aslında dünya üzerinde bir tanrıya inanan herkes deisttir. şöyle ki ben müslümanım diyen iki insanı derinlemesine incelediğinde nasıl düşünce yapılarının farklı olduğunu görüyorsan aynı şekilde dünya üzerinde ne kadar insan varsa o kadar din olduğuna inanıyorum ben. biri müslümandır içki içer. biri müslümandır içmez ama küfreder. biri ben deistim der ne küfreder ne içki içer. biri hristiyanım der şarap içmeyi reddeder. bla bla bla.. kalıplardan kurtulmak gerek.
Herkesin kendi düşüncesine göre benzer temel ilkelere dayalı genel olarak farklı bir inanış sistemi oluşturduğu düşüncelerin genel adı.
Kısaca herkes kafasına göre düdük öttürüyor. Bu yüzden deistim ben de.
Sırf müslüman olduğu için öldürülen Filistinli çocukları görünce,
Sırf hristiyan olduğu için iŞiD'in kestiği mazlumları görünce,
Sırf Yahudi diye milyonlarca yahudiyi öldüren Hitleri görünce
KAbul edilen inançtır...
hemen teistler dolmuş başlamış yardırmaya, teistlerin tanrı inancı kendi tanrılarını açıklar, deistler de kendi tanrılarını din üzerinden açıklamayıp açıklar.
yani tanrıya inanmak için illa teist olmak, o sikik saçma sapan kitapları dikkate almak kimse zorunda değildir.
ha bana göre deizm kendini temellendirmekte sıkıntı yaşıyor ve tanrıya inanmasıyla bizim inanmamız arasında hiçbir fark yok.
deizmde aslında tanrının varlığına inanç olsa da olmasını gerektirecek hiçbir şey yok. açıklama yaparken de teist argümanların arasında sıkışıp kalabiliyor.
ayrıca tanrı var demek insana bir sürü şey yüklüyor.
varsa neden var?
bizi neden var etti?
bizden ne istiyor?
teistler bunlara kendi dinleri algısında cevap vererek bir nevi bazı açığı kapatıyorlar. tanrının varlığı üzerinde insanı açıklayıp gerek dünyanın gerek insanın amacını ortaya koyuyorlar.
ancak deistler de böyle bir durum ben göremedim.
dinlerin saçma olduğunu söylemek ayrı ancak her boşluğun yerine doldurulması gereken başka bir alan kalır ve deistler bunu dolduramıyor. doldurmak zorunda değilim de diyemez çünkü tanrı var diyorsa bunun bir açıklaması olmalı.
yok değince bir açıklamaya gerek yok zaten.
Dinin saçma dogmalarından ve ateizmin temelsiz idealarından sıyrılıp tanrı'yı sana vaadettikleri için degil, sadece seni yarattıgı icin sevmeyi sunan inanış.
Edit: "hoşgörü" dini islamın yancıları hemen toplanmış.
benim anlamadığım ateislere neden laf çakılıyor. sana yanacaksın, ateş seni çağırıyor, zevk için inanmıyorsun diyen hep dindarlar. ateistler en fazla saçma olduğunu söyler gider. nefret söylemi kullanmaz.
teizm çünkü fanatizmdir. bunlar futbol fanatikleri gibi bayrakla kafaya bile vurur.
ayrıca deizm görüş olarak ateizmle uzaktan yakından alaka barındırmaz. ateizm tüm fikirlerin karşısındadır.
tanrı var olabilir diyen biri bile ateizme yakın değildir çünkü teist veya deist argümanların ikna ediciliğine kanmıştır.
aslında teizmden pek farkı yoktur. agnostikler de buna biraz uzak olsa da teizme o da yakındır. teizmi bir bir küme olarak alırsak deizm ve agnostizm veya panteizm hepsi o kümenin içinde kalır. agnostizm ise sadece birazcık taşar fakat asla ateizm kümesiyle kesişmez sadece boşlukta durur.
o yüzden deizm asla ateizmin bir evresi değildir ve ateizme evrilmez, agnostizm de keza öyle.
ateizm bu fikirlerin hepsinin karşında durur çünkü hepsi tanrı kümesine bir şekilde dahildir. ateizm ise onun tamamen dışında ayrı yerdedir.
ayrıca türkiyede deistlerin çoğunun aslında tanrı tanımı veya algısı islam tanrı algısına yakın olduğu için teizmden pek kopuş yaşadığı da söylenemez. o yüzden çoğu deisttin aslında gizli müslüman olduğu gerçeği.
iddia ettiği yaratıcı güç hakkında hiçbir kesin tanımı bulunmayan görüş. deizme göre, bir güç bu evreni es kaza yaratmış ve içinde neler olup bittiğinden bile haberi yok. kapı kilitlenmiş, insanlar içeride, deizmin tanrısı dışarıda kalmış. birbirlerinden de haber alamıyorlar.
günümüzde insanlık evrenin kesinlikle sonunun geleceğini öğrendi. deizmin tanrısının bundan haberi var mı acaba? belki de es kaza yarattığı ve içinde neler olup bittiğinden haberi olmadığı evrenin sonunun gelmesini bekliyordur. evrenin sonu gelince insanlar da yok olacak, kötülük yapanların yaptığı yanına kaldı yani... yok oldu gitti insanlar... sonra deizmin tanrısı başka bir evren yaratmayı deneyecek.
hatta belki deizmin tanrısının insan diye bir varlıktan bile haberi yok. çünkü evrenin içinde ne olup bittiğinden haberi yok ve evrene müdahale edemiyor.
öyleyse, deistler nesnel ve rasyonel bir ahlak ilkesi ortaya koyamazlar. çünkü deistler, kendi tanrılarının daha neci olduğunu bile bilmiyorlar ve hiçbir şekilde iletişim kuramıyorlar.
belki de deizmin tanrısi şu an es kaza yarattığı evrenin içinde neler olup bittiğini öğrenmeye, belki de müdahale etmeye çalışıyor...
elbetteki tüm bunlar oldukça komik, felsefi olarak da çok yanlış. ama deistlerin hali bu malesef...
ortada tanrısal bir ilke/referans olmadığı için, deistler ahlakı rasyonel olarak temellendiremezler.
deistlerin aynı ateistler gibi her hangi bir şeye iyi ya da kötü demeleri için hiçbir dayanakları yok. çünkü bunun için dine ihtiyaç var.
Deizm, herkesin kendi kafasına göre tanımladığı bir tanrıya sahiptir, her deistin tanrı tanımı diğerinden farklıdır. bu yüzden deizm tam bir fisyaskodur.
