Buranın insanının şehirle olan aidiyet bağı kuvvetlidir.
Üniversite başlayana dek Kozan'dan kurtulma hayali kuran çoğu Kozanlı en sonunda kendi gönülden isteğiyle kozan'a geri döner. Kozan'dan çıktıktan sonra Kozan kıymete biner; meğer Kozan Kırşehir, Niğde, uşak, Burdur,Karabük gibi çok yerden daha iyiymiş denir.
Kozan'da Über zengin kimseler dahi kolay kolay temelli istanbul'a, izmir'e yerleşmez.
Ya yine kozan'a ya da bir ayağı yine Kozan'da olacak şekilde kozan'a 70 km uzaklıktaki Adana'ya yerleşir.
Kozanlı memurların tamamına yakını kozan'a yakın olan adana, Mersin, Osmaniye, Kayseri, Maraş, Antep, Hatay, Niğde gibi yakın illere dağılmıştır.
ilk fırsatta kozan'a ya da Adana'ya taşınma hayali kurar çoğu da.
Çoğunda Kozan'dan tamamen kopma gibi bir niyet yoktur.
Bu yönüyle yerlilerinin çoğunu istanbul'a göç vermiş Kastamonu, kars, Sivas, ordu, Giresun, Tokat gibi illerin insanını anlayamayız mesela.
Öyle ki artık memleketleriyle bağı kalmayan nice Karadenizli ve doğulu var.
Etimoloji; Kozan adı eski Türkçede aynı zamanda bazı boyların totemi olan “Yaban Tavşanı” (ing. jack Rabbit, Hare) anlamına gelir.
Ogur Türkçesi (çuvaşca), yakut saha Türkçesi, şor Türkçesi, Balkar Türkçesi, Altay Türkçesi, halas Türkçesi ve daha nicesinde de mevcuttur.
Genellikle Ogur Türkçesinde çok eskiden kullanılan “Ksoran” biçiminin, Ogur-Oğuz değişimiyle yani –r ve –s/z değişimiyle “Kozan” şeklini almasıyla oluşmuştur.
Diğer Kuzey Türkçelerinde çoğunlukla “Kıyan-Kuyan-Koyon-Köyön-Kodan-koygun” biçiminde görülen bu kelime Türkiye’de Orta Anadolu’da “Göcen-Gocen-Gozan” biçiminde fakat “Yaban Tavşanı Yavrusu” anlamında kullanılır.
1- bazı kuzey-doğu formları çok eski bir biçimi olan *Koḏan (Kozan) şeklindedir. 2- *Kuyan kelimesi Çuvaşca’daki (Ogur) eski *X/Ksoran biçiminin daha yeni bir formunun oldukça eski bir kanıtıdır ki burada –r ve -ḏ yani –s/z değişiminden dolayı *Koḏan (Kozan) biçimini alır. Diğer formları ise; Teleüt: Koyon/Köyön, Khakas: Kozan/Xozan, Tuva: Kodan/Koygun, Türkmen: Tawşan/ Dawuşğan, Bulgar: Tawşan ve Kıyan/Kuyan, biçimindedir.
Ayrıca; Eski Uygurcada (8. yy.): Koyan/koyun, Çağataycada PdC: Koyan, Harezm’de: koyan, Codex Cumanicus'ta: Koyan, Biruni’de: Tuşkan, Kaşgarlı’da: Tavyişgan, «Imennik» Yıl 866 (Bul): Dvansh, Dovshon, Tatar: Kuyan, Taushan ve Karaçay-Balkar: K’on, olarak kayıtlıdır. Modern lehçelerde ise; Başkurd: kuyan, Nogay: Koyan, Kazak: Koyan, Kırgız: Koyon, Karakalpak: koyan, Altay: koyon / köyön, Leb (Lop/Karluk): koyon / köyön, Koyb: kozan, Sakha: Kozan, Şor: Kozan, Hakas: Hozan, ve bazı orta kuzey, orta güney ve kuzey batı lehçelerinde koyan vb. biçimlerdedir.
