nietzschenin köle ahlakı ve üstün insan kavramlarında diyonisos ismi ile karşılaşmaktayız. nietzsche, üstün insanı diyonisosa ulaşabilen kişilerin olduğunu söylemiştir. diyonisos antik yunan mitolojisine göre eğlence, zevk ve keyfin tanrısıdır.
helenistik dönemin priene'inde de bouleuterion toplantılarında adı bolca anılan bağ bozumu tanrısıdır. adına yapılan şenliklerle bir nevi tiyatronun tohumlarının atılmasına vesile olmuştur.
---spoiler---
doğuş efsanesi şöyle anlatılır: zeus semeleye aşık olur, ama karısı hera onu kıskanır. hera yaşlı bir kadın kılığına girer ve semeleye zeusun ona güçlerini göstermesini söylemesini söyler. zeus gücünü gösterirken semele yanar ve karnındaki yedi aylık bebeğini düşürür. zeus bebeği kurtarır ve baldırında saklar. daha sonra tanrı dionysos zeusun baldırından doğar.
çal yöresinde yaşamıştır. helen pantheonuna aykırı dusen bir tanrıdır. bütün efsaneleri bir tek motif üstüne kuruludur: tepki ve direnç.
sembolü olan asma ağacı gibi ölüp yeniden doğar, haz ve acı arasında iki uçta gider gelir. bu yüzden psikiyatride manik depresif duygu durumunu temsil eder.
---spoiler---