bugün

malataya denince akla ilk gelenlerden..
cildi güzelleştiren,hazımsızlık sorununa iyi gelen meyve....ünlülerin eksik etmediği meyve *
ismini bir şehre vermiş (kayseri), güzel kokulu, lezzetli meyve.
şam'da pek güzel olur. bir meyve. * (bkz: şam)
nedense ismini duyunca aklıma sadece kurutulmus hali* gelen dalındaki halini hatırlamak için çaba gösterdiğim güzel bir meyve.
aynı zamnda bazı cinslerine göre çekirdeği de çok lezzetli olan meyve.
hiç üşenmeden bir ağaç bulup dalından kopartılarak yenmeli.
cekirdeklerinden yag elde edilen, yapraklari, derelerdeki baliklari sersemleterek tutmak icin kullanilan meyvedir.
http://www.malatyaaktuel.com/inx/haber.asp?id=2470
A vitamininin öncül maddesi olan B KAroten ve mineral maddelerden potasyumca çok zengin olan kayısının sağlık açısından çok önem taşımaktadır. B Kroten vücudu saran epitel doku, göz sağlığı, kemik, diş gelişmesi ve endokrin bezlerinin çalışması için gereklidir. Ayrıca A vitamini üreme ve büyümede, enfeksiyonlara karşı vücut direncinin artmasında önemli rol oynar. A vitamini normal vücut hücrelerinin kanserli hücreye dönüşmesinin başlıca sorumlusu olan aktif kanserojenlerden tekli oksijenin oluşmasını önlemekte veya oluştuktan sonra etkisiz hale getirmektedir. Ayrıca A vitamini organizmanın ve sağlıklı hücrelerin direncini arttırarak kansere karşı koruyucu görev yapmaktadır. Bu koruyucu aktivite sigara ve alkol kullananlar için daha da önemlidir. Kayısının sodyumca fakir, potasyumca zengin olması nedeniyle kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları, hepatit,siroz tedavisinde önemli etkileri olduğu bilinmektedir. Kuru kayısının 100 gramında yaklaşık olarak 24 gram diyet lifi bulunur.

Yetişkin bir insanın ise günlük diyet fiber ihtiyacı 25 gramdır. Diyet lifi sindirim sisteminde salgılar, enzimler tarafından hidrolizlenemeyen polisakkarit lifnin gibi bileşiklerden oluşmaktadır. Diyet lifi kabızlık,irritabl+ kolon sendromu, apandisit, hemoroid, diş hastalıkları, şişmanlık, şeker hastalığı, koroner kalp rahatsızlıkları gibi ahstalıkların oluşum riskini azaltmakta bağırsakların düzenli çalışmasını sağlamaktadır.
(bkz: http://www.emismis.com)
fazlası motorları bozar, ortalığı toza dumana kattırır bu meyvenin. dikkatli tüketilmeli. her şeyin fazlası zarar canım.
şeftalinin bir boy küçüğü gibi olan meyvedir. (bkz: bana göre) *
--spoiler--

Halen dünyada en yaygın olarak Anadolu'da (özellikle Malatya ve çevresinde) bulunur.Özellikle Battalgazi(Eskimalatya) bölgesinde dünyanın en kaliteli kayısısı yetişir. Ağılyazı(Rustuşağı),Adagören(Kilisik)ve Kuluşağı köylerinde tarlaların geniş olması ve ağaçların 10'ar metre aralıklarla dikilmesi en kaliteli kayısının yetiştirilmesini sağlamıştır.Yaşlı kayısı ağaçlarından kaliteli ürün elde edilemediğnden özellikle bu belirtilen köylerde 15 yaşından büyük ağaçlar kesilip kademeli olarak yeni ağaçlar dikilmektedir.Yağmurlama sistemiyle 8-10 gün aralıklarla sulanan kayısın % 85 gibi büyük kısmı kuru kayısı olarak dünya piyasasına verilir.

En Çok Kayısı Üreten 10 Ülke, 2005
(1,000 ton)
Türkiye 390
iran 285
italya 232
Pakistan 220
Yunanistan 196
Fransa 181
Cezayir 145
ispanya 136
Japonya 123
Fas 103
Suriye 101
World total 1916

--spoiler--

kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Kay%C4%B1s%C4%B1
kayısılar ikiye ayrılır: Kuru kayısı, yaş kayısı

aslında kuru kayısılar da ikiye ayrılır:
a)kükürtlü: çoğu markette satılan ve b'dekine göre daha ucuz olan kuru kayısıdır. rengi sarıdır, tadı da fena değildir.
b)kükürtsüz (doğal kurutulmuş): kabız olan insanlara asıl önerilen kuru kayısıdır. rengi kahverengidir. Bence tadı a'dan iyi yaştan kötüdür. amma lakin ki çoğu insan a'yı daha çok tüketir, tadını da daha çok beğenir.

yaş kayısılır da benim için artık ikiye ayrılmaktadır:
a)Sarı renkli, mis kokulu yaş kayısı: yiyelim, yedirelim. hele ki izmir'in pazarından alınmışsa mis gibi...
b) yeşil renkli sert mi sert yaş kayısı: ankara'daki marketlerde bol bol görebileceğimiz kayısıdır. şöyle bir dokununca o sertliği size hoş gelir. alırsınız eve gelir, yıkar bir tüketeyim dersiniz ama erikten farksız bir tadı vardır. Kötü değil ama güzel de değil. yani şey bir kayısı için güzel değil.
fazla yendiği takdirde sindirim sistemi bozukluklarına yol açması, göte benziyen şeklinden ötürüdür.

(bkz: ben uydurdum oldu)
güzelim şehirimin en güzel nimetidir. özellikle de olmamış olanları yani kayısı çağlası vardır ki tadından yenmez.*
görsel
görsel

görsel

görsel
çilekle birlikte market önlerinden rahiyaları ile burunları şenlendiren.
yaşlı amca ve teyzelerin de kasaların başında tatlı tatlı seçip kendilerini oyaladıkları.
kabızlığa iyi geldiği söylenir. aç karnına bir kayısı yendikten sonra ılık bir bardak su içilmesi tavsiye edilir.
az önce bu meyve yerine kayısı kokulu sabun yedim ve daha fazla kayısı tadı aldım; hiçbir şeyin eski tadı tuzu kalmamış.
bağırsakları çok iyi çalışan, tabiri caizse halk arasında "insan gibi yiyip, at gibi sıçan" tarzı insanların suyunu içmemesi gereken meyve.
bahçede o kadar çok olunca nefret edilen meyve. bıktırdı.
tek severek yediğim meyve. sindirim sistemine yardımcı olduğu için zayıflattığıda söylenir.
dünyada üretimini en fazla yapan ülke türkiye dir.
Kurumuş olanı alyuvarı anımsatan leziz meyve.