çin kaynaklarında ismi Ashina Jiesheshuai* olarak geçen türk kahramanı.
cumhuriyetin ilk yıllarında atatürk'ün emri ile bastırılan pullarda kendisinin temsili resmi vardır.
dünyada bir örneği daha olmayan ve 40 çeriyle beraber çin sarayını basıp kralı esir almaya çalışan, yüzlerce askeri öldüren ve son kalan sağ yiğit olmasına rağmen çin hükümdarıyla savaşan, sonra şehit olmasına rağmen ne atından düşen ne de kılıcını bırakan bir yiğittir.
bu olaydan sonra çinliler korkuya kapılıp esirleri bırakmıştır. sonrasında 2. göktürk devleti kurulur.
--
kürşad ve kirk çerisi
bu yer çin seddi'dir,
bozkurtlar da düşecektir esir,
bu yer çin seddi'dir,
bozkurtların da kahır gecesidir.
bir elleri ateş tutar,
bozkurt ufkudur.
bir elleri kılıç tutar,
kahramanlığın sembolüdür.
gökyüzünde özgürlüğün havası,
yaralı bozkurtların kanar yarası,
yiğitlik inkar edilmez,
teke tek dövüşte yenilmediler.
bin yıllardan bu yana,
gel haberi nerden verek.
korkak takımı değil bu,
gökte ay burcu değil,
kırk bir kılıçlı yürek,
kırk bir kan pınarı,
akmaz.
göl olmuş ney irmağında,
derenin kenarından kalktı kürşad,
kollarında kan,
yüreğinde ok yarası,
sanki iki canlı kahraman,
tövbeye getirir insanı,
tenhaydı, tenhaydı vakitler,
çırılçıplak kusursuz bir yağmurdu yağan,
baktı gerilerden bozkurtlar,
karnında açlığın ağır boşluğu.
kınlarında kılıç,
baktı kolları vurulu...
cehennem yürekli bir yiğit,
baktı bir garip ötügene,
bir gerilere,
düştü geride bıraktığı yavruları aklına,
düştü, kürşad'ın oğlu aklına,
düştü, gerilerde bıraktığı tay'ı
nasıl uçarlardı çin seddi'nde.
şimdi böyle çaresiz ve bağlı,
böyle kaderinde esirlik,
sığana bilirdi tanrı dağlarına,
bu dağlar kardeş dağlardır,
nice bozkurtlar doğurandır,
bu dağlar utandırmaz adamı,
at koşturan kahramanları,
bir atımda çinli vuran,
usta elleri utandırmaz,
bu oklar bir kere bile faka basmadı,
çinliydi karşısındaki korkup kaçmadı,
esir düşse de kırk bir kahraman asla yılmadı.
yamtar bir devdi,
oturunca bir sürü et yerdi,
güreşte yere gelmezdi sırtı,
karnı tokken, bir vuruşta çinli sererdi,
ne yazık ki bu esirlik onu da bitirdi.
kıtlık başlayalı,
ay üçe bölüneli,
acaba tanrı türklere mi kızmıştı?
bozkurtlar esir düşmüştü,
kara kağan kahrından ölmüştü,
şimdi ne olacaktı,
çıktı kırk birlerden biri,
baktı sonu gelmez bu esirliğin,
vakitlerden bir güneş doğumu,
düşündü kürşad,
düşü gecelerden kara,
bir hayra yoran çıkmaz,
yer bitirir bu esirlik adamı,
sığdıramaz kaygısını kainata,
düşünür kürşad, sorgusuz sualsiz,
ey türküm! hallarımı aynen böyle yaz,
rivayet sanılır belki,
rüya değil, bu bir gerçek,
paramparça olmuşum,
okumuzu, atımızı ve avımızı
töremizi, kağanımızı alıp gittiler,
hepside armağandı bize ötügenden,
düşmanımızdı, kanlımızdı,
çin seddi'yle komşuydu sınırlarımız,
kız alıp vermişiz yılar boyu
komşuyuz yaka yakaya,
birbirine karışırdı insanlarımız,
bilmezlikten değil,
iyi niyetten,
budur katlimize sebep suçumuz,
yoktur türk'ten başka dostumuz,
gayri barbara çıkar adımız,
kavgacıya,
türküm! hallarımı aynen böyle yaz
öğüt sayılır belki,
rüya değil,
bir destan, bir kahramanlık,
vurun ulan! vurun dedi kürşad,
ben kolay kolay ölmem,
özümde yiğitlik,
kavmime verilmiş sözüm var,
halden bilene,
nice kan döktük,
ömrüne doymadan
nice kağanlar yitirdik,
içing katun denen bir illete yenildik,
kalleşçe... hayınca çinli'ye yakışır şekilde,
arkadan...
dağlardan, tepelerden, at üstünden
çocuk, çoluk, ana, bacı, bozkurtlar
çin baskınına karşı koyanda,
yaşları daha on yedi de,
çinli vuranda,
bizim genç bozkurtumuz kürşad
yakışıklı, kahraman
vurun yiğitler vurun! demiş,
namus günüdür,
ve şaha kaldırmış atını,
türküm! hallarımı aynen böyle yaz
rivayet sanılır belki
rüya değil bu
gerçek
kırk bir yürekli yiğit saldırmış,
kürşad, yamtar, gök böğü, bögü alp, yumru,
ve daha niceleri...
gök çökse, yer delinse vazgeçmem demiş yiğitler,
tanrı kızmış mı acaba türklere,
bu fırtına, bu yağmur, bu rüzgar
nasıl yağardı, nasıl boşalırdı bardaktan,
bir hayra yoran çıkmaz,
bir bilseniz!
kala kala kalmıştı on üç kılıçlı yürek,
çıkmış içlerinden kara ozan,
kılıçsız, kopuzuyla gider kara ozan
oyalamak için çalarda bir türkü,
çinli almak istemiz kopuzu,
demiş kara ozan;
çin sarayını versen de değişmem kopuzumu,
çin çekerde kılıcı ozana,
fırsat vermeden vurur kafasına,
vey nehrine varınca,
çare yok,
barmarkal ve çobayıkmış
suya atlayacak,
ipi tutacak,
iki canlı kahraman uçmağa varacak.
vurun, vurun! dedi kürşad;
namus günüdür,
kaldırmış kılıcı havaya,
birer birer yıkılırken bozkurtlar toprağa,
kalan varsa ayakta, o da kürşad,
'yirmi ok yesem de düşmem' dedi kürşad,
siz uçmağa varsanız da, yaşayacaktır budun,
kanımızın son damlasına kadar kanlanır yurdun,
gözün arkada kalmasın,
yüce kürşad başbu
atsız'ın bozkutların ölümü ve bozkurtlar diriliyor adlı tarihi romanlarının baş kahramanıdır. kendisine teklif edilen kağanlığı reddedecek kadar dünyevi hırslardan uzak salt budununu düşünen bir göktürk yabgusudur.
türk tarihinin en büyük yiğitlerinden kahramanlarından biri olan göktürk prensidir.şanlı adı temiz kalplerde ve onu unutmayanların evlatlarında yaşayacak ve yaşatılacakdır.
--spoiler--
kürşad yeminle gitti
o bir kişi değil o bir devlet di...
--spoiler--
kürşad;türklerin yeri geldiğinde şartlara ve koşullara aldırmadan neler yapabileceğinin göstergesi ve sembolleşmiş ismidir.allaha şükürler olsun ki türk milletinin bağrından böyle evlatlar çıkarmış.tüm kalbimle inanıyorum ki daha da çıkaracaktır.
bazıları kürşad ve beraberindeki kırk bozkurta bakıp anlasın ki artık
türk esir olmaz...
kürşadın amcası kağanken ülke felakete sürüklenir ve göktürk devleti yıkılır. kürşat 40 askeriyle beraber çin sarayını basıp yiğeninin aldıktan sonra ötükene kaçıp yeniden göktürkleri kurmak istemektedir. ama çin sarayında çıkan bir aksilik sonucu yiğenini kaçıramaz ahırlardan çin atlarını alıp ötükene gitmeye çalışırlar ama yağmurlu bir gün olduğu için ırmağın üstündeki köprü yıkılır (zaten o gün yağmurlu olduğu için çin kralıda sarayından çıkmaz bu yüzden onuda öldüremezler) köprü yıkılınca karşıya geçemezler ve çin ordusunun içine dalarlar söylenenler doğruysa ölmeden önce 300 çinliyi öldürüler. yıllarca çinde kürşat korkusu vardır. her gölge kürşat zannedilir. mekanı uçmağ olsun.
murat bardakçının programına katılan eski türk tarihi profesörü tarafından hakkında hiç bir somut delilin olmadığı ve hüseyin nihal atsız tarafından yazılan fantastik bir karakter olduğu söylenmiş, varlığı belirsiz kişi.
Edit: ayriyetten hayatını bu işe adayıp, yıllarını tarih konusuna harcamış bir prof.re, vikipedi linki gösteren şahsiyetler, isviçre de yeni açılan beyin ekleme merkezlerine bekleriz.
