sanayinin gelişmesiyle, hava kirliliğinin artmasından dolayı yeşilliğini kaybetmeye başlamış ve yapılan göçler sebebiyle güzelliğini günden güne yitiren marmara bölgesinin ikinci, türkiyenin dördüncü en kalabalık şehridir.
insanlarının at gözlüğüyle dolaştığı, ulaşımının berbat olduğu, otobüs beklerken insan(!)ların sıraya bile girmeyerek öküzlük yaptığı, %90 ının türbanlı olduğu lanet bir şehir.**
yepyeni değil, yepisyeni demektir.
misket, bilye değil, cilli demektir.
çay koymak değil, çay dökmek demektir.
kışları uludağ'a, yazları mudanya veya kumla'ya gitmektir.
sabahları her yeri siyah mat girintili çıkıntılı bir kaplama ile kaplanmış araçları görmektir.
gemlik'e doğru denizi görmektir.
sokaklarda, caddelerde buz gibi suları olan çeşmelerden su içmektir.
heykel'e çıkmaktır.
hünkar'da çay içebilmektir.
"heykel'deki heykelin hangi ayağı havada" diye sormaktır.
akmerkez dendiğinde asmerkez'in çağrışmasıdır.
bukart sahibi olmaktır.
tekstil ve otomotiv cennetinde yaşamaktır.
özdilek'te su böreği yemektir.
kültürpark'a gitmektir.
ulucami de dua etmektir.
başka şehirlere giderken kestane şekeri götürmektir.
mudanya korsan cafe'de sahlep içmek, sahil boyunca yürükmektir.
yıldız tepesinde yakamoz izlemek ve sevgilini öpmektir.
kozahan, pirinç han, yeşil, hünkar, tophane'de çay ve nargile içmektir.
trafik sıkışmaya başladığında bursa'ya yaklaştığını anlamaktır.
sütaş'ın günlük sütlerinden içmektir.
gerçek iskender kebap yemektir.
hayatında en az bir kez bursa'nın ufak tefek taşları eşliğinde folklör oynamış olmaktır.
kaliteli bıçakların nerede bulunduğu bilmektir.
bur-sa-lı-sın diyenleri umursamamaktır.
çok modern, çok büyük, çok gelişmiş olmasa da bursa'nın büyülü bir şehir olduğunu bilip vazgeçememektir.
uludağ yolunda içmektir.
arap şükrü'de rakı balıktır.
teleferikten korkmamaktır.
teksas deyince amerika'yı değil bursaspor'u hatırlamaktır.
bursalı olmakla gurur duymaktır.
sabah evden elbiseyle çıkıp akşam ıslanarak donmuş vaziyette geldiğiniz günler olabilir. aynı gün sahilde yürüyen insanları ve kayak yapanların görüldüğü yerdir. eski sevgiliyle el ele geçilen yollar o kadar güzeldir ki moral bozukluğu yaratmaz. başka bir şehirde hiç bir şoför asla aynı tonlamayla "arka kapının butonuna bastın mı ki açayım evladım" diyemez. en güzel anılarımın geçtiği şehirdir, özümdür.
yıllardır herkes şehrine "canum şehrim, bi tanem muck" yazdı durdu. yazdı da ne oldu? soruyorum size ne oldu? bi bok olmadı. okuyanlar "çok kişisel lan bu" duygusuyla okudu. o kadar. ya da "hakkaten lan canım benim" dedi o da.
işte neyse efendum. sosyal mesajım şu ki: şehrimizi o kadar da övmeyelim. gerenk yok.
ben şeyi anlatacağım size. bursa'yı ve kenar mahallerini. bırakın heykeli, tarihi yerleri, yeşili ormanı. şehri şehir yapan en alt tabakalarıdır. hah işte bilimsel gibi tespit de geldi. daha ne ister bir okur bir yazıdan. bilemem.