ayrıca anavarza antik kenti,
kilikya manastırı,
Sin Manastırı,
tarihi kozan konakları,
tarihi bedesten,
battal gazi zindanları,
memlük hoşkadem camii,
tarihi roma köprüsü gibi tarihi eserleri de sınırlarında barındıran, yemyeşil toros yaylalarının ve bereketli çukurova'nın bu tarihe eşlik ettiği otantik bir kent. kilikya krallığının eski başkenti, Osmanlı'da sancak, cumhuriyetin ilk yıllarında il merkezi, Türkiye'nin açık ara en çok kaleye sahip kenti.
kozan'da ki hatta türkiye'de ki en acayip yer anavarza antik yerleşimidir, ben fazlasıyla tırsarım oradan.
rahmetli galip tekin buranın çizgi romanını yaptığında - çizdiğinde pazartesi sabahı 5,5'da kalkar dükkana koşar gelen dergi paketlerini açar ocaktan çayı söyler poğaça ile dergide ki tefrikayı hemen okurdum. ( o ara hem dükkanı işletip hem de inşaat şirketinde çalışıyordum,80'li yılların ortası ,çoğunu unuttum yanlışlık yapabilirim)
bu roman'da benim ismimi kulandı sonrası galiba neoplan'da da da ikinci ismimi.
zaten akşamları kemancı'da iki bira içmeden eve gitmezdim daha ortak değildi kemancıya arada gelirdi.
sonra ben cezaevine girdim bir ara istanbul dışı afyon irtibat koptu.
yazmamın nedeni neoplan ve anavarza'ı okuduktan sonra tursundur ve bir iki devam hikayesini okumadım. her zaman gittiğim adana'da da bir daha kozan'a ,ceyhan'a da gitmedim. ki ceyhan'ı çok severim ..(niye gitmedin derseniz korkudan arkadaş bırak nadiri hiç kullanılmayan iki ismim var ikisi de romanda,tırmayan salaktır. )
kozanlıların en büyük hatası bu hikayeleri kendilerine mal etmediler yada ceyhanlıların ama kozan'ın hakkı idi. galib'in çizgi romanlarını film yapsalardı ve turistik propaganda kozan asmalı konağın ilçesi gibi ünlü olurdu(seyretmedim için asmalı şeyi ilçenin adını bilmiyorum)
anavarza ve anavarza kalesi çevresi mutlaka gidilmesi gereken bir yer,bakın benzeri çok yoktur.
ben gitmem korkudan.
Adana’ nın bir ilçesidir. Hakkında çok bilgi sahibi olmamakla birlikte, Adana’ da beş yıl okumama rağmen yolum hiç düşmemiştir. Merkeze bir buçuk saatlik bir mesafededir.
Emin olmamakla birlikte Tatlıses'i vuran adam da sanırım Kozanlı idi.
Kozan'ın negatif bir olayı şu.
Kozan'da gasp, şu bu fazla olmaz. Sakin bir şehirdir. Hele öyle Kiremithane, 01 dizisi gibi bir ortam kesinlikle yoktur.
Ama Kozan'da milliyetçi çevrelere yakın güçlü aileler vardır.
Olağan hayatta normal kimselerden farkları yoktur ve pek kimseye karışmazlar. Hatta memleket bağları güçlüdür bu yüzden ne yatırım olsa kozan'a yaparlar genellikle.
Lakin dönem dönem Çukurova kurtlar Vadisi'ne dönebilmektedir ortalık.
Benzerini Adana'da, Osmaniye, Kadirli, Ceyhan'da pek göremezsiniz.
Haricen bir de Kozan'ın adamı normalde sakin olmakla birlikte eğitim seviyesi ne kadar yüksek olursa olsun, sıkıntılı dönemlerde gergin reaksiyonlar vermeye eğilimlidir. Anlamsız bir göz dönmesi şahsen bence de maalesef var.
Nedeni çözülebilmiş değildir.
anadolu'nun en milliyetçi kalelerinden biridir Kozan..
Osmanlı'nın sentez kültürüne karşı çıkarak yörük Türkmen kültürünü korumuş ve Anadolu'nun son kitlesel konargöçer bölgesi olmuştur.
