el öpmenin maddi yansıması olup, genellikle geri çevrilmeyen paradır. miktarı yaşla doğru orantılı olarak azalır. 25 yaşından sonra bayram harçlığı alan kişiden, bayram harçlığı veren kişiye terfi edilir.
eşşek kadar olsamda dedemden bekleyeceğim harçlık. geçen bayram üniversiteliydik verdiğinde bi utanma, bir sıkılma "al oğlum sen okuyosun" diyip yan cebe atmıştımda ilaç gibi gelmişti. şimdi mazeretim ne olacak, aman onuda dedem bulsun.
çocukluk günlerinin, bir günlük sevinç kaynakları. bakkalda, pazarda görülen, maytaplar, dergiler, çocuk aklı ile gözünüz kalan her şeyi, o parayı harcamayıp biriktireceğinize rağmen dayanamaz, bir çırpıda harcayıverirdiniz. bir günlük sultanlık gibi idi bayram harçlıkları. bir sene, bakıp, isteyip alamadığınız şeyler, bayramda önünüzde sıralanırdı. bayramların, çocuklar için de bir şeyler ifade etmesinin sebeplerinden biri idi. bayram harçlığınız bitene kadar; kral hissederdiniz kendinizi.
çocukların şu saatlerde kapı kapı dolaşıp tanıdık tanımadık kim varsa ellerini öpüp ceplerini doldurdukları hede.günümüz şartlarında bu hedelerle internet cafeye gidip kauntır veya eycof gibi saçmalıkları oynamaları kaçınılmaz bir durum.oysaki eski bayramlar öylemiydi.alırdık torpili kızkaçıranı.eğlencemiz bir başkaydı vesselam.
(bkz: nerede o eski bayramlar)
eğer ailedeki dedelerin ananelerin babanelerin dayıların teyzelerin halaların amcaların cimri ise çok cüzi miktarlarda kalan * ilerde bunların unutulmayıp akraba ziyaretine gidilmemesine neden olan * bir adetimizdir.
çocukken pek cazipken, eşşek kadar adam olunca cazibesini yitiren harçlık türü. zararlı bir geri dönüşüm.
bir hesap yapalım ; bir velet diyelimki beş yaşında harçlık almaya başladı. varsayalım her sene ortalama yüz ytl harçlık topladı. ne kadar kasarsa kassın en fazla askere gittiği seneye kadar alır bu parayı. yani 20 - 5 = 15 sene.
bu durumda 15 x 100 = 1500 ytl. "laaan baya iyi para" dediğinizi duyar gibiyim. kazın ayağı öyle değil ama. şöyleki ;
askerden adam olmuş olarak döndük diyelim. işe güce başladık. pek tabidir ki hayat kavgası. ortalama insan ömrü varsayalım ki, 60 sene. 60-22= 38. yani 38 sene yetişkin birer adam olarak geçiniyoruz. bir kişinin en az 3 tane velet akrabası olsa en kötü ihtimalle ve 1 adet de komşu veledi; 38 x (3+1)= 152.
yani 152 kez bayram harçlığı vereceğiz. ortalama olarak 20 ytl veriyoruz diyelim. 152 x 20 = 3040 ytl..
kısacası çocukluğumuzda topladığımız para tam iki katı olarak hatta daha fazlasıyla kötümüze girmektedir. daha bunun enflasyona oranla artışını, akrabanın azgınlık durumuna oranla çocuk artışını filan hesaba katmadım bile. oturdum hesapladım sizler için. gerçi artık burda yazar filan olduğunuza göre iş işten geçmiştir. en azından hesabımızı bilelim istedim.
bayram tatilinde eve gidemeyecek olan gencin hesabında* görebileceği harçlıktır. sınavlarından dolayı harcayacak zamanı olmayacaksa da sevindirir, hüzünlendirir. anne-babanın gözünde hala çocuk olduğunu hatırlatır.
