öncelikle (bkz: islam ve demokrasi).
liberal demokrasi ve islam birlikteliği defalarca incelenmiş bir konudur. islamın özünde bulunduğunu söyledikleri hoşgörüyü çeşitli filozoflar (bilhassa teoloji konusunda bizden çok ilerde olan iran filozofları), ancak demokrasi ile mümkün görmüş ve kur'an' da toplasan 10 u geçmeyen şeriata dair hükümleri yumuşatma ve yeni yorumları hak- hukuk çerçevesinde getirme ile ele almışlardır. buna göre modern devletin ceza hukuku o devletin şeriatı sayılabilir. bernard lewis in bu konuda araştırmalarına rastlayabileceğimiz gibi, ali şeriati, fehmi şinnavi, aldülkerim suruş, raşid el gannuşi da irdelenmelidir.
Neo-liberal islamcılar ve islamo-faşistler yaratan post-modern sentez . Bunların kardeş ideolojileri de küçük burjuva milliyetçiği ile liberalizmi birleştiren ulusal hortumculuktur . Hepsi emperyalist sistemin yarattığı her dönemin halk ve emek düşmanı sömürü biçimidir.