Dadaloğlu ve Karacaoğlan gibi ozanları ile halk Türkçesinin kalesi olmuştur.
Üstelik Türklük şuuru o kadar güçlüdür ki sevda dörtlükleri bilinen Karacaoğlan dahi yeri geldiğinde "Kozan dağından aslımız, arı (saf) türkmendir neslimiz" diyebilmiştir.
"Ferman padişahın dağlar bizimdir" diyen Dadaloğlu'nu açıklamaya gerek bile yoktur.
"bıyıklarımı göktürkler'den, uzun saçlarımı oğuzlar'dan aldım.." diyen, binlerce yıllık türk kültürünün devam ettiricisi, 20. yüzyılın korkut atası barış manço da Kozanlıdır.
menemen şehidi fehmi kubilay ile, kozan müdafaa-i hukuk cemiyeti ile, kuvvacı ali şadi bey ile, ermenilerin katliam tezlerini çürüten milliyetçi yusuf halaçoğlu ile, türkiye'nin ilk milliyetçi partilerinden birinin kurucusu halkçı-türkçü remzi oğuz arık ile ve daha nicesi ile en milliyetçi yörelerin başında gelir Kozan.
Son dönem Tv'de yükselen Türkçü yapımlar börü, dağ 1, dağ 2 gibi yapımlar dahi Kozanlı olduğunu çok kez vurgulayan Alper çağlar eseridir.
Alparslan Türkeş adana milletvekili seçilirken aldığı oyların tamamına yakını Kozan'dan gelmiştir ve Türkeş bunu bizzat dile getirmiş, ben Kozan milletvekiliyim demiştir.
Kızı ayyüce Türkeş dahi Kozan milletvekiliyim diyerek Adana'dan milletvekili olmuş ve evini Kozan'dan kiralamıştır.
AKP'nin MHP adayını desteklediği, iyi Parti'nin ise mevcut başkanı aday gösterdiği bir yerel seçimlere gidilmekte.
Seçim muhtemelen MHP ile iyi parti arasında ilerleyecek.
Öte yandan BBP ve yeniden refah'ın da sürpriz yapabileceğini savunanlar da çok.
2019 yerel seçimlerinde
MHP %39,
Mevcut belediye başkanını aday gösteren saadet %25,
iyi Parti 23,
BBP %9 civarında oy almıştı.
Hem de öyle bir il olacak ki Gaziantep kadar yüzölçümü (sınırları) olacak inşallah. Öyle Bayburt vb gibi güdük bir il olmayacak.
imamoğlu, Aladağ, Feke, Saimbeyli, Tufanbeyli ilçelerinin sosyoekonomik merkezi.
Adana'ya 75 km uzaklıkta olup; kozan'a bağımlı feke'nin Adana'ya uzaklığı 125 km, saimbeyli'nin 140, Tufanbeyli'nin 190 km'dir.
Kozan 26 il merkezinden büyüktür.
Pek çok memuriyet atama şehirleri kategorisinde denk nüfusunda bulunan çoğu il merkezinden daha gelişmiş bir kategoride bulunan Kozan büyükşehirlerden (a) sonraki b kategorisinde bulunur.
Çoğu kurumda Niğde gibi şehirlerden dahi yukarıdadır.
Öte yandan büyükşehir olmasına rağmen Kahramanmaraş ve ordu il merkezlerinin gelişmişlik seviyesi Kozan ile eşitti.
Ulan kaç büyükşehirde yaşadım, kaç küçük ilde yaşadım; buradaki seçim atmosferini görmedim.
Ulan her parti kazanacak gibi lobi yapıyor, geziyor, tokalaşmadık adam bırakmıyor ayrıca iddialar, belki iftiralar havada uçuyor.
Pek çok partinin içinde başka partiden adamlar var..
Herkes birbirine sallıyor.
Ve gariptir akp/MHP, iyi parti, CHP, BBP, yeniden refah hepsinin belli bir oy potansiyeli oluşmuş durumda.
Adana büyükşehir seçim öncesi çalışmaları bu kadar gergin değil.
Yaklaşamaz dahi yanına.