efendum ben bursa adlı güzide şehrimizin kenar mahallerinde oturuyorum ve buralar çok hoş değil. tabii hayatım burada geçiyor otobüse binip şehir merkezine gitmediğim zamanlarda. her türlü etnik grup var. ve karmaşa var gibi. hep bir bağırış çağırış. kardeş falan da olmayınca. kankalar da iyice kenar mahalle tikisine bağlayınca. yalnız kalıyosun. okula gidip geliyosun. bilgisayar-tv-dergi üçgeni içinde yaşıyosun. sözlük okuyosun, yazıyosun, amerikan dizilerini izleyip okuldaki arkadaşlarına "hacı lost'taki kara duman aslında şeymiş" diyosun, teori şov yapıp, dünyanın en entelsel ortamında konuşuyosun, kurtlar vadisi pusu izleyip tiki arkadaşlarına onu anlatıyosun. net bir kimlik bunalımı. bu durumdan sıkılıp okulu ve lost'u seçtim. 4 sene yatılı okulda okudum ve şimdi kurtlar vadisinden tamamen uzağım. sokak köşelerinde bu 4 senede bir nesil atlanmış. bizim arkadaşlar saçlarına şekil vermiş. karı kız yapmış. beni tanımaz olmuşlar. tanısalar da konuşacak konu kalmamış. ha konu hep aynı bursaspor ve kv pusu ama ben ara verdim kv pusu'ya. oyüzden msn muhabbetine dönüyo:
-sa.
-as.
-nbr?
-iidir, senden?
-ben de ii.
bu kadar işte her şey.
kenar mahallerde ne sevdalar vardır. umutsuz sevdalar vardır. aslan yürekler vardır. iş ararken kahvelerde. umutlu gözlerin vardı. al işte ayna. ne güzel anlatmış. isteyen gelinciği dinlesin. ya da banane.
derin bir bursaspor muhabbeti var lan burada. şehrin zenginsel kesiminin aksine bizim buralarda herkes bursasporlu doğar ve yaşar sonra ölür. herkesin ilk aşkı bursaspor'dur. her hafta maça gitme muhabbeti olur. ama yılda 2 kez gidilir en çok. olsun. muhabbeti bilem güzeldir. misal şimdi herkes uefa ihtimalini falan konuşuoy bu saatlerde köşe başlarında. tiki saçları ve kiyafetleri var. babalarına "baba" derken bırakmıştım 4 sene önce. şimdi "peder" olmuş hepsi. bi de eskiden daha naif laf atarlardı. şimdi göt üzerine yoğunlaşmışlar.
neyse. ben bunu bi ara yeniden yazıcam. doluyum bu anlar.
lost lost diye nicesine sarılsam da galiba benim aslım kv pusu'ymuş.
uludağsözlüğün en güzel zirvelerinin düzenlendiği yer, tüm yazarlar imrenmekte bu duruma.
bir eskişehirli olarak bu duruma el koymak istedim, tamam bursa güzel bir şehir, yeşili ve beyazı ile bir doğa harikası.
peki ya eskişehir ?
biz güzel bir şehir değil miyiz ?
yılmaz büyükerşen şehrimize çağ atlattı ama zirvelerimizde yeni yüzleri göremedik nedense.
buradan yetkililere sesleniyorum, eğer eskişehir'de güzel bir zirve düzenlemez ve eskişehir'in diğer yazarlarını aramıza katmazsanız, tesüf ederiz.
