disipline edilmek istemeyen, şekillendirilmeye, kendisinin yoğurulup kalıba sokulmasına izin vermeyen insanların, hayır insan üstlerinin hayat tarzıdır. pala bıyıklı dinozorların ve onların yardakçıları faşistlerin herbirini terörist, vatan haini ilan etmesine aldanmayın. onlardan daha çok kimse ülkesini sevemez ve ona hizmet edemez. niye mi? sevdiğini özgür bırakırsın. istediğin şekle sokmaya çalışmazsın. neyse odur o. sen sevsende sevmesende böyledir. ve ne kadar uğraşırsan uğraş birgün bir şekilde yolunu bulur.
öyleyse neden disipline etmeye çalışmak, sıkıştırmak? kurallar kime hizmet eder? bireye mi,t opluma? asla! devlet adındaki iğrenç, sömüren, ne sömürmesi yiyip bitiren makineye hizmet eder. bu durumda yapılacak en iyi şey ortak ve onurlu paydalarımızı bulup bizim benliğimizi sömüren bu kurallara direnmektir. anarşizm bunu yapmanın yoludur.
denizlerle başlayan düşünen ama sadece düşünmeyip eylemede geçen adamlar, kadınlar önce 70 darbesinde, sonrada 80 darbesinde ülkemizden silindi. hatta kazındı. elebaşı dedikleri çocukları astılar, asmadıklarını da (15 000 kişi)vatandaşlıktan çıkararak kazıdılar. tüm bunları yaparken de aynı nakarat söylendi. anarşistti bunlar.
anarşizm ilk paragrafta yazdığım gibi onurlu ,azimli, boyunduruk kabul etmeyen, içinde insan sevgisi bulunan ve haklı olan insanların yaşam felsefesidir. ne yazık ki başta ülkemizde olmak üzere dünyada bu fikir solan bir çiçek gibi yok olup gitti. dinazorlar ve yardakçıları kazandı. bu yüzdendir ki kapitalist lehman brothers battığında malatya daki adnan işsiz kaldı.
en büyük sorunlarından birinin de yanlış anlaşılması olan yaşam biçimi. sosyalistinden, ülkücüsüne, sağcısından, solcusuna kadar herkese sorun* alacağınız cevap genellikle: anarşizm = her şeye karşı olmak, kaos, düzensizlik. halbuki azcık araştırsalar, böyle olmadığını görücekler.
''anarşi kaos değildir: düzen mevcuttur, lakin bu düzen gönüllü bir düzendir, birileri tarafından empoze edilen bir düzen değil.''
''kimsenin bir diğerini baskı altına almasının imkansız hale gelmesini mi hedefliyorsun? öyleyse, kimsenin iktidara sahip olmamasını sağlaman gerekir.'' Michail Bakunin
''Anarşizm, mevcut toplum düzenini eleştiren, gelecek için daha iyi bir toplumu özleyen ve birinden ötekine geçişi öngören bir doktrindir.'' George Woodcock
mahallenin bakkalı: siz şimdi herşeye karşı mısınız lan keraneci eheheh.
kalem fetişisti: ebene karşıyım sadece.
her insanın dünya kurallarından bıktığı anda aklına takılabilir. Öcü gibi görünmekten kurtarılırsa belki daha iyi anlaşılabilecek yaşam ve siyaset düzenidir
dünyanın şu anki haline bakarak olmasının ümit edildiği düzendir. anarşizmin temeli kişinin kendisidir. aslında her birey kendini kendini idare edebilecek güce sahiptir. bir insanın başka bir insanı yönetmesine gerek yoktur. sanki şu anda bizi yöneten insanların bizlerden çok farklı veyahut bizi yönetmelerine ihtiyacımız varmış gibi.
anarşizmin uygulanması için devletlerin yok olmasından çok zihinlerde değişim yaşanmak zorundadır. insanların bu yönetilme duygusundan uyanıp özgür ve bilinçli bireyler haline gelmelidir ve anarşizmin insanlara olması istendiği şekilde yorumlanıp yıkımı, kaosu isteyen bir görüş gibi sunulmasından dolayı bu ön yargı kırılmalıdır.
