mustafa kemal ile kendini kıyasladığı söyleniyor. çanakkale savaşının komutanlarından biri niye kendini emrinde olan bir subayla kıyaslasın anlamış değilim. osmanlıya avrupada enverland denirken mustafa kemali kim tanıyordu diye düşünmek gerekir. birinin kurduğu cemiyet osmanlı da meşrutiyet ilan ederken, diğerinin kurduğu da başarılı olamayıp(vatan ve hürriyet)kendini ittihat terakki partisine katmıştır. öyle birleşme falan da değildir gidip üye olmuşlardır. enver paşayı hain kabul eden zihniyeti anlamıyorum. bu adam yanında ki bir kaç subayla trablusgarp da italyanlara geçit vermemiş, osmanlıyı yıllar sonra bir savaştan galip ayırmamış mıdır? (ikinci balkan savaşı).kaldı ki çanakkalede ki zaferin de mimarlarındandır. elbette askeri ve siyasi zeka olarak mustafa kemal ile kıyaslanamayacak derecede zayıftır. fakat bugün ki türkiyenin temelleri enver paşa ve cemiyeti tarafından atılmıştır. cumhuriyete giden yolda meşrutiyetin ilanını sağlayarak cumhuriyete zemin hazırlamıştır. ayrıca çağdaşlık, laiklik, kadın hakları gibi konular hiç de cumhuriyet döneminde ortaya çıkmış kavramlar değildi. ittihat terakki zaten bunları olabildiğince uygulamaya çalışıyordu. kalkınma planı da cumhuriyet döneminde uygulanmamıştır ilk defa. hatta bundan çok daha başarılısını enver paşa ittihat terakki iktidarında uygulamıştır.
enver paşaya halkını riske attığı için hain deniliyor. peki enver paşanın hiç bir karşılık ve makam beklemeden savaşa katılma isteği neden o kadar kritik bir dönemde mustafa kemal tarafından kabul edilmedi? o zaman bu savaş kaybedilse ne olacaktı? sırf iktidar da hırsı var diye düşündüğü bir komutanın üstelik nüfuz alanı çok geniş ve savaşta büyük yarar sağlayacak bir komutanın bu ricası neden reddedilir? enver paşa o mektubu yazdığında savaş seslerinin ankaraya ulaştığı ve başkenti doğuya taşıma tartışmalarının yaşandığı bir dönemdi. derseniz ki halk ittihatçılardan korkuyordu o dönem görev almış subaylardan ve vekillerden kaçı ittihatçı değildi bir bakın.
90bin asker hezimeti elbette ki çok fena bir hadisedir ancak zamanın şartları düşünüldüğünde kaç 90bin asker feda edilmemiştir ki?
1. dünya savaşı başlı başına bir insan kıyımıdır, o güne gelene dek de osmanlı sonuçsuz kalan savaşlarında kaç 90bin yitirmiştir.
yazlık kıyafetlerle gittiği için sorgulayanlar bugün gafil avlanan mehmetçiki hiç mi, görmezler? dağın tepesine kurulu olsa da karakollar, roketatar diye bir silah var. her gün 3-5 şehit verilen ülkemde ki barış zamanında yılda ortalama 500 insanın sadece terör yüzünden öldüğü düşünülürse, bugün savaş çıktığında kaç 90bin yaşar diye düşünülmelidir?
bitmiş tükenmiş, hiçbir kış donanımı olmayan bir ordunun komutanına Sarıkamış cephesinde Ruslara saldırın emrini vermiş, ordu komutanı ordusunun saldıracak gücü olmadığını, yerde iki metre kar olduğunu, dondurucu soğuk ve tipinin geçmesini, geriden takviye, cephane ve herşeyden önemlisi kışlık kıyafet gelmesini, bunlar tamamlana kadar savunmada kalmasının daha faydalı olacağını söyleyen ondan çok çok kıdemli ve tecrübeli paşayı dinlemeyip onu görevden alıp kendisini o ordunun komutanı yapıp hücüm emri vermiştir.
türk tarihinin felaket olarak nitelenen en berbat askeri harekatına imzasını atmış şahıs, soğuktan donarak ölen onbinler, birbiri ile çarpışan türk alayları, düşmanın eline geçen silahların yanında domuz çiftliklerinde çalıştırılarak ölen binlerce esir verilmesine neden olmuştur zamansız ve yanlış planladığı harekat.
basına sansür uyguladıp cephelerde kötü durum hakkında halkı yanlış bilgilendirmiştir, savaşın kaybedildiğinin anlaşılması üzerine yanındaki paşalarla kılık değiştirerek alman torpidosu ile yurtdışına kaçmıştır.
hakkında anlatılan bir kişilik özelliği de oldukça dindar olması olan ve tarihteki rolü hakkında olumlu ve olumsuz pek çok yorum olan osmanlı devlet adamı.
