melamilik; '' ben hiçim, allah var '' demektir. melami nefsini yenendir. eski zamanlarda anadolu'da tarikat şeyhleri gurur ve kibire kapılınca onlara muhalif olarak kurulmuş bir tarikattır. melamilik tüm tabiat nimetlerinden vazgeçerek, kendini kınayıp kınatarak, her türlü şan, şöhret,itibardan , mevkiden vazgeçerek yaşamayı seçerek bu yoldan gidip olgunlaşmak yoludur. melamilik varilacak nokta değil, o noktaya varmak için geçilecek kapıdır. melamet hırkası ise; ibadet te ,kabahat de, inanç da gizli formatında bir anlayışa meyletmişlerdir. dışarıdan gözlemlendiğinde kimsenin, bu anlayışa bağlı insanların allah yolunda bir yaşam sürdüklerini anlaması mümkün değildir. zira böylesi bir imaj için kendilerince hal ve hareketler geliştirmişlerdir. mesela, yasak olan emirleri yapar görünmek gibi. işte melamet hırkası da kendini gizlemek için giyildiği varsayılan imgesel bir hırkadır.
''ar-ı haya şişesini taşa çaldım kime ne ''tipik bir melami mottosudur.
Nesimi'nin anlamlı şiiridir.
Günümüzde özellikle türkü olarak, rakı sofralarında bolca söylenmektedir.
'' Sofular haram demişler, aşkımın şarabına. Ben doldurur, ben içerim günah benim kime ne? '' Thm gibi söyleyen sanatçılar da var, tsm gibi söyleyen sanatçılarda. Türkünün iki hali de dinlenilesidir.
ben melamet hirkasini kendim giydim eynime
ar namus sisesini tasa caldim kime ne
haydar haydar
tasa caldim kime ne
kah cikarim gokyuzune seyrederim alemi
kah inerim yeryuzune seyreder alem beni
haydar haydar
seyreder alem beni
nesimiye sormuslar
o yar ilen hos musun
hos olayim olmayayim
o yar benim kime ne
haydar haydar
o yar benim kime ne
sözlükte kafa karışıklığına sebebiyet vermiş hırkadır. bazı bünyeler tarafından tam karşıt denmese de anlam sapıtması olarak nitelendirilebilecek bir şekilde anlaşılmıştır. birileri de şöyle bir şey demiş zamanında,
(bkz: melanet hırkası)