devlet, kurallar,yasalar koydu diye hiç kimse hırsızlık yapmayıp, cinayet işlememeyi düşünmez. anarşizmde her birey özgür olarak doğar ve devletlerin ortaya çıkardığı toplumsal sınıf, toplumsal baskı yada mecburiyetten dolayı insanlar suça eğilim göstermez. aksine devletlerin güç ve zenginlik hırsları yüzünden yıllardır savaşlar çıkmış, birçok insan bu yüzden ölmüştür. aynı şekilde devletler dini kullanarak insanları bir arada tutup, yönetmişlerdir ve sayesinde onların ölmeleri için bir neden yaratmışlardır.
aslında insanlar alışılagelmiş bir şey olduğu için devletsiz bir dünyayı düşünememektedirler. bu yüzden en çok kusuru olan ideoloji olarak görülebilir anarşizm. eski çağlarda devletin olmadığı zamanlarda da insanlar yaşamlarını sürdürebiliyorlardı. hiçbir otorite onlara ihtiyaçlarını temin etmiyordu. aslında insanlar uyum içinde zorbalığa ve dayatmaya gerek olmadan da hayatlarını devam ettirebilirler. fakat devlet insanların çalıştırılıp, onlardan rant sağlamasıyla kazandığı paraları geri onlardan alarak yaşamlarını devam etmelerini sağlıyor gibi görünmektedir.
kısacası her yönetilen insanın içinde bir anarşist vardır sadece derinlerde bir yerlerde uyuyakalmış, uyanmayı bekliyordur.
solculuğun en üst pramidini olşturur. sosyal demokrasi, sosyalizm, komunizm, anarşizm gibi. kaosa neden olabilir ve yeri geldiğinde faydaları dokunabilir.
Doğru kullanıldığında dünyanın en güzel ideolojisidir. Kuralsız, sınırsız yaşamak değildir anarşiszm. Adaleti hiçe sayıp herşeyi kafasına göre yapmakda değildir. Haksızlığa karşı kullanılan silahtır. Yeri geldiğinde belki de şiddet ama bazılarının dediği gibi orantılı güç diyip öldürürcesine vurmakda değil. anarşizmi götünden anlamak böle bişey olsa gerek. Büyük usta atilla ilhan'ın sözüyle bitirelim de belki o zaman anlaşılır. Memleket kurtlar sofrasına dönerse isyan haktır.
soluk gri bir gökyüzü altında mutlu olmaktır anarşizm.
dürtülerinden kurtulmuş, medeniyetin teknolojinin köleliğinden kurtulmuş; yeniden insan olmuş insanların yaşadığı bir dünyadır.
kesin olarak devlet ve din tamamen ve istisnasız olarak zararlıdır insan için. bu sebeple de gereksizdirler istenmemektedirler ve insanın insanlığına dair her ikiside gerici bir faaliyet oldukları için her iksininde öncelikle ortadan kaldırılması gerekir.
anarşizm genelde radikal aşırı uçlu sol bir görüş olarak bilinir ayrıca da sağı solu yıklarım yakalım tarzı bir anlayışla algılanır. oysa her iki yaklaşım da yanlıştır. ve her ikisi de belirli sebeplerle ortaya çıkmışsa da amaç bir şeyleri gizlemek ve karalamaktır.
anarşist ekonomi yönetimi ve anarşist felsefe sosyalizm komunizm vs. gibi kapitalizm ve kapitalist devlet karşıtı düşüncelerle benzer ve aynılık taşıyan içeriğe sahiptir. ama yine de aşırı uç bir sol görüş değildir. anarşimzin bireyci anlayışı her zaman daha ön plandadır ve sol görüşlerle de en büyük ayrılığını bu noktada yaşar.
anarşizmin kelime kökeni aslında herşeyi anlatmak için gayet yeterlidir.
anarcho - yunanca - lidersiz, yönetimsiz demektir. ve de tamamen anarşizm bunu hedefler.
anarşizm şiddeti desteklemez. bunu tamamen rededer. şiddetle içiçe olan anarşist topluluklar vardır. ama bu yine de bir genelleme yapılamayacak kadar azdır.
