1961 seçimlerinde %14 oy alarak chp ve adalet partisi'nden sonra 3.parti olmuştur.
1969'da milliyetçi hareket partisi (bkz: mhp) adını aldığında, parti içinde kendini sosyalist, devrimci ve toplumcu olarak tanımlayan gençler partiyi terketmişlerdir ve partiyi tamamen türk-islamcı-ülkücü gençliğe bırakmıştır.
1961 seçimlerinde, 1,415,390 oy alarak, meclise 54 milletvekili sokmuşlardır.
1965 seçimlerinde, 208,696 oy alarak, meclise 11 milletvekili sokmuşlardır.
şimdilerde milliyetçi hareket isimli olan parti. aslında değişimi isminden bile fark etmek mümkün. subay arkadaşlarıyla kurduğu cumhuriyetçi, liberal, türkçü olan parti belli oy kaygılarıyla ve halkın genelinde türkçülük kavramının yere basmadığını düşünmesi sebebiyle birçok değişime gitmiştir ve bunu din yoluyla gayet belirgin ve sağlam zeminlere otutturmuştur. artık parti ürkek kemalist bir parti olmuştur. tabi bu da o yıllara ait bir söylem olarak kaldı.
8-9 şubat 1969 tarihinde adana da yapılan kongreyle partinin ismi milliyetçi hareket partisi amblemide üç hilal olarak değiştirilmiş ve türk siyasi tarihinde bir efsanenin başlamasına sebep olmuştur.
türkçülerin hakim olduğu son siyasi partidir. kurucusu osman bölükbaşı'dır. hüseyin nihâl atsız da bu partinin üç yıl genel başkanlık görevini üslenmiştir.
eskiden ckmp'ye destek verenler türkçü toplumcu idi. partinin tabanı atatürkçü ve turancı olmasına rağmen, ckmp geneli kapsayan bir parti idi.
ancak 1969 adana kongresinden sonra işler değişti. alparslan türkeş, daha fazla oy almak kaygısı ile partinin temel ideolojisi olan türkçülük fikrine islamcılık fikrini de ekledi. amacı muhafazakar kesimin oyunu almaktı. bunda bir nebze de olsa başarılı oldu belki ama, yaptığı hatanın farkında değildi. atatürkçü ckmp gençleri gitti, yerine "kanımız aksa da zafer islamın" diyen türk-islamcılar geldi. tabiki türkeş, bunların hepsini türkçüleri kadro dışı bırakarak yaptı. aradan seneler geçmesine rağmen türkçüler bu ihaneti unutmadı, unutmayacak. hüseyin nihâl atsız, türkeş'in siyasi çıkarlar uğruna yoldaşlarını satmasının ve tam anlamıyla bir ümmetçi olmasının ardından şu sözleri söyler:
--spoiler--
"Başkanlık vasıflarından mahrum insanların başkalarını kötüleyerek liderlik davası gütmeleri, hilekâr daltabanların oyuncağı olmaları kadar acıklı durum yoktur. Başkan olacak adamın bütün ömrü dimdik geçmiş olmalı, mazisinde kendisini küçük düşürecek bir zaaf bulunmamalıdır. Vaktiyle kendisini sorguya çekenlere Hatamı anladım. Beni affetmenizi istirham ederim diye mektup yazanların liderlik davası Don Kişot cakasından başka bir şey değildir. Böyle liderler ilk seçimde silinmeye mahkumdur."
--spoiler--
türkiye deki muhafazakar çoğunluk iktidarına karşı oluşmuş ilk asker-memur diktasına dayalı sosyalist ve faşist (ulusalcı), toplum mühendislerinin biraraya geldiği cahil müslüman köylüsünü zorla yönetmek isteyen oluşum. mhp nin ilk sürümü.
Cumhuriyetçi Millet Partisi partisi ile türkiye köylü partisinin birleşmesiyle doğmuş, demokrat parti artıklarından oluşan türkiye köylü partisi'ni bünyesinde eriterek ulusalcı/milliyetçi çizgiye kaymıştır...
milliyetçi hareket parti'sinin öncülü olan parti.
ve hatta türkçü ideolojinin hakim olduğu son parti desek yanlış olmaz.
hem gerçekten türkçü, hem toplumcu bir partidir.
günümüz milliyetçi hareket partisi'nin 3 mayıs'ı dahi ''türkçüler günü'' olarak kutlayamadığı, ''milliyetçiler günü'' olarak kutladığı malumunuz çünkü. sentez sebebiyle turan-ümmet arasında karışıklık yaşaması vesaire de aynı şekilde.
ayrıca muhafazakarlık ile türkçülüğü bir görenlerin cmkp ve öncülü cmp'nin tarihini incelemesi elzemdir.
cumhuriyetçi millet partisi adıyla katıldığı seçimlerde türkiye genelinde başarısız olup kırşehir'de adeta tulum yapması sebebiyle menderes'li demokrat parti tarafından kırşehir'e ilçeliğe düşürme cezası verilmiştir. ne kadar dostane bir zeytin dalıdır değil mi?
türkçülüğün hangi ideolojiye karşı anadoluda yükselmeye başladığını da göz ardı etmemek gerek.
osmanlı'nın yıkılış döneminde öne çıkan fikirler arasında en güçlü taban bulan iki düşünce türkçülük ve osmanlıcılık/islamcılık olmuştur. her ne kadar bu ikisi mevcut türk devletini yüceltmeyi temel hedefler arasında görme noktasında buluşmuşsa da aralarındaki fark uçurumdan farksızdır.
1961 genel seçimlerinde en çok oy aldığı iller şunlardır:
*Kırşehir %63.6
*çankırı %62.4
*Afyon %45.4
*Yozgat %44.2
*uşak %37.6
*Sinop %36.6
*Kütahya %36.2
*Ankara %35.6
*Nevşehir %35.5
*Niğde %35.5
Yönetici kadrosunun çoğunluğunu kemalist askerlerin oluşturduğu bugünkü mhp'ye çok yakın bir çizgide olan ex parti. Hatta o dönemlerde parti kılıç şakırtısından (subay kılıcı) geçilmiyor derlermiş. 1970lerin mhpsiyle ideolojik olarak çok bir yakınlığı yoktur. Sil baştan bir parti kurmak yerine şöyle böyle bir teşkilatlanması ve tabanı olan bir partiye konuldu. Mhp ise 80 darbesinden sonra kemalistleştirilerek bi nevi ckmp ruhuna geri döndürüldü.