Biti kanlananların hikayesi. Film başlarken Woody Allen ismini görünce tereddüte kapıldım yine garip garip diyaloglar görüp filmi anlamsız bir hikaye üzerinden izleyip vaktime yazık edeceğim diye kendimi yedim bitirdim resmen. Lakin çok şükür öyle olmadı; aksine sapasağlam bir hikayesi ve diyalogları var filmin. dakikalar geçerken de film su gibi akıyor resmen ve özellikle filmin girişi ile finalinde ki uyum şahaneydi. Herkesin izlemesi gereken iyi filmlerden, kaçırmayın.
spoiler içerebilir dikkat!!
1-Şans meselesi: Cinayeti soruşturmak üzere olay mahalline gelen polisler kendi aralarında "Kızın şanssızlığı, yanlış zamanda yanlış yerdeydi" derler. Oysa olay "Biri" tarafından planlanmıştı. Şans değildi. Hayatlarımız da "Biri" tarafından planlanıyor, biz bilmesek de mesajı veriliyor olabilir. Yani Allen ters köşe yapıp tam tersine, şans değil, kader vardır demek istiyor olabilir.
2-Adalet meselesi: Biz insan türü, küçük dünyamızda neyin adil, neyin adaletsiz olduğuna karar veremeyiz. Chiris'e hem karnındaki çocukla Scarlet'i, hem de masum komşuyu öldürdüğü ve cezasız kaldığı için kızıyoruz. Ancak yaşlı komşu ilaçlara bağımlı yaşayan, kimsesiz, hayatı kaymış biriydi. Belki de ölüm onun için hürriyetine kavuşmak demekti. Scarlet ise seksiliğinden başka bir özelliği olmayan, tek yaşam ideali olan aktrislikte sürekli çuvallayan, zengin aileye kapak atma şansı da olmayan bir kaybetmiş kişi idi. Karnındaki çocuk ise, kendisine gerçekten de sorulsa "Hiç doğmamış olmayı tercih ederdim" diyeceği bir hayata gelecekti. Bu durumda ölen tüm karakterler için yaşam zaten bir ızdırap yeriydi.
Spoiler bitti!!
Biz insanlar neyin şans, neyin kader; neyin adalet neyin haksızlık olduğunu bilemeyiz. "Büyük resim" ve "Onu yapan" bunu biliyor.
Bir diger uber woody allen filmidir. Hic bir filmi uzmuyen bu adamin iliskilere, hayata, insana farkli bir bakis acisi var. tum filmlerinde bunu birazcik da olsa anlamaya calistim. Sanirim onun da sanattan anladigi, insanlardan istedigi bu..
Severiz kendisini olene kadar film yapsin biz izleyelim.. Bir digeri icin, (bkz: Richard linklater)
yine bize günlük hayattaki ilişkileri ne kadar basite indirgeyerek gösterse de, ayarı da vermiştir woody allen.filmin basında da chris'in suç ve ceza okumasından bellıydı böyle olacağı.
--spoiler--
Chris adlı karakterin filmin başında gösterilen, okuduğu dostoyevski suç ve ceza nın filmin kurgusunda etkisi oldugunu düşünüyorum gerçekten de. yani ben de o cınayet ve soygun gıbı gösterilme durumu, yaşlı kadının yanlıs zaman ve yerde olarak nola nın yanında chrıs ı görerek kendı ölumune davetıye cıkarması, chrıs ın tıpkı raskolnıkov gıbı sonrasında nola ve yaslı kadının hayaletlerını görmesı,bana onu anımsattı bıraz.
--spoiler--
bunun dışında şans faktörunun insan hayatında ne kadar önemli yer tuttugunu bıze bır kez daha göstermıs bır fılm. zaten oyunculuklar ve dıyaloglar da standart woody allen filmi ayarında.
"iyi olmaktansa, şanslı olmayı yeğlerim.." diyen adam, hayatı anlamış adamdır. insanlar, yaşamın çok büyük bir kısmının şansa bağlı olduğu gerçeğiyle yüzleşmekten korkarlar..
woody allen ın 2005 yapımı filmi. her ne kadar şans faktörü denilse de bence daha çok ikili ilişkilerde kendimize itiraf edemediğimiz şeyleri gözümüze sokuyor woody allen. bunun dışında ben bir şey göremedim açıkçası filmde. diyaloglar, kurgu vs biraz vasat kalmış.
insanların makul varlıklar olabilmeye ihtiyaçları var ama değiller. hayata devam etmek için, uygarlık içerisinde bir rol edinip, toplumsal kabul alabilmek için aklı başında yaratık olduklarını en azından kendilerine kabul ettirmeleri gerekmekte. uygarlığın bir bireyden beklentileri, bireyin hayattan beklentileri ile çakıştığı noktada sıkça uygarlık kazansa da, bireyin burnunun dikine gittiği de az değildir.
