halka karşın halk adına devrimci girişimlerde bulunan kimse, seçkin azınlık devrimcisi, devrimci demokrat, tepeden inmeci, dayatmacı.
Jakobenizm bir ideoloji değil yöntemdir. ideolojisini topluma benimsetmek isteyen herkes Jakoben olarak kabul edilebilir. Fransız Jakobenler ideolojilerini benimsetmek için devrimi tercih ettiklerinden karşıtları tarafından dayatmacılıkla suçlanmışlardır. Fransız Jakobenlerin ideolojisi aristokrasi yerine cumhuriyettir.
Aristokrasinin kurumlarına karşı sert davrandıkları için gericiler tarafından eleştirilmişlerdir.
Aristokrasi, teokrasi ve feodaliteyi savunanların yöntemleri baskı, korkutma ve şiddete dayandığından onlar da Jakobenler tarafından karşı devrimcilikle suçlanmışlardır.
Devrimin evlatlarını yemesi sadece burada görülmez her devrimde devrimci sınıf bir noktadan sonra otoriterleşme gösterir. Kralın zulmünden kurtarılan sınıflar oligarşi zulmü altında ezilirken adına halk iktidarı denir.
türkiye'de cumhuriyetten milli şef döneminin sonuna kadar ideolojisi bilinerek veya bilmeden benimsenmiş olan fransız, devrimci, kökeni bir dernek olan siyasal grup.
jakoben ideoloji özgürlük, eşitlik, demokrasi, halkın söz sahibi olması gibi tüm demokratik değerlere sahiptir. ancak devrim ve süregelen yıllar boyunca devrim sona erdirilinceye ve "halkın düşmanları" yok edilinceye kadar despotluğu savunmuşlardır. nihayetinde kanlı bir şekilde iktidardan indirilmişlerdir.
kemalist ideolijiye bakıldığında jakoben felsefenin bir benzeri görülür. ülkenin siyasal durumunun müsait olmaması nedeniyle birkaç girişim dışında tüm siyasal karşıtlıklar acele bir şekilde bastırılmış, jakoben iktidar kadar olmasa da şiddete dayalı yöntemler tercih edilmiştir.
en nihayetinde ise jakoben zihniyet tıpkı kemalizmde olduğu bir zorunluluktur ve jakoben zihniyetin hedefine ulaşmadan iktidardan indirilmesi fransa'yı diktatörlüğe götürmüştür. kemalist ideoloji ise göreceli olarak büyük ölçüde başarıya ulaşmıştır.
Halk için halka rağmen, tepeden inmeci, ihtilalci....
Bir takım şeylerin zor kullanılarak gerçekleştirilebileceğine inanmış dolayısıyla tebaasını umursamayan, onların görüş, öneri veya fikirlerini alma gereği duymadan onlar hakkından karar alıp uygulayan modellere verilen isim.
Kimine göre Atatürk, kimine göre ise 2. mahmut jakoben zihniyetlidir.
şiddet ile yeni düzen kurmak. buna devrim denilemez, çünkü devrimi toplum yapar ve şiddet olduğu takdirde devrim olmaz zaten. Fransız devrimi döneminde bu terimin çıkması, cumhuriyetin bu yöntemle kurulduğu anlamına da gelmez. o dönemlerde elde olan, istenilen cumhuriyet olduğu için, bazı art niyetli insanlar tarafından cumhuriyetle özdeşleştirilmiştir ki zira bu yanlış bir durumdur. Tamamen birbirlerinden bağımsızdırlar.
hiçbir çaba sarf etmeden bir mevkiye gelen kişiler için kullanılır genelde. tırnaklarıyla kazıyarak gelen insanın karşıtıdır. tepeden inme olarak türkçeye çevrilebilir.
fransız dominiken papazlarına verilen addır. isimlerini paris'teki eski bir manastırdan alırlar. fransız devrimi sırasında versailles milletvekilleri tarafından kurulan bu parti, 1794'teki darbeden sonra kapatılmıştır. ayrıca illuminatinin temellerinin bu partiye dayandığı söylenmektedir.
Kaç reformu-devrimi çulsuz halk yığınları gerçekleştirmiştir? Elbette 'bilen ve bilmeyen' bir olmaz.Ve bilenlerin olduğu yerde kararı verecekler bilmeyenler olursa, o zaman karanlıklar başlar.
jakobenler devrim yaparken şiddet kullananlar ya da tepeden inmecilik yapanlar diye cahilce tanmımlar yapılabilir ama doğru değildir. fransız inkilabının siyasi tarihi adlı kitapta(1915' teki fransızca baskıdan 1944 yılında türkçeye çevrilmiştir.)daha ayrıntılı bilgi bulunmaktadır. jakobenlerin 1793'e kadar içlerinden çeşitli gruplar çıkmıştır. bilinen son jakobenler diğerlerin ayrılmasından sonra 1793 yılında iktidarı eline alan robespierre ve yandaşlarıdır. bu dönem için terör dönemi diyenler bulunmakla birlikte nedenini dürüstçe söyleyen yoktur. o tarihte 17000 insanın idam edildiği düşünülmektedir. o tarihte fransaya savaş ilan avusturya ve bir kaç devlet daha vardır ve içeride bretanya topraklarında başta olmak üzere isyanlar vardır. o dönemler kısmen olsa da victor hugo'nun 1793 devrimi kitabında da anlatılmaktadır.
nitekim jakoben kelimesi jakobenizmi benimsemiş biri için kullanılır anlamı keskin devrimci ve halkçıdır. kaba etten anlam yüklemeye gerek yok.
Maximilien Robespierre önderliğinde fransız devrimindeki terör olaylarının uygulayıcısı ve öncüsüdürler. ideolojisini topluma benimsetmek isteyen herkes jakoben olabilir.
--spoiler--
sönmeden yurduuumun üstünde tüten en son ojakobenim
milleeetiiiimiiiin
yıldızıdır parlayaaajakobenim
diiir o benim milletimindir
ancaaaak!
--spoiler--
toplumdaki değişikliklerin yöneticilerce tepeden inme buyruk ve yöntemlerle yapılmasını uygun bulan görüş... tepeden inmecilik.
toplumda birtakım patlamalara yol açabilir.