teoman'ın kurduğu, oğlu mete han'ın genişlettiği, bilinen en eski türk devleti... mö. 220 yılında kurulmuş. hazar denizi'nden büyük okyanus'a kadar olan yerleri tamamen fethetmişler bunlar. büyüdükçe büyümüş, büyüdükçe büyümüş falan ama, en sonunda kaçınılmaz son gelmiş.. ms. 48 yılında ikiye ayrılmış bu devlet. ikiye ayrıldıktan sonra da nasıl olmuşsa olmuş, iki devlet de aynı sene içinde, ms. 216 yılında yıkılıvermiş. arta kalanlar da sonra batıya doğru göçmüşler zaten..
(bkz: avrupa hun devleti)
çinliler ile hunlar arasında bir çok savaşlar olmuştur. sebebi ise ipek yolu ticareti ve ipek yolunu ele geçirme isteğidir. bu savaşlar sonucunda çinliler ve hunlar arasında yapılan antlaşma doğu asya tarihinin iki büyük devleti arasında yapılan ilk barış anlaşmasıdır.
tarihte bilinen ilk türk devletidir. bu devlet teoman'ın oğlu mete'nin çin'i vergiye bağlaması ve orta asya'yı egemenliği altına alması ile güçlü bir imparatorluk haline gelmiştir. mete, ipeğin öneminin farkında olan bir hakan'dı. ve bu sayede çok akıllıca hamleler yaparak bu yolları elinde bulundurmuş ve devletin varlığı daha da güçlenmiştir. zaman içerisinde ilk dönemler kurlan türk devletleri gibi ikiye bölünmüş ve rahmetli olmuştur.
Öncelikle buna cevap olarak hun imparatorluğu yıkıldıktan sonra yerine kurulan Göktürk devleti ne sadece çin değil bizans,iran,çin,yunan ve Araplar da hun olarak seslenir
Sonra Bulgar hanlığı(tatarların atası kabul edilen) var ya hani Vikipedi De bulgarların ve hunların aynı millet olduğu söyleniyor ve Bulgar hanlığı da türk kabul ediliyor.
Teoman tarafından kurulan Mete tarafından genişletilen Hohanye denen biri tarafından yıkılan Ötüken Merkezli Türk devleti.Çinilerle Paso Savaş içinde olmuş. Çinlilere Çin seddini Yaptırmıştır.Metehan En güçlü zamanında tahta geçti.Mete Hanın bir destana göre Oğuzhan olduği düşünülmektedir.Tahta Çıktığı Mö209 tarihi Kara Kuvvetleri Komutanlığının Kuruluş Tarihidir.günümüzde Kullandığımız onluk sistemi kendisi bulmuştur.Gel zaman git zaman islamdan önceki Türk devletlerinin bir kilisesi olan Çin entrikaları veya diğer kavimlerin baskıları sonucu ikiye ayrılmış sonra 4e ayrılıp yayım hayatı sonlandırmış.
