Ne guzel sicacik evimde uzanmis tv izliyorum. Yemek programi muptelasiyim, turkmax gurme kanali genellikle acik olur benim evimde. (bkz: ardanin mutfagi)
Arda kebabini yapti bitirdi, sonraki programda salak ece yine soğan dograyamayacak diyerek kanallar arasinda geziniyordum aheste aheste. Show tv de bu saatlerde turk filmi kusagi yayinlanir ve genellikle guzel filmleri secerler denk geldikce izlerim. Sag alt kosede donus yaziyor, turkan soray koylu bir kadini canlandiriyor, of pof diyerek değiştirmeye de usendigimden devam ediyorum ama elimde telefon sozluk okuyorum tabi. Neresinden denk geldigimi hatirlamiyorum ama film bittiginde hungur hungur aglarken buldum kendimi. Ki aglatabilen bir turk filmi, imkansizdir diyenlerdenim. Bu filme denk gelirseniz asla kacirmayin, denk getirin hatta izleyin.
Film o kadar sariyor ki efsane mantik hatalarini, komik cekim efektlerini (mesela ucurumdan yuvarlanan oyuncak vosvos) gormezden geliyor, yorumlari okuyunca farkediyorsunuz. Fakat turkan sultan'in ilk yonetmenlik tecrubesiymis, helal olsun kendisine uzun ve saglikli bir yasam diliyorum. Bir paket sigaramdan kalan uc beşiyle sabahi nasil cikaracagim onu dert ettim kendime.
Unutmadan bir de canım kardeşim var, yarin aksam da onu izleyerek olmeyi planliyorum.
orjinal adı "Vozvrashchenie" olan 2003 yapımı rus filimi. Andrey Zvyagintsev adlı yönetmene ait filim başta Tarkovsky olmak üzere çoğu rus yönetmene atıfta bulunuyor. başrolü oynayan, filimdeki 'ivan' adlı çocuğun filimin çekimleri bittikten sonra arkadaşlarına "gelin sizi fiilm çektiğimiz yerlerden birine götüreyim" diye arkadaşlarını götürdüğü deniz kıyısındaki kuleden düşerek acı bir şekilde ölmüş olması vakidir. *
nihal atsız'ın Cihan harbi sonrası anadolu'nun bir çok köşesinde yaşanan durumu özetlediği güzel öyküsü.
"ihtiyar baba bakıyor: karşıda, karşılamaya geleni olmayan boynu bükük bir nefer. Bakışıyorlar ve anlaşıyorlar. Dertli gönüller çabuk anlaşır. Baba soruyor: Evlât! Benim oğlum acaba neye gelmiyor? Beriki acı acı gülümsüyor: Orda kalmıştır baba! Orası neresi oğul? Asker soluyor ve mırıldanıyor.
Er meydanı! ihtiyarın yüzünde ne bir çizgi, gözlerinde ne bir gayz, yalnız iki damla gözyaşı. Ve torununun elinden tutuyor: 'Haydi kızım gidelim' diyor: Sonra askere soruyor: sen gelmeyecek misin? O yine gülüyor: Nereye gelecekmişim? Bekleyenim yok ki! ihtiyar baba ve küçük kız torun el ele tutuşuyorlar ve fırtına azıyor."
yeşilçamın mihenk taşı değerinde bir film. türkan şorayın oyunculuğuna bir kez daha hayran kalırsınız ve insanın sadakat duygusunu sorgularsınız yönetmenliğini de türkan şorayın yaptığı bu film yine övgüye layık bir türkü ile son bulur.
romanları aheste aheste, tadını çıkararak okumayı seven bir insanım. özellikle de okuduğum kitap bir dünya klasiği ise. fakat bu 300 sayfadan oluşan kitabı bitirmem yalnızca iki günümü aldı. aynı bora'nın kitabı gibi. diyeceğim o ki, oldukça heyecanlı, sürükleyici bir roman.
fakat bir eksiklik var. şöyle ki; benim okuyacağım kitap, okuyucu biraz bunaltmalı. okuyucu bir okuduğu yeri anlamayayıp bir daha okumalı. ya da çok beğenip bir daha okumalı. okuduğu bu satırlardan kendine bir şeyler çıkarmalı. işte ayşe kulin'in bu romanında böyle bir özellik yok. dümdüz. sadeler sadesi. ne bileyim, okuyucuya gram katkı yapmayan bir kitap. fakat dediğim gibi, bir çırpıda da bitiveriyor, sürükleyici.
son olarak şunu söyleyebilirim, gizli anların yolcusu ile başlayan bu serinin devamı gelecek gibi. romanın son kısmından bu net bir biçimde anlaşılıyor.
okunmaması gereken kitap. öyle ki, kişiye zerre bir şey katmıyor, üstüne bir de sinir bozuyor.
