler bulup onları öldürmeyi seçti.
lenny'nin eşi : o geceki saldırıdan sağ çıkıyor *. ama lenny kendisi, insülin iğneleriyle öldürüyor eşini. eşinin amacı onun iyileşebilme ihtimalini test etmekti. numara yapıyorsa onu ölüme sürükleyemez diye düşünmüştü ve sonucu ağır olsa da bunu denedi ve...
filmin sonunda kendisinin de dediği gibi yeni bir John G. oLarak teddy'i seçiyor kendisine gerçek adı "john gammeL" olması nedeniyLe.
en başından beri izlediğimiz ve katiL oLduğuna inandığımız, daha doğrusu bizi buna inandıran lenny'dir. böyle düşünmemize kendisine de yalan atarak yol açıyor.
evet, kesinlikle bir kere izlemeyle anlaşılacak film değildir. hiç kimse kahramanlık yapıp da "yok canım ne gereği var, tek seferde anladım ben her şeyi" demesin. zira imkansızdır. dur ben şu filmi tekrar takıp, izleyeyim. o zaman daha sağlıklı şeyler yazabilirim sanırım. haydi selametle...
