bugün

öncelikle...
yeni üniversiteye başlayacak ya da okumakta olan veya bitirmiş olup bugün okusaydım ne yapardım sorusuna cevap niteliğinde olacak bir entry veya entryler olması amacıyla yazılmıştır.
ve de memur maaşlarına "ulan bunlar yer yer doymaz" diyenlere gelsin.

çok basit bir hesap yapacağım, ileri de (boş vaktim olursa) bu hesabı genişletmeyi ve ayrıntılarını girmeyi düşünüyorum.

şimdilik örnek şehir olarak eskişehir'i seçiyorum, malum tecrübeye tabii.

okulumuz malum devlet üniversitesi ve 1. öğretim de okuyan bir öğrenci olsun ki, kayıt parası mayıt parası hesaba katılmasın. tabi kayıt parasını da es geçememk lazım ama geçtim bir kez.

barınma:
evde 3 öğrenci kalsın. kira 450-600 arası (çarşı veya dışı) aidat falan ort. kişi başı 275 ytl.
eskişehir soğuk bir yer, doğalgaz 150-250 olsun. ort kişi başı 75 ytl.
elektirik, su, telefon, internet 30+25+15+50= 120 ytl kişi başı 40 ytl.

aklıma gelen bunlar. ev eşyası bilmem ne aylık ev giderlerine dahil edilmedi.

okul ve yol:
bir ay 30 gün/4 hafta 24 gün okula gitse, 24x2x0,85(indirimli eskart)= 40,8 ytl. (haftasonları hariç, akşam ve hafta sonları bir yere gittiğinde yürüdüğünü farzediyoruz.)
mecbur kahvaltı türü bir şey. okul kantini 1 çay + bir tost + su = 2,5 ytl. 2,5x 24(gün)= 60 ytl (gıda zehirlenmesi masrafları göz ardı edildi.)
fotokopi motokopi kalem kağıdı geçtim.

tabi buraya kadar olan aylık sabit harcamamız = 491 ytl.

geldik yemek olayına...
burası çok karışık işte. evde yemek yapma olayına girersek yağ, tuz, şeker hesabı yapmak zorunda kalacağım o yüzden eskişehirde en ucuza sulu yemek yeme imkanı sağlayan yeri baz alacağım; yemek dünyası. 3 kap yemek 3,5 ytl olarak satılıyor su dahil 3,75 oluyor. tabi bu sadece bir öğün. hadi gece yatarken domates ekmek yiyelim desek, 5ytl. tabi evde su da içmek lazım, 6ytl. (açlık sınırını böyle hesaplıyorlar heralde). papaz hergün pilav yemez ama biz yedik varsayalım.
6x30 (bu sefer üzgünüz haftasonları dahil) = 180 ytl.

daha fazlasını müsriflik(?) ve lüks(!?) olacağından hesaplamıyorum.

evet toplam tutar= 491 + 180 = 671 ytl yaptı. sen 670 ver düz olsun. hatta tanıdıksın 650 ytl olsun.

eveeet... sevgili dostlar, aileler, anneler babalar, devlet büyüklerimiz(?!)...
geldik bir memur çocuğu olarak benim anamın babamın haline. iki kardeş olduğumuzdan ve 3 yıl ikimizin de (aynı dönemlerde) üniversite okuduğundan, diğer kardeş üniversitedeyken diğerinin dershaneye gittiğinden hiç bahsetmiyorum bunların giderle ne alakası olabilir değil mi?
memur maaşı 1200 olmuş. hadi ben 1500 yaptım. dur lan bugün bonkörüm 1650 anasını satayım ne olacak!
ver çocuğa 650 ytl okusun! diğerini boşver tek çocuk yetişsin diğerine bakar.
kendi ev kirasını elektiriği suyu da ver. verdik mi? verdik. borcu harç bitti mi? bitmedi...
yemek ne oldu bu arada? yemek de götümüzü güneşe doğrultup fotosentez yaptık mı artık tamamdır.
bu memur milleti doymaz. bak şimdi de gözünü (pardon götünü) güneşe dikmiş.
izmir'de 350 lira, bursa'da ise 700 lira olabilen masraftır. istanbul'u düşünemiyorum bile, gözlerim kapalı...
5 tlden 3 öğün yemek = 15 x 30 = 450 tl
yurt ücreti: 500 tl
haftada 1 kere dışarı çıkıp eğlenmek: 20 x 4 = 80 tl
kişisel ihtiyaçlar (parfüm, traş olmak vs.): 70 tl

