tasavvufta bir insanin ulasabilecegi en ust makam. kendisini, ruhunu tamamen taniyan, cismani asktan ebedi aska gecmis kisi. sadece okumakla varilamayan bir makamdir. insanin kendisini tanimasi gerekir, bu yuzden degil midir ki, kendisini en iyi bilen insan, en basarili insandir.
Hicri yedinci yüzyıla kadar islam edebiyatında "kamil" ya "mükemmel insan" tabiri kullanılmış değildir, bu tabir mezkur tarihten sonra kullanılmaya başlanmış olup Avrupa'da da bir hayli revaçtadır bugün. Ancak onu ilk kullanan yine islam dünyasıdır. Müslümanlar arasında bu tabiri kullanan ve ondan ilk defa "kamil -ya da mükemmel-insan" şeklinde söz eden şahıs tanınmış arif Muhyiddin Arabi a.k.a ibn i arabi (Endülüsi-yi Tai)dir.
Abdülkerim el-cili isimli bir mutasavvufun yazdığı kitabın ismidir. (el-insan'ül-Kamil fi ma'rifeti'l-evahir ve'l-evail) insan-ı kamil isimli bu kitap tasavvuf konusunda temel bilgileri almış, daha fazlasını arayanlar için tavsiye edilebilecek bir eserdir.