(bkz: bursa modern bursa da)
Sessiz,sakin,herkesin kendi halinde olduğu şehirdir.2 sene öncesi kadar orda yaşıyordum fakat şimdi çok özlüyorum.istanbuldan taşınan bi tanıdığımın ayy ne kadar sakin ve huzurlu bi şehir demesi.iskender kebap,melike,akuğur,fsm bulvarı unutulmaz yerlerdendir.Hatırlıyorumda çok küçüktüm o zamanlar metro alışveriş merkezi çok önemliydi herkes oraya giderdi.hey gidi günlerr
bok gibi şehirdir. tarihi mekanları bilmem neleri palavradır. her şeyin pahalı olması bi yana çıkıp dolaşıcak bir heykel vardır. onda da aynı kasıntı aynı yapmacık tipler aynı kırolar vardır.
evliya çelebinin "velhasıl bursa sudan ibarettir" sözünü haklı çıkartırcasına su üzerine kurulmuş olan, ayrıca tarih boyunca dışardan gelen kişileri kendisine meftun etmiş ve -adanalı olmakla birlikte- benim gibi uzağında kalan birçok insanı hasretiyle yakan eski adı pruza olan gönlümüzden bir parçadır.
eskiden bursayı tarif ederlerken şibumi kelimesini kullanırlarmış . şimdi yorgun, hareketsiz, mutsuz bir yüzü var. eskiden yeşil bursa derlermiş . yeşilin tüm tonlarının bulunduğu tek şehirmiş. şimdi grilik hakim şehirde. heryere avm açtılar.herşey tüketime yönelik burada artık.
medyada yer alan haberlere göre yaşamanın gerçekten zor olduğu bir şehir. son olarak geçen bir haftada altı kişinin sahte rakı yüzünden öldüğü haberi verildi. bir süre öncede gömülmüş hayvan etleri ve maymun eti yemeleri ile gündeme gelmişti bursalılar. aloo bursa ne oluyor sana?
tam 27 yıl içtim suyunu.
Ve ekmeğini yedim çeyrek asır.
zamanı vaktinde, ben daha çok küçükken, hatta seksenlerde, o zaman sokağımız hala taşken mahallemize gelen yabancı bir arabayı bile tanırdık. Lakin seni bırakıp giderken üst komşumun kim olduğunu bile bilmiyordum.
2008 Ağustosta bıraktım seni. Hayat işte. Çok zordu. Büyüdüğüm sokakları bırakmak, gençliğimin geçtiği yerleri bırakmak, arkadaşlarımı bırakmak, ailemi bırakmak. Fakat hayat sert. Ya sen bırakacaksın. Yada seni bırakacaklar. Bazı sevgiler herşeyin üstündedir. Heleki sevdiğin dünyadaki biricik eşinse, gideceğin yer dünyanın bir ucuda olsa geliyorum dersin.
Benimkide öyle oldu işte. Yapacak bişey yoktu. Sen bana belki biraz daha cömert davranabilseydin hala beraber yaşıyo olabilirdik.
Lakin duyuyorum ki senden bugünlerde herkes dertli. Ne suyunun tadı kalmış, ne de ekmeğinin kokusu. Her evde bir yaşam kaygısı, her evde bir iş kaygısı. Hani dünya girdi krizede, sen bi farklı yaşarmışsın bunalımı.
Dün görüştüm kalıpçı arkadaşımla. 50 yaşında iki çocuk babası amcası. Dükkanına haciz gelmiş. Dayanamamış kalbi. 5 gün sonra yetim bırakmış çocuklarını. Bende kapatıcam diyor arkadaşım. 100 milyarlık tezgahımı 20 milyara sattım diyor. Kapatıcam ama borçlarım var bir umut belki biyerden bir şeyler çıkar diye bekliyorum diyor. 20 kişiyken çalışanları 4 kişi kalmışlar şimdi. Sen hesap eyle işten çıkarılan 16 sının akşam evdeki huzurunu.
