Bilime göre;
zambakgiller familyasından Tulipa cinsi olan, soğanlı bir süs bitkisi.
Tarihe göre;
doğu kültüründe önemli bir yer kaplayan ve Kanuni tarafından holllanda kralına gönderildikten sonra batının da hayranlığını kazanan çiçektir.
Mitolojiye göre;
Yaprağın üzerineki çiğ tanesine yıldırım düşer ve yaprakla çiğ tanesi alev almaya başlar. daha sonra donup lale şeklini alırlar. ortasındaki koyuluğun sebebide bu yangındır.
Sanata göre;
ustaların elinde hat sanatına dönüşmüş, vazgeçilmez ve vazgeçilmemesi gereken konusudur. Şiirlere konu olmuş, çinilerde işlenmiş, saraylarda motif olmuştur.
sözlüğe göre;
Adını persce "Toliban: turban" sözcüğünden almıştır.
bana göre;
lalenin duruşu asil ve kırılgandır. ama ellediğinizde, koparmaya çalıştığınızda ürküp, dağılmaz. Ve daima eğilmeden büyür, dimdik durur. Belini hiçbir fırtına bükememiştir...
Allah hem zerafeti hem de gücü yaratılanlar arasında insana dahi vermeye kıyamamış oysa bu çiçek, kadife yapraklarında birbirinin taban tabana zıttı olan bu durumu ona yakışan bir biçimde taşır.
haketmiyor sadece bir bitki olarak kalmayı. bu yuzden şiirde şair sevdiğini bir tek ona benzetir.
Belki de görünüşü ile bir felsefedir..
ebced hesabına göre allah 'ın da lalenin de sayısal değeri bir olduğu için tasavvufî edebiyatta allah 'ın simgesi kabul edilen çiçektir. bu bağlamda vahdeti de sembolize eder.
arapçada l,a,h,l, harfleri ile yazılır. bu kelimenin yazılışında kullanılan 2 l, 1 a, 1h harfleriyle aynı zamanda allah kelimesinin de yazılıyor olması, sufilerin bundan hareketle lale kelimesini sözlerinde allah'ı simgelemek için de kullanmalarına neden olmuştur.
ayrıca ebced hesabı ile düşünüldüğünde lale ve allah kelimelri 66 sayısını da vermektedir. eksik olan bir a harf ise ebced hesaplamalarında 66'ya bağlamak kuralını ortaya çıkarmıştır.
" çantanda bir sürü anahtar var lale
biri evinin
geceleri merdiveninden korkarak çıktığın
biri yalnızlığın, kalabalıklardan damıttığın
giysi dolabının biri
ki giysilerini sevmem
gizlerler güzelliğini
çantanda bir sürü anahtar var lale
posta kutunun biri
sana dargın mı ne
biri saçının, örgüsü kolay çözülsün diye
arabanın biri
ah şu bitmeyen taksitler ve kasko!
çantanda bir sürü anahtar var lale
aşk mektuplarını sakladığın çekmecenin biri
epey eskimişler
öyle değil mi
biri uykunun
bazı geceler sıçramanla bölünen
şu yüreğe benzeyen anahtar nerenin
ne kadar da paslanmış
çantanda bir sürü anahtar var lale
biri ağrı dağı'nın
hep tırmanmak istediğin
salzburg kentinin biri
yüzlerce mozart seni çalıyor
biri dalgın bir nehrin
kucağında geçmelisin sevgilinin
akdeniz kumsalının biri,
ıssız ve mavi
çırılçıplak yüzen sen misin
çantanda bir sürü anahtar var lale
ama açmıyor hiçbiri seni
açmıyor işte anla
kendini aşklara kapattığından beri "