kitap insanların din korkularıyla gerçekten müthiş bir şekilde dalga geçiyor, özellikle destan şeklinde olması dantenin aralarda ince mesajlar vermesi kitabı mükemmel yapıyor...
"Benden önce herşey sonsuzdu;
sonsuza dek süreceğim ben de.
içeri girenler, dışarıda bırakın her umudu."
dünya edebiyat tarihinin en büyük eserlerinden biri kabul edildiği gibi, modern italyanca`nın da temelini oluşturan eser. italyancanın temelini oluşturma sebebi ise toskana lehçesi ile yazılmasıdır. daha sonraları bu lehçe modern italyan dili olarak gelişmiştir.
(bkz: toskana)
Dante okuyucuyu ölüm sonrası bir seyahat macerasına davet eder. Seyahatin öyküsü 1300 yılının Paskalya haftasında geçer. ilk sahnede arzın derinliklerindeki cehenneme (Inferno) doğru yol alır. Bu esnada mitolojik karakterler ile ve Toskano'nun tanınmış eski güçlü insanları ile karşılaşır. Sonra Araf'a (Purgatorio) tırmanırken eski ileri gelen kişilerle konuşur. Bu kişiler cennete (Paradiso) girmeden önce Araf'ta beklemektedirler.
Şiir birinci şahsın ağzından yazılmıştır ve Dante'nin ölümün üç krallığında Hristiyanlıkça Paskalyanın üç kutsal gününde (Easter Triduum 1300 yılının ilkbaharında geçer. 1300 yılının 7 Nisan gecesi başlayan seyahat bir hafta sürer. imparator Augustus döneminde yaşamış, Romalı şair Virgil ona Cehennemde ve Arafta rehberlik ederken Arafın tepesinde Virgil bu görevini Dante'nin idealindeki kadın Beatrice'e bırakır. Dante'nin ilk eserlerinden La Vita Nova'daki Beatrice Portinari karakterinden esinlenen Beatrice, gençliğinde sadece iki kere karşılaştığı, unutamadığı ve uzaktan hayranlık duyduğu Floransalı kadındır. Beatrice, Dante'ye rehberlik ederek onu semaya, ilahi ışığın kaynağına ulaştırır.*
okurken hayal gücünüzün yanı sıra hafızanızı kullanma kabiliyetinizi de tavan yaptıran eserdir. zira tarihten pek çok kişinin ismi ara ara nüks etmektedir. ***
ne zaman gözüme çarpsa ilahi komedya, hemen elime cehennemi alırım ve birinci kantonun ilk dizeleri olan
" yaşam yolumuzun ortasında karanlık bir ormanda buldum kendimi, çünkü doğru yol yitmişti." kısmını okuyup, dikkatlice yerine koyarım okuduğum için insanların delirdiğimi düşünmelerini sağlayan kitabı.
dunya edebiyatinin en buyuk siiri. terza rima nazım sekliyle yazılmıstır. dante'nin cennet, cehennem ve araf'a yaptığı hayali yolculugu anlatır. kendisine cehennem'de latin sair vergilius, cennette ise beatrice eslik eder. pek cok kisiden bahsetmistir dante, genelde donemin italya'sindan olmakla birlikte bilindik kimseler de mevcuttur. gittigi -aslında elbette gitmedigi- butun yerleri muthis bir hayal gucuyle tasvir etmistir. bir de ilk olarak la commedia adiyla yazilmistir siir, divine cok sonradan eklenmistir.
Dante Alighieri'nin düşsel destanıdır.
Dante; cehennem, araf ve cennet olarak tasarladığı yolculuk boyunca birçok tarihsel kişilikle karşılaşır. Felsefe tarihinin en büyüklerine bile cehennemde rastlar. Virgilius'un kendisine eşlik etmesiyle Araf'ın ortasına dek gelir. Bundan sonra büyük aşkı Beatrice, rehberliği Virgilius'tan devralır.
Eser, Cahit Sıtkı Tarancı'nın "Otuz Beş Yaş" şiirini de etkilemiştir. "Yaş Otuz beş/ Yolun yarısı eder/ Dante gibi ortasındayız ömrün/ Delikanlı çağımızdaki cevher" Dizeleri hatırlanabilir. Eser ve yazarıyla ilgili bir yanılgı vardır. Dante'nin "ilahi Komedya"yı 35 yaşında yazdığına dair bir yanılgıdır bu. Eserin şiir biçimindeki tek çevirmeni Rekin Teksoy konuyu şöyle açıklıyor:
"Dante'ye göre insan yaşamı, en yüksek noktası 35 olan bir yay çizer; 1265 doğumlu Dante bu yapıtı 1307 yılında yazmaya başlamıştır; ancak 1300 yılında Papa Bonifazio 8'in düzenlediği jübile yılına katılmak için Roma'ya gitmiştir; 35 yaşında yaptığı bu geziyi Dante bu yapıttaki düşsel yolculuğun da başlangıcı sayar."
Yani Dante eseri yazmaya başladığında 35 değil 42 yaşındadır. Dante düşsel yolculuğun tarihine göre 35 yaşındadır sadece.
Bakalım üstat neler yazmış:
Ey ölümlülerin anlamsız tasası,
Kanatlarını böyle aşağıda çırptıran
düşünceler ne denli hatalı!
Kimi hukuk, kimi tıp peşinde koşar,
kimi umudunu papazlığa bağlar,
kimi zorbalıkla, yalan dolanla hüküm sürer,
Kimi çalıp çırpar, kimi alıp satar,
kimi şehvet batağına saplanıp
vakit yitirir, kimi de miskinlik ederken,
bütün bunlardan arınmışım ben,
Beatrice ile birlikte gökyüzünde idim
ve sevgiyle ağırlanmakta idim.
kesinlikle gazzalinin ihyasında yer alan cennet ve cehennem tasvirlerinin kaynak olarak kullanıldığı dante eserdir. zira o dönemde hristiyanlıkta bu konuyla ilgili herhangi bir açıklama yer almaz kitaplarda. komedya ile ilgili olarak ernst cassirer
"eğer anlatımının ve şiir gücünün büyüsüyle yoğrulmasaydı, Dantenin cehenneminin dehşeti bitmez tükenmez çığlıklar olarak kalır cenettinin sevinç çığlıkları, hayali rüyalar olmaktan öteye gidemezdi" diyerek büyük şairi onure etmiştir. gerçektende dante daha naturazlimin baş harfi ortada yokken mistik ve lirik öğrelerle naturalist bir başyapıt kaleme almıştır.
Buradan GidiLir AcıLar Kentine, Buradan GidiLir Bitmek BiLmeyen Acıya, Buradan GidiLir Yitmiş insanLar Arasına, Benden Önce Herşey Sonsuz du, Sonsuza Kadar Süreceğim Bende, içeri GirenLer, Dışarıda Bırakın Her Umudu... Cehennemin kapısında yazdığı söylenilen yazı.