önemli asker zaiyatına sebep olmuş, binbaşıyken bir günde kendini paşa yapmış, orduyu alman subaylara bırakmış, sarıkamış harekatında tecrübeli askerleri dinlememiş, çanakkale cephesinde bütün albayları ziyaret edip, mustafa kemal' i kasıtlı es geçmiş ve bu durum alman generalin bile canını sıkmış bir osmanlı zabiti. o kadar.
kafkaslarda at sırtında ölmesi, kendi ülkesinden -üstelik sonunu kendi elleriyle hazırladığı- bir gece yarısı korkak bir fare gibi kaçıp gittiği gerçeğini değiştirmeyecek olan kişidir.
idealleri uğrunda yaşayıp, idealleri uğrunda şehit olan paşa. moderasyon tarafından korunup korunmadığını bilmem ama o'nun böyle bir şeye ihtiyacı yok.
korunmaya ihtiyacı olsa rus mitralyözüne karşı yalın kılıç saldırı yapmazdı...
yakın terihimizin önemli kişiliklerinden biri. böyle önemli bir tarihsel kişiliği tümüyle iyi ya da tümüyle kötü diye değerlendirmenin yanlış olduğunu düşünüyorum. onun ii. meşrutiyetteki rolünü ve katkısını yadsımamak gerekir. damat özelliğiyle en üst komutanlığa gelmesinden sonraki davranışlarındaki yanlışlıkların yalnızca dönemin toplumsal olaylarıyla açılanmasını da doğru bulmuyorum. enver paşa'nın seferberlikve sonrası dönemdeki faaliyetleri son dönemde yeni bir tartışma başlattı. ayrıca sarıkamış'la ilgili yeni arşiv belgeleri de gün ışığına çıkıyor yavaş yavaş.
enver paşa, resmi tarihin yarattığı yeni devlet içerisinde yer almaması gereken ancak Türk milletinin kalbinde hiçbir zaman unutulmayacak bir devlet adamıdır. örnek vermek gerekirse; sarıkamış faciasının sorumluluğu başkomutan enver'e yüklenirken, çanakkale zaferi içerisinde başkomutan enver'den hiç bahsedilmez. kendisinin sürekli hayalci olduğu vurgulanır ama bilinmez ki bizim hayalci sandığımız enver paşa gerçek azerbaycan'ın kurucusudur. bugün ne yazık ki enver'in ellerinin uzandığı diyarlara bizim hayallerimiz bile uzanamamaktadır.
Mustafa Kemal'in Paşalığını sürekli ertelemektedir. Bir gün sorarlar Enver'e.Mustafa Kemal'i niye paşa yapmıyorsun bekletiyorsun diye..Şöyle der.Ona bugün paşalık versek generallik ister generallik versek bakanlık ister bakanlık versek padişahlık ister..
Mustafa kemal e bu söz sorulduğunda ise söylediği şudur.
"Ben Enver'in bu kadar ileri görüşlü olduğunu bilmiyordum."
---Kapak---
ermenilerin sevmediği Türk paşasıdır. EEE normal. işin garip yanı ise ermeniliğini saklayıp da din, Osmanlı ve nicesi adına Enver'e düşmanlık besleyenlerdir.
Enver, şehit enver kimse üzerine sorumluluk almak istemezken Sorumlulukların en büyüğünün altına girmiştir ve devlet yönetimini Şehit Talat ve Şehit Cemal Paşalarla üzerine almıştır. Bugün bu topraklarda Türk adı var ise, Türk adını savunacak nesiller yetişmiş ise Enver, Cemal ve Talat Paşalardan sonra da ortaya çıkan; siyasi manada bunun ateşleyicisi bu üçlüdür. Mustafa Kemal; Enver, Cemal ve Talat'ın hatalarını iyi analiz edebilmiş ama temelde Enver, Cemal ve Talat'la aynı düzlemden gelmektedir, onun yaptığı her harekette başarlılı olmasının nedeni, beklemesi ve önünde kötü örneğin bulunmasıdır. bununla beraber Enver, Mustafa Kemal'i rakip olarak görebilecek bir yerde değildi çünkü Birisi devletin başı iken diğeri devletin subayıdır. Enver devletin başı olmasını beceremeyip geri saflara çekildiğinde ise Mustafa Kemal'e köstek olmak gibi bir durumu yoktur. Mustafa Kemal'e asıl köstek olanlar kurtuluş savaşı zamanında Bugünün islamcıları, Solcuları, çerkezleri, ermenileri, kürtleri, rumlarıdır. Tıpkı bugün Enver'e saldıran bugün islamcılar, solcular, kürtler, çerkezler, ermeniler gibi. Ama işin garip yanı bu arap köpekleri, kanı bozuklar, sapkınlar, dinsizler, ırzlarını bile koruyamayıp oraya buraya kaçan medeniyetsiz dağlılar Enver'in emri altında şehit olmuş kahraman asil, müslüman, yiğit, vatanlarını asla ve asla terketmemiş Türk evlatlarının güya ölümünün hesabını binbir iftirayla Enver'e sormaya kalkarlar.
Son tahlilde biz Türkler olarak Enver'in hatalarını biliriz. Tıpkı ailemizdekilerin yaptığı hataları da bildiğimiz gibi. Ama dışarıdan bir piç, çıkıp enver'in hatalarını iftiralarla, uydurmalarla Türklük aleyhine kullandığında da onun derdinin ne olduğunu biliriz.
Türkistan dağlarında şehit olurken, özel isimlere gelen eklerin kesme işaretiyle ayrıldığına dikkat etmeyen dangalakların bugün hakkında iftiralar attığı , hakaretler ettiği Türk paşasıdır. ey gidi. Birisi Türklük adına şehit olsun, daha Türklüğün dilini kullanmayı bilmeyenler ona hakaretler etsin.