Lakin anlam veremiyorum. Büyük şehir dahil tam 18 ilçen var. Ve büyük şehir dahil tam 14 ilçenden Ak parti birinci parti çıkıyor. Bu nasıl bir çelişki, bu nasıl bir olay.
vefakar insanların şehri: ankara ve istanbul'luların aksine, her bayram, bir kutlama mesajı alabilirsin.
dürüst insanların şehri: inegöl'de bir lokantada inegöl köfteni afiyetle yiyip, gittikten sonra, arkandan bir garsonun koşarak sana yaklaştığını farkedersin. ''abi seni arıyodum bende. telefonunu dükkanda unutmuşsun'' sözüyle şok olursun.
erkekleri ve bayanları arasında dağlar kadar fark olan şehir: girişimci, çalışkan, efendi, eli-yüzü düzgün erkeklere karşılık; soğuk, kaprisli, gösteriş budalası bayanlara sahiptir. yani izmir'in tam tersidir.
karadenizlilerin şehri: gördüğüm her beş kişiden biri karadenizlidir. izmirdeki her beş kişiden birinin mardinli olması durumuna benzettim. sanırım ortak noktaları bu. (kötümüdür? - hayır iyidir.)
ahilik sisteminin başşehridir bursa. esnaflık kadar kutsal başka bir meslek yoktur sınırları içerisinde. şeref demektir, onur demektir esnaflık. sözü sennettir.
esnaflığın belirli kuralları vardır, cumaları namaza gider esnaf, oruç tutar, kadınlara sarkmaz. eşi büyük ihtimal başörtülüdür. ahi geleneklerini içten içe sürdüren bir kapalıçarşısı vardır; oturarak üç defada içilir su. büyüklerin yanında sigara içilmez. halı sahaya gidilir eğlence olarak. arada paraya sıkışılırsa 5 vakit namaza dönülür, esnaf yokken komşusu bakar dükkanına.
üzerinden atamadığı bir osmanlılık ve ne kadar yaşamasada bir müslümanlık sanrısı vardır bursalının üzerinde. evliyalar şehri olmanın verdiği garip bir ağırlık.
muhafazakardır oysa, sevmez azınlılkları pek; dışlar bir yapısı vardır. muhacırlar dahi fazla avrupai gelmiştir bursaya.
genel halk yapısından bahsediyorum; yoksa gece yaşantısı ve alkol trafiği inanılmaz derecededir aynı zamanda.
ama yolda yürürken takkeli, sakallı, şalvarlı adamlar görebilirsiniz. şehirde bulunan nakşi nüfusun getirisi ve genel bursa görünümüdür, gerçeğidir. kulağında küpenle selamın aleyküm dedin mi; aleyküm selamı alırsın. zındık demez kimse sana.
türkiye cumhuriyeti kurulduğundan bu yana hep "müslüman" olana oy vermiştir bursa. müslümanlık gazına çabuk gelen şehirlerdendir. demirelin kalesidir, evveliyatından menderesin.
çayında çorbasındadır bursa, cebinin ekmeğinin derdindedir. siyasete bulaşmaz pek. kazananın, mümkünse osmanlıya en yakın olana oy atar. sittin senedir böyledir.
jenerasyon değişimleri işe yarar mı? dükkanlarını kürtlere satmak zorunda kalan kapalıçarşı esnaflarının çocukları bir uyanış yaşar mı bilinmez.
29 mart 2009 yerel seçimleri'nde osmangazi belediye başkanı iken yaptığı (yapmaya çalıştığı) akıldışı uygulamalar ile adına leke düşen bir adama* yüzde 47, yine kamil koç şirketlerinin icra kurulunda görev yapıp boy koop gibi her üniversitelinin küfür ettiği bir rezaletin başkanı olan, belediyecilik ile ilgili en ufak bir fikir sahibi bile olmadığı ortada olan sena kaleli'ye yüzde 27 oy veren insanların olduğu güzel şehrim.
bunun dışında 10 yıldır nilüfer'in her karışını müteahhitlere yağmalatan mustafa bozbey ile gençoğulları'nın photoshop güzeli ışıl hanım'ı başkanlık için yarıştırması da insanda mutlak bir sinir bozukluğu yaşatmaya yetiyor.
yeter ulan diyememiştir bu şehir geçtiğimiz seçimlerde. yazıklar olsun...
