bugün

türkiye çoğrafyasında ki dünya tarihinin aydınlatılmasını sağlayan, bu Türk dostu şahsiyet adına bu başlığı sözlük bünyesinde açmış bulunuyorum.

Çocukluğumun geçtiği yerlerin keşfini gerçekleştirilen bu şahısla. Tesadüf odur ki Yine tekrar yaşadağı ve hayatını kaybettiği aynı şehirde buluşmak beni ayrıca gururlandırdı.

Yaşadığı sürece heidenheim şehrinde ki şu an 47 yaşında olan abilerimizden biri gençlik anısını şöyle anlatmıştı.

Ben birgün yolda yürürken bir adam beni çağırdı. Ve benimle türkçe konuşmaya başladı. Ama her haliyle alman olduğu belli oluyordu. Bana türkiye de uzun zaman kaldığını türkleri çok sevdiğini söyledi. Sonra bana evinin duvarlarına asmış olduğu Türkiye ye ve kazı alanlarına ait resimleri gösterdi. Çorum da kazı çalışmaları yaptığını söyledi. Türkiyeyi ve türkleri çok sevdiğini anlattı. O zamanlar genç olduğum için bu türk dostu şahıs üzerine fazla kafa yormadım. Yıllar sonra önemli bir kişiyle konuşma ve sohbet etme fırsatı bulduğumu farkettim.

Onun kurt bittel olduğunu anladığımda maalesef ölmüştü.

Kurt Bittel (Doğum 1907, Heidenheim, Almanya Ölüm 1991 ), Hitit arkeolojisi alanında yaptığı çalışmalarla tanınan Alman arkeolog.

Öğrenimini Tübingen Üniversitesi’nde tamamladı. 1930’da Marburg Üniversitesi’nde doktora yaptı. Aynı yıl Frankfurt’ta Roma Germen Kurulu’nda çalışmaya başladı. 1931-33 arasında Kahire’deki Alman Arkeoloji Enstitüsü’nde görev yaptı. Mısır ve Anadolu’da kazılara katıldı. 1938-44 arasında istanbul’daki Alman Arkeoloji Enstitüsü’nde yönetici olarak. çalıştı. 1946’dan 1953’e değin Tübingen Universitesi’nde ve 1951’den başlayarak istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde yeni kurulan Prehistorya Bölümü’nde öğretim üyesi olarak ders verdi. 1954’te yeniden istanbul Alman Arkeoloji Enstitüsü yöneticisi oldu.1960’ta bu enstitünün Berlin’deki merkezinin başkanlığına getirildi.)972’de emekli olduktan sonra Tübingen Üniversitesi’nde bir süre daha ders verdi.

Bittel, Londra’daki Kraliyet Akademisi, Cambridge’deki Prehistorya Derneği, Dublin’deki ırlanda Kraliyet Akademisi, Arkeoloji Enstitüsü, Amerikan Arkeoloji Enstitüsü ve Türk Tarih Kurumu gibi bilimsel araştırma kuruluşlarının da üyesidir.
Almanya ve Mısır’daki araştırmalanyla Tarihöncesi konusunda uzmanlaşan Bittel, Orta Anadolu’daki bu dönem kültürlerinin saptanmasına önemli katkılarda bulunmuştur.

Çorum yakınındaki Boğazköy’de 20. yüzyıl başlarında yapılan kazılar, burada Hititlerin başkenti Hattuşa’nın görkemli buluntularının varlığını göstermişti. Bittel, bu bulgularını daha sağlıklı tarihleyebilmek amacıyla 1931’de yeniden kazılara başladı. Kentte en uzun süreli yerleşirnin Büyükkale denen yerde olduğu varsayımıyla araştırmalarına . oradan başladı ve daha ilk kazı çukurunda Hititlerin binlerce tabletten oluşan devlet arşivini buldu. Bu yazılı kaynaklar yalnızca Hitit uygarlığının aydınlatılmasını sağlamakla kalmadı, Hititlerin ilişkide bulunduğu Asur ve Mısır gibi başka uygarlıklar ve komşuları konusunda da önemli bilgiler verdi. Boğazköy kazıları 1987’de Peter Neve tarafından sürdürülmekteydi.

Bittel, ayrıntılı araştırmalarıyla Hititlerin erken dönemindeki yayılma alanlarını belirlemiş, Hitit öncesi yerleşmelerin de aynı yerlerde bulunduğunu ortaya çıkarmıştır. Boğazköy yakınındaki Yazılı kaya açık hava tapınağının ve burada kayalar üstündeki kabartmaların anlamına ilişkin açıklamalar getirmiştir. Gene Boğazköy yakınlarındaki Osman kayası mezar buluntularıyla Hititlerin Eski Krallık dönemindeki ölü gömme biçimlerini saptamıştır.

Hitit uygarlığı dışında, Selçuklu mezar taşları, Roma Dönemi yol şebekesi ve Avrupa Barok kilise yapıları üzerine de çalışan Bittel’in başlıca yapıtları şunlardır:

Kurt Bittel’in Yapıtları;

Die Felsbilder von Yazılıkaya (1934; Yazılıkaya Kaya Kabartmaları), Die Ruinen von Boğazköy, der Hauptstadt des Hethiterreiches (1937; Hitit ımparatorluğu’nun Başkenti Boğazköy Harabeleri), Hethitische Bestatungsbriiuehe (1940; Hitit Ölü Gömme Gelenekleri), Yazılıkaya, Arehitekıur, Felsbilder, Insehriften und Kleinfunde (1941; R. Naumann ve H. Otta ile birlikte, Yazılı kaya, Mimarlık, Kaya Kabartmaları, Yazıtlar ve Küçük Buluntular), Kleinasiatische Sıudien (1942; Küçük Asya Çalışmaları), On Asya Tarih Oncesi Çağları-Mısır, Filistin, Suriye (1945), Boğazköy (1951; Halet Çambel ile birlikte), Hethiter, I. Gesehihte, II. Religion (1959; Hititler, i. Tarih, II. Din), Hattusha, The Capital of Hittites (1970; Hattuşa, Hititler’in Başkenti), Boğazköy Führer (1971; Boğazköy Rehberi), Die Hethiter (1976; Hititler).
Mezarı, heidenheim an der brenz şehrinde. Totenberg mezarlığında bulunmaktadır.

Bugün o mezarlığa giderek, uzun uğraşlar sonrası kuytu bir köşede ailesi ile bulunduğu, mütevazi mezarına ulaştım ve fotoğraf çektim.
görsel
görsel
görsel
bulunduğu mezarlıktan bir görünüm