sosyalist sol düşünceden en önemli farkı, insanlık için devrim yapmayı değil, insanları devrimle değiştirmeyi sözün tam manası ile devrim olmayı amaçlamasıdır.
anarşizm insanın hakikati ve doğruyu kendisi için araması ve nitlendirmesi için seçtiği yoldur. bu yolda devlet, din, ahlak vs gibi insanın içinde yaşadığı doğduğu zamandan çok önce kurulmuş oluşturulmuş kararlaştırılmış anlamsızlıklar yoktur.
bunu biraz açalım. ne demek ahlaka gerek yok. ahlak kelimesi ve o toplumsal direngenlik; insanları hatalı şeyler yapmaktan alıkoymaz koyamaz. bireyin yapıp etmeleri kendisinin kararındadır her zaman.
daha açık ifade etmek gerekirse, yanyana duran bir erkek ve kız arkadaş düşünelim; erkek olanın kıza tecavüz etmesinin önünde hiç bir engel yoktur. sadece bireyin kendisi vardır. ve toplumda varolan ahlak kuralları da bu tecavüze engel olamaz. tam tersi içinde aynı şey geçerlidir. yani kız için.
bir başka örnek verelim; bir bireyin hırsızlık yapmasına ne ahlaki değerler ne de kanunlar engel olur. yapar yapacaksa. yada bir katil. birini öldürmesine ahlak engel olamaz. öldürecekse öldürür. ne din ne devlet ne de ahlak engel olmaz. olamaz. olmadı da zaten. üstüne üstlük dinlerin hepsi ve devletlerin hepsi ölüme ve öldürmeye izin verir.
benim birisini öldürmeme engel olan diye başlayan bir cümle kurulamaz, kurulsa da sona ermez. sonu din devlet kanunlar ya da ahlak değildir. kişi bunu yapmamaktadır kısaca.
toplumsal ahlak hiç birşeyi çözmez. çözmemekle de kalmaz, zamanla ekonomik etki ile de birlikte toplumun sınıflarının oluşmasında bir payı olmuş bu manada insanlığın gerilmesinin işbirlikçisi ve suçortağı olmuştur ahlak.
anarşist birey kendi kendisinin efendisi olmalıdır. insan için doğrusu budur. yüzyıllar önce kararlaştırılmış devlet anlaşması, yüzyıllar öncesinden beridir kurumsallaşmış din ve zamanla yoğrulup gelen ahlak bireyin kendisi ve geleceği ve insanın insanlığına karşı bir gerici düşüncedir ve yok edilip yerine bireyin kendi kendisinin efendisi olacağı bir devrimi gerçekleştirmesi gerekmektedir.
soldan farkı da buradadır en çok. kapitalizm ve onun yıldız çocuğu demokrasi halkın kendi iktidar hakkını devretmesidir. sol düşünce halkın iktidar hakkını kendi eline almasıdır.
anarşizmde iktidar yoktur.
anarşizmin ütopya varsayılmasının sebebi, kendisini din devlet kanunlar ahlak teknoloji vs gibi gerici olan faaliyetler olmadan düşünemeyen bireyin "nasıl olacak ya" demesidir.
oysaki bunların hiçbirinin var olmadığı bir dönem insanlık tarihinde yaşanmıştır. ve sonrasında bulunan tarım faaliyeti ile de hem ekonomik ilişkilerin başlaması hem avcı toplayıcının kendine yettiği kadar yiyecek anlayışından tarımla birlikte üretim ve biriktirme evresine geçmesi ile ortaya çıkan artık değerin paylaşılması ve ortada biriken artık değerin toplumdaki herkesin çalışmasına gerek kalmayıp paylaşılması aşamasında birilerinin karar verme yetkisine sahip olup, toplum için çalışıyor yanılgısı ile ekonomik hakkını bu artık değerden alıp önce din adamı-şaman- sonra kabile reisi ile ortaya çıkan bir iktidar yolu yaşanmıştır.
insalık hala şamanları ve büyücüleri olan hala onbinlerce yıl öncesindeki gibi kabile savaşları yapan bir gruptur. sadece artık büyücülerimiz de reislerimiz de daha büyük kalabalıklara seslenebiliyorlar.