efendim ben gizli anların yolcusu'nu okuduydum. ardından gelen bora'nın kitabı'nı okumadım. zira, gizli anların yolcusunu bir "talihsizlik" olarak değerlendirdim. neticede ayşe kulin de bir insandı. insan beşerdi, şaşardı. bütün kitapları köprü gibi, adı aylin gibi ne bileyim sevdalinka gibi olmayabilirdi. koyverdim. kitapçıda da son kitabı dönüş'ü görür görmez atladım, satın aldım.
henüz ilk sayfalarda farkına vardım ki, bu kitap gizli anların yolcusu ve bora'nın kitabı'nın devamı niteliğindeydi, hayal kırıklığına uğrasam da okumaya devam ettim ve okudum.
sonuç; hüsran.
dümdüz bir üslup ve yazarımız her ne kadar aksini iddia etse de her bir cümlesinden homofobiklik fışkıran bir eser, eserimsi.
ah ayşe kulin, sen bu değildin. bırak bunu artık. üçlemeyi dörtlemeye kalkışma. kalkışma ki seni eskisi gibi zevkle okuyabilelim.
gülcan, ibrahim i bekler... elinizi ısırarak ağlamak farzdır filmde,
ibrahim in dönüşüyle, başındaki tüylü şapka..
ölen hayırsız sevgilinin, elini öpüp anlına koymak. nedir?
can alıcı sahnelerden biri, gülcan'ın çocuğu boğularak ölüyor.
"babası gelmeden gömmem" diyerek çaresizlik içinde evde ölmüş çocuğunun başında bekliyor gülcan.
ahali de gülcan ın başına toplanıyor
"etme kızım böyle bekletilmez mefta, açıkta duramaz, kokar, çürür"
diyerek uyarıyorlar. gülcan "her gün sabunlayıp siliyorum" diyor.
kameranın o an yatakta cansız yatan çocuğun yüzüne yaklaşıp
saniye saniye çocuğun yüzünün morarıp şişmesi görüntüler. bu sahne ciddi anlamda can alıcıdır.
öte yandan,
gülcan kaza sonrası kocasını ve onun metresinin birlikte yerde yatan cansız bedenlerini görür.
artık gülcan yapayalnızdır. hem çocuğunu hem de kocasını ölmüştür. o sırada çalıların arasında ağlayan bir bebek görür,
bebek kocasının metresinden olan çocuğudur. bebeğe doğru yürür. o sırada bebek arabadan kopan bir parçayı
elinde sallayarak ağlamakta ve gülcan a bakmaktadır. gülcan bebeğe yaklaşır ve bebek çalılar arasında
tökezleyerek gülcan'ın ayaklarına doğru emeklemer. bebeğin emeklemesini kamera öyle güzel yakalar ki,
bebeğin o çaresiz ve korumasız halini anlatabileceği en iyi şekildir o. gülcan bebeği kucağına alır,
fonda en başta attığım linkteki seha okuş'un harika ve yalın yorumuyla, hasretinle yandı gönlüm çalar
ve film ağlatarak, sona erer.
türkan şoray ile kadir inanır'ın al yazmalım selvi boylum'dan sonraki en iyi filmi. ve her izleyişimde beni ağlatan tek film. şu an kanal 7 de oynamakta. meraklısına duyurulur.
az önce ibrahim rolünde kadir inanır ın arabası kaza yaptı, kendisi ve karısı da öldü. araba oyuncak arabaydı resmen. hasretinle yandı gönlüm parçasıyla alıp götürmüştür.
Dönüşün geciktiği ve dönülecek yerin anlamını yitirdiği ve nihayetinde dönüşün olamadığı vefasızlığın(ibrahim), vefanın(Gülcan), hırsın (ağa), zulmü görüp ses çıkarmamanın (köy halkı) inanılmaz şekilde işlendiği filmdir. Türkan Şoray'ın verilen kuru ekmeği ağzında ıslayıp bebeğine yedirdiği sahne neden onun Türk sinemasının sultanı olduğuna sayısız örneklerden biridir.
her izlendiğinde ağlatandır. her sahnesinde ne olacağını ezbere bilirsiniz ama her keresinde yine süzülür yaşlar. yönetmenine, türkan sultan'a teşekkür borç bilinmeli.
aylarca beklediği ibrahim'i yanında sarışın bir kadınla yattığını gören gülcan'ın "dönüşün böyle mi olcaktı, ibrahim? " deyişi, gülcan'ın derbeder halde uzaklaşırken o beynimize kazınmış ibrahimin'in gayrimeşru çocugunun aglaması ve emekleyerek gülcan'ın yanına gelmesi son olarak fonda da "hasretinle yandı gönlüm.." sarkısıyla yürekleri daglayan bir kadının sesi... yerli filmlerin akla kazınmış sahnelerinden biridir.
türkan-kadir ikilisinin en başarılı filmlerindendir. bekleyişe, umuda, özleme, ölüme, hayal kırıklığına dair bir cok hissi içimize işletir.
