MADDE 2. Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.
III. Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti
MADDE 3. Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.
Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.
Millî marşı istiklal Marşı dır.
Başkenti Ankara dır.
IV. Değiştirilemeyecek hükümler
MADDE 4. Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez.
V. Devletin temel amaç ve görevleri
MADDE 5. Devletin temel amaç ve görevleri, Türk Milletinin bağımsızlığını ve bütünlüğünü, ülkenin bölünmezliğini, Cumhuriyeti ve demokrasiyi korumak, kişilerin ve toplumun refah, huzur ve mutluluğunu sağlamak; kişinin temel hak ve hürriyetlerini, sosyal hukuk devleti ve adalet ilkeleriyle bağdaşmayacak surette sınırlayan siyasal, ekonomik ve sosyal engelleri kaldırmaya, insanın maddî ve manevî varlığının gelişmesi için gerekli şartları hazırlamaya çalışmaktır.
VI. Egemenlik
MADDE 6. Egemenlik, kayıtsız şartsız Milletindir.
Türk Milleti, egemenliğini, Anayasanın koyduğu esaslara göre, yetkili organları eliyle kullanır.
Egemenliğin kullanılması, hiçbir surette hiçbir kişiye, zümreye veya sınıfa bırakılamaz. Hiçbir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir Devlet yetkisi kullanamaz.
VII. Yasama yetkisi
MADDE 7. Yasama yetkisi Türk Milleti adına Türkiye Büyük Millet Meclisinindir. Bu yetki devredilemez.
VIII. Yürütme yetkisi ve görevi
MADDE 8. Yürütme yetkisi ve görevi, Cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasaya ve kanunlara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.
IX. Yargı yetkisi
MADDE 9. Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.
X. Kanun önünde eşitlik
MADDE 10. Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
(Ek: 7.5.2004-5170/1 md.)Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür.
Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar.
XI. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü
MADDE 11. Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri bağlayan temel hukuk kurallarıdır.
devletin şeklini, yapısını, özelliklerini ve çehresini belirleyen yasalar bütünüdür.türkiye'de dört anayasa değişikliği yapılmıştır.bunlar sırasıyla;
- 1921 anayasası: olağan üstü durumlar içeren bir anayasadır. kesinlikle inkılap yapılmamıştır. (bkz: kuvvetler birliği)ilkesi bulunmaktadır. laik bir anayasa değildir. din ve devlet işlerinin tbmm'nin elinde olduğu açıkça belirtilmiştir.
-1924 anayasası: kuvvetler birliği ilkesi yumuşatılmıştır. anayasa'da ''türkiye devletinin dini islamdır'' maddesi yer aldığından dolayı laik değildir ve ''türkiye devleti bir cumhuriyettir'' maddesi yer aldığından dolayı devletin rejiminin cumhuriyet olduğu açıklanmıştır.
- 1961 anayasası: kuvvetler birliği ilkesi kesin olarak ayrıldı. anayasa'ya bir kişinin bir kez cumhurbaşkanı olabileceği yasası eklendi.
- 1982 anayasası: bu anayasa'da devletin dini belirtilmediğinden dolayı devlet laiklik özelliği kazanmıştır. bugün ki anayasamızdır. yedi bölüm, yüzyetmişdört maddedir.
Normlar hiyerarşisinde piramidin zirvesinde yer almaktadır anayasa, bütün hukuki kurallardan ve yapılardan üstündür; yani bu demektir ki hiçbir kanun ve yapı anayasaya aykırı olamaz.
Onun hemen peşinde uluslararası anlaşmalar ve sözleşmeler vardır.
Anayasa bunlardan da üstündür/üstün olmalıdır ve hiçbir bu sözleşmelerde anayasamıza aykırı olamaz.
Türkiye ve onun gibi ülkeler için konuşuyorum:
Uluslararası anlaşmalar kendi anayasamızdan üstündür. Anayasaya uymayan fakat kabul ettiğimiz sözleşmeler vardır ve şu anda yürürlüktedir.
Haliyle kanunlarımız arasında da alt başlıklarından bazıları anayasaya aykırı olanları vardır.
Ama yine de anayasa normlar hiyerarşisinde en tepede gösterilir anayasaya saygısızlık olmaması için.
devlet "baba"ysa,yasa "ana" olur fikrinden türemiş,bir ülkedeki yaşayan insanların hak,ödev,görev,özgürlük ve sınırlarının yazılı olduğu yasalar bütünü. (bkz: 1982 anayasası)
türkiye cumhuriyeti devletinin resmi anayasasıdır.
MADDE 1- Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.
MADDE 2- Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.
MADDE 3- Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.
Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.
milli marşı "istiklal Marşı" dır.
Başkenti Ankara' dır.