şans, tesadüf gibi kavramlar insanlarca önemli kabul edilmez. hayatımızın bizatihi kendisi pamuk ipliğine bağlıyken, her gün ölmediğimize şükretmemiz gerekirken inatla hayatımızdaki her sonucun nedenini kendimiz bellememiz, uygarlıkla yapacağımız ateşkes için feragat etmemiz gereken gerçeklerdir. şöyle düşünelim, istanbul gibi bir şehirde, bir manyak tarafından öldürülme şansınız 10.000.000'da 1 ise, her gün 1 kişi 1 manyakça öldürülmektedir. Bu mağdur kişi, bugün, neden siz olmayasınız?
woody allen hayatın bu tip yüzleşilemeyen gerçekleri ile ortalama insana göre daha barışık bir insan olduğunu neredeyse her eserinde haykırır. match point bu manada, saydığım görülmeyen gerçeklere dair sürpriz sonlu güzide bir hikayedir. Crimes and Misdemeanors namlı 89 yapımı filmiyle fazlasıyla benzerlikler taşımaktadır. benzer temelli öykülere farklı açılardan yaklaşan bu iki film için olumsuz şeyler söylemeye gerek yok.
scarlett johansson bu filmdeki varlığı ile güzellik tarihine altın harflerle geçmelidir. can verdiği karakter ile aklını alamayacağı erkekler gerçekten varsa da, bu erkeklerin muhtemelen temiz bir de arızaları vardır.
muhtemelen birçok insan benim gibi afiş kurbanı olmuştur. afiş, bir filmi en güzel, en anlamlı şekilde belirtmeye, göstermeye yarar. insanları tek bir karelik fotoğraftan filmin heyecanına sokmayı hedefler. afişlerde abartılıp, çok sıradan çıkan filmler olmuştur baya. ama ben hayatımda ilk defa afişiyle bu kadar alakasız, bu kadar kötü aktarılan bir filme rastladım. ulan kaç senedir film harddiskte dururdu, bu sefer izlesem mi diye içimden geçirirdim. sonra aklıma o alakasız pinpon raketi elde herifle, scarletimi görürdüm. bildiğin sıkıcı klişe film kesin bu derdim kapatırdım. artık dayanamadım dedim ki bu sefer izleyeceğim bu filmi yeter.
konu herkesin hemen hemen bildiği konu, klişe denemez ama çok da şaşırmaz insan. fakat filmin sonunda iyi ki izlemişim dedim kendi kendime.
film bir insanın hayatını etkileyen şans faktörünü güzel bir şekilde işlemiş. hatta bunu insanları ters köşe yaparak anlatması baya güzel olmuş. onun dışında bilindik para, aşk, şehvet üçgeninde geçen bir hikaye. ama woody allen in etkisini hissediyorsunuz filmde.
son zamanlarda izlediğim temposu aynı düzeyde ilerleyen ancak beni müthiş cezbeden filmlerden biri. en son hatırladığım sanırım everybody's fine filmiydi. izledikçe rahatlıyorum ve sıkmıyor, bayılırım böyle filmlere.. senaryosu ve kurgusu çok iyiydi. finali çok iyi bağlamışlar, çıtayı da bu yükseltiyor. taşıdığı türlerin hepsini de içinde barındırıyor.. woody allen'ın amerika dışında çektiği ilk film olarak da dikkati üzerine çekiyor. kısaca sıralarsak dostoyevski, güzel müzik, gerçekçiliğin sıkıntısı, güzel insanlar ve özellikle scarlett johansson. kesinlikle tavsiye ederim
filmi izlerken 3-4 sene evvel başrolü oynayan deliganlının karısı gözüme hiç hoş gelmezdi. kendimce allah sabır verrsin bir ömür bunla mı geçer diyordum. şimdilerde öyle birini scarlete fln tercih ederim. yaşlanıos sözlügh.