bu mana da insanlık tarihi ve insanın inanlığına karşı yapılmış en gerici faaliyet tarımdır. belki de mağaramızdan hiç çıkmamalıydık.
insanın konuşan tek varlık olması, kendi hemcinsine yalan söyleyebilme yetisini de ortaya çıkarmıştır. mimiklerle yalan söylenemez. bu sebeple diller ve konuşmakda bir gerici faaliyettir.
işte anarşizmin en büyük iki paradoxundan biri budur. dil gericilik ise nasıl insanlara anarşimzi anlatabiliriz.
bir diğeri de iktidarsızlıktır. anarşizm din ve devlet karşısında aldığı her zaferden sonra zaferin kruumsallaşması sonucu ortaya çıkacak iktidar olgusu kaçınılmazo lduğu için kendisini redetmek durumundadır. bir anarşisti bekleyen en büyük sınav budur. var olan toplumsal düzenlerin tamamı kötüdür ve bozuktur. buna din devlet ahlak herşey dahildir. dünya üzerinde herhangi bir devlette herhangi bir toplumda ve herhangi bir dinde işlerin iyi gittiğini iddia edebilecek hiç kimse hiç bir zaman olmamıştır olmayacaktır. öyle ise din devlet ve diğer toplumsal düzenlerin hiçbirine gerek yoktur.
direnmek, bir anarşist için yeterli bir erdemdir. ne olursa olsun direnmek. zafer kazandıkça kendisine direnmek. isyanın ateşini sonsuzca hissetmek.
insanın kendisini bir birey olarak tanımlayan şey; ne devletidir ne dini ne de ahlakı. insanı tanımlayan tek şey düşleri için yaptıklarıdır.
ve evet soluk gri bir gökyüzü altında mutlu olmak mutlu kalmak mümkündür.
- anarşi kargaşadır. hayır! anarşi harmonidir. insanların özgür iradelerindem kaynaklanan gerçek düzendir. tahakkümcü düzenler ise insanların içsel itkilerine karşı dayatılır, her zaman başkaldırıları ve kargaşayı içinde taşır; sık sık karşılaştığı iktidar boşluklarında ise otoriyteye karşı koyunlaştırılmış, diğer insanlara karşıysa kurtlaştırılmış insanlar aracılığıyla gerçek bir kargaşaya gebedir. bunun en somut örneği milyonlarca insanın can verdiği savaşlardır.
- anarşi kuralsızlıktır. hayır! anarşi kuralların birlikte yaşayan bireylerin özgür iradeleriyle, yalnızca ortak yaşam alanlarına ilişkin konulduğu, evrensel ahlak ilkelerinden köken aldığı, bireylerin istemiyle değişebildiği, bu kuralları kabul etmeyenlere de topluluk dışında kendi yaşamlarını kurma olanığının tanıdığı toplumsal bir düzendir.
- anarşizm yıkıcılıktır. doğru ve yanlış. doğru, çünkü insanın yaratıcılığının gelişmesi için tahakkümcü yapıların yıkılması zorunludur. yanlış. çünkü nihilizmden farklı olarak anarşizm amaçsız yıkım yanlısı değildir.
- anarşizm makine kırıcılığıdır. bir ölçüde doğru. anarşistler marksistler gibi makineleri fetişleştirmezler, ona insanlığın geleceği misyonu yüklemezler. yaşamı mekanize eden, baskının yoğunlaşmasına ve genişlemesine olanak sağlayan bir alet olarak gördükleri makinelere pek sıcak bakmazlar. mücadele içinde gerekiyorsa kırılabilirler. bu açıdan makinelere karşı insani tepkilerini ortaya koyan luddistleri olumlu bulurlar. öte yandan makine kırıcılığını hiç bir zaman politik bir ilke olarak da savunmazlar.
- anarşizm ilkelliğe dönüş isteğidir. ilkellik derken beyi kastettiğinize bağlı. eğer 'ilerleme' mantığının reddini, doğayla uyumu ve özgürlüçü insan ilişkilerini kastediyorsanız doğru, anarşizm ilkelliğe dönüş isteğidir. öte yandan anarşizm insanlığın düşünsel ve ruhsal gelişiminden yanadır. bu anlamıyla en gelişmiş duyarlılıktır.