toplam: 1100 tl

finallerden geçmek: paha biçilemez.. geri kalan herşey için (bkz: peder aga)
hem öğrenciyi, hem ailesini derin bunalımlara sokan masraftır. her iki taraf sıkıntılarını birbirine yansıtmamak için şekilden şekile girer.

+ alo baba napıyosun?
- iyiyim olm sen?
+ valla iyi diyelim baba. baba?
- efendim olm.
+ ya bu aralar acaip yolsuz kaldım.
- eeee.. tamam olm.
+ şeyse idare ederim.
- tamam dedim ya, hallederim, ararım seni.

babadan para istenir, bilinir ki ay sonudur, baba para bulabilecek mi? bulursa ne kadar yollar? ay başına kaç gün var? hepsi hesaplanır. dert olur. para gelir, ilk gün sıkı tutulur, ikinci güne uçar gider. şimdi para da istenemez. artık ver elini domates ekmek.
sesli düşünelim amk kimden ne saklayacaz;

sigara: 6x30: 180*
kira: 450
aidat: 35
su: 25
elektrik: 40
doğalgaz: 150*
sevgiliyle gezmeler tozmalar: 100
alkol: 50
yiyecek, erzak vs: 100
yol: 60
extra bok püsür vs: 30

(bkz: görükle)

1220 lira eder. bana bu kadar para gelir mi? siksen gelmez o ayrı. hadi şakirt takıldık diyelim;

sigara: 160
alkol: 50
karı kız: 100

bunları çıkar, etti 900 lira.

karı kız yok madem;

hacı şakir sıvı: 3,75x6: 22,5 lira.
6'lı hacı şakir klasik*: 3,5x4: 15

aynı hesap lan.
mersin ;

şehrin bi ucundaki yurttan kampüse gitmek çift vasıta, günde 3 ytl yol parası. 30 x 3 = 90 ytl.
yurtta yemek yapmaya izin verilmediğinden ya yurtta 5 ytl'ye tek öğün yemek yenilecek, yada karşıda sırf bizim için açıldığını düşündüğüm urfa sofrası adlı yerde 3 ytl'ye yemek yenecek. günde 2 öğün yemek yersek (birde cips felan atıştırma ama hesap dışı) 6 x 30 = 180.

yurttaki internet cafeye girmek ; her ay 50 kağıtta oraya atalım. toplamda 320 oldu.

geldik şimdi yurttun parasına, aylık 250'den hesap edelim. 320 + 250 = 570

(sadece temel harcamalar, suyu bile katmadım -ki su sondajla çekildiğinden el bile sürülmüyor, tuz derecesi bu kadar yüksek başka su görmedim)

babanın emekli bi öğretmen olduğu, annenin de kendi halinde bir ev hanımı olduğu düşünülürse, hatta biraz daha düşünürsek ablanında başka bi üniversitede hayatta kalmaya çalıştığı da hesap edilirse... vuuu, emekli maaşı 850-900 gibi bişeydi benim bildiğim. tek çare kredi evet evet. gitmez bu böyle.

edit : oha be, interneti temel harcama diye saymışım ama suyu katmamışım, yazıklar olsun bana.
öğrenci kendi evinde yaşar, dışarıdan yemek yemez, faturaları annegillere postalar, içki sigara vs. kullanmaz, fazla gezinmezse masrafını aylık akbil ücretiyle sınırlı tutup birikim bile yapabilir. mümkündür. anahtar kelime pintidir.
ev kirası = 500ytl*
elektrik faturası = 60ytl**
su faturası = 40ytl**
doğalgaz = 200ytl**
sigara = 2,5ytl x 30 = 75ytl*
yol = 1.50ytl x 30 = 45 ytl
kontör = 25 x 2 = 50ytl

ortak giderler 3'e* bölünüp, özel giderler toplanırsa; 450ytl gibi bir para miktarıdır. üstelik bu parada, yiyecek, içecek, içki, temizlik malzemesi, abur, cubur, sinema*... gibi değerlerde hesaplanmamıştır. kısacası;

(bkz: okumak zor arkadaşım)
Her şey dahil bin lirayı geçmemeli.

Geçiyorsa, öğrencide sıkıntı var demektir.
oglum benim babamin emekli maasindan cok para harciyosunuz sictik desenize.
eline ne geçerse odur. eline 700tl geçerse aylık gider 700, 1500 geçerse aylık gider 1500dür.
yurt : 300 (ortalama bir özel yurt)
sigara: 150 (tütün içiyordum)
yemek: 300 (günlük on liradan)
okul masrafları: 150 (sadece kitap kalem fotokopi materyal malzemeleri)
eve gidiş geliş: 120 (ayda iki kez sakarya istanbul)

burs: 420

bakın daha giyim, gezme tozma, ösym sınav harçları, şampuan sabun gibi temel mazemeler, (bkz: )yol parası yok.

babam olmasa okuyamazdım anasına. hadi devlet yurdu say onu düşür. sigara içmese. yemek okuldan yense yine yetmiyor yine yetmiyor.

dövlet bize bahmiy.
Ucuzmuş be. Alıp bir iki tanesini besleyesi geliyor insanın.
yurtta aynı odada kaldığım arkadaşım günde taş çatlaşın 3 ytl harcardı. diyeceksin "tarih kaç, sen bana onu söyle?". çok fazla gerilerde aramaya gerek yok 2-3 yıl evvelinden bahsediyorum. çocuk evden 100-150 ytl arası bir para alırken, uyanıklık yapıp bize bile haber vermeden okulun bursuna müracat ediyor. uyanık derken helal olsun çocuğa, gitmiş araştırmış, başvurmuş. ama insan bize de haber verir di mi? verir mi canım adamın şansını azaltacağız tabi.

bir bakıyoruz ki o da nesi, okuldan öğrencilere verilecek burs için açılan kontejyan sayısı 50 iken, başvuran sayısının 27 olmasından mütevellit, tüm başvuranlar gibi benim oda arkadaşım da bu 150 ytl'lik bursu almaya hak kazanıyor. hem de geri ödemesiz. oldu mu sana kasada 300 ytl. bir de yurttan aldığı beleş yemek kuponları yanına da kardır bu arkadaşın. dışarıda yemek yemez kesinlikle, kuponlarla doyurur karnını. sigarası içkisi yoktur. öyle arkadaşlarla bir mekana gidip çay-kahve içme gibi bir huyu da yoktur. okul-yurt yurt-okul şeklinde geçen bir ay sonra cebindeki 300 ytl den geriye kalan yaklaşık 200 ytl'yi gider banka yoluyla ailesine yollar. bazen de yollamayıp para biriktirir, biriken parayla cumhuriyet altını alırdı bu oda arkadaşım. bu yolla, yıl boyu toplamda 8-9 adet cumhuriyet altını sahibi olmuştur bu zat-ı muhterem kardeş. arada böyle sıyrıklarda çıkabiliyor anlayacağın.

allah herkese böyle evlat versin, bana benzetmesin.(maddi bakımdan)
sabah;

kahvaltı, 3 ytl
ulaşım, 1.5 ytl

öğle;

öğle yemeği, 4 ytl
kız arkadaşın öğle yemeği, 4 ytl
sigara, 4 ytl

akşam;

ulaşım, 1.5 ytl
akşam yemeği, 5 ytl
viski-çiko (6 kişi), 15 ytl

38x30=1140

(eletrik+su+doğalgaz+kira+ıvır zıvır)/4 (evdeki kişi sayısı) = 250 ytl

total: 1140 + 250
sonuç: hükümet istifa!