halkçılığın üç temel ilkesi ise;
- siyasi demokrasi (halk yönetimi)
- yasalar önünde eşitlik
- sosyal dayanışma ile beraber sınıf mücadelesinin reddidir.
yine ziya gökalp'e göre türkçülüğün kalbi halkçılıktır. halkçılık içermeyen her türlü milliyetçilik halka fayda getirmeyecektir.
türkçülük güce değil; ulusa, ulusun her bir ferdinin çıkarlarına ve kültürüne bağlılık gösterir.
(bkz: türkçülük)
sınıf ayrımını reddeden, eşitliği öngören ilkedir. bu ilkede baz alınan ölçütlerden bazıları halkın kendi kendini idare edebilmesi, toplumsal eşitlik getiren yenilikler, halkın çıkarına yönelik yeniliklerdir.
bu ilke hiçbir zaman zuhur etmemiştir. atatürk döneminde de halkın yanında olmaktan ziyade, halktan kopuk ve baskıcı bir ideoloji izlenmiştir. zira atatürk zamanında atatürk kendine özgü bir -halkçılık- programı düzenlemiştir.
M. Kemal, aynı yılın Eylül ayında Ali Fuad Paşa'ya;
"Mecliste sonradan meydana çıkan 'Halk Zümresi' bizim tanıdığımız arkadaşlardır. Bunlar memlekette bir
toplumsal devrimin kısmen olsun gerekli olduğuna inananlardır. Bu girişimin tehlikelerini
kavrayamamaktadırlar. Hükümetten ayrı bir grup yapmaktan vazgeçirmek istedik, mümkün olmadı. Fakat
şimdi halkçılık programı altında hükümetçebir program kabul ettik. 'Halk Zümresi' kendiliğinden dağılmış
gibidir."
--spoiler--
fransız devrimi ile öne çıkmış olan, sınıflar üstü anlayış. bu atatürk dönemindeki gibi kapitalizmin kurulma aşaması olan şekilde görülebilir. genç türkiye cumhuriyetinin yapmış olduğu ilerici burjuva devrimleri sonucunda, halkın geniş kesimlerinin refahtan daha çok pay almasını isteyen bir anlayıştır. daha evvel rus narodnikleri buna benzer bir anlayışla yola çıkmış ve parolaları "halka rağmen, halk için" olmuştur. sosyal adaleti ortaya koyan bir anlayışın olan bu ilke, atatürkçülük'ün ya da daha doğru bir deyişle kemalizm'in en çok rafa kaldırılan ve unutturulan ilkesidir.
cumhuriyetçilik ve milliyetçiliğin doğal sonucudur.
halkın eşitliği esastır.
halkın menfaatleri ön plandadır.
sınıf mücadelesi değil; sosyal dayanışma esastır.
sınıfçılık olmadığı için komünizmden ayrılır.
(bkz: populizm)
ulkemizde uygulanamayan bir ataturk ilkesidir. devlet halkin egitim ve saglik ihtiyaclarini karsilayamadigi gibi esitlik ilkesini de gozonunde bulundurmamaktadir.
sınıf ayrıcalıklarına ve sınıf farklılıklarına karşı olmak ve hiçbir bireyin, ailenin, sınıfın veya organizasyonun diğerlerinin daha üzerinde olmasını kabul etmemek demektir.