- anarşizm başsızlıktır. büyük ölçüde doğru. ancak toplumsal yaşamın ve mücadelenin her anında ortaya çıkan, hiçbir resmi sıfatı ve toplum içinde ayrıcalıkları olmayan doğal önderleri, ustaları vardır anarşistlerin.
- anarşizm kanunsuzluktur. doğru. kanunların en demokratik sistemlede bile halkın temsilcileri olduğu varsayılan bir avuç insan tarafından yapılır ve topluma dayatılır; zorla uygulanır. bireysel farklılıkları göz önüne almaz, genel geçerliliği olduğu varsayılır. herkesin uyması zorunludur, başka seçenek bırakmaz. ancak şurası unutulmamalı, anarşizm kanunları reddeder, ama düzenleyici ahlak ve onun bireyleri tarafından somut yaşama uygulandığı kurallardan yanadır.
- anarşizm ahlaksızlıktır. gülünç! kuşkusuz anarşistler ahlak niyetine önümüze konulan cinsiyetçi, belden aşağı, itaat vazeden köle ahlakına karşıdır. bu ahlakın kendisi ahlaksızlıktır. anarşizm bir politik haraket, bir kültür olmadan önce bir ahlak felsefesidir.
- anarşizm, otorite karşıtlığıdır. doğrı ve yanlış! yönetsel otoritelere ve otoritelerin kurumsallaşmasına, kapalı alanlar oluşturmalarına ve ayrıcalık talep etmelerine karşıdır. ancak anarşi bütün yetkinliklerin tırpalanadığı bir 'ortalama eşitliği' toplumu değildir. herhangi bir alanda yetkinlik anlamında otoritelerin çoğaltılmasından yanadır.
- anarşizm dinsizliktir. doğru ve yanlış! yalnızca inananların değil, inanmayanların yaşamını da düzenlemek iddaasındaki kurumlaşmış dinlere, kiliselere karşıdır. baskıyı ve zorbalığı meşru gören ve boyun eğmeyi emreden dinlere karşıdır. kişileri iradeleri dışında da -ana babaları yüzünden- cemaatlerine dahil eden, cemaatten ayrılmaya karşı şiddet uygulamayı meşru kılan, kendi dışındaki insanları ikinci sınıf gören dinlere karşıdır. öte yandan zaman boyutuyla kurduğu bireysel ilişki olarak dinden, çeşitlilik içinde birliği savunan ötekine karşı hoşgör ve sevgiyi kurumlaştıran dinlerden, heterodoks yorumlamalardan yanadır.
tayfun gönül ün kaos yayınlarından çıkan anarşizm nedir broşüründen alıntıdır. hepsi el emeğidir.
anarşi, yönetimin olmadığı bir toplum, çok eski zamanlardan beri var olagelmiştir. anarşizm, böyle bir toplumun arzulandığı öğreti, çok daha yeni bir gelişmedir.
on binlerce yıl boyunca, insanlar yaşamlarını resmi pplitik kurumların ya da kurulların olmadığı toplumlarda sürdürdüler. yaklaşık 6000 yıl önce, uygarlığın sözde şafağı civarında; hiyerarşinin, buyruğun, kontrol ve itaatin resmi yapılarına sahip ilk toplumlar belirmeye başladı... yavaş tavaş boyutlarını ve nüfüzlarını arttırıp, çoğu insanın içinde yaşamaya devam ettiği komşu anarşik kabile topluluklarına, onları zaman zaman fethedip köleleştirerek zarar verdiler... yine de avrupa sömürgeleştirme döneminden önce, dünyanın bir çok yeri esas itibariyle anarşik kalmaya devam etti, dünyanın çeşitli yerlerinde insanlar resmi devlet kurumları olmaksızın yaşamayı sürdürdüler. ancak 20. yüzyıldaki dünya, artık neredeyse tüm gezegen üstünde egemenlik iddia eden rakip ulus devletler arasında nihai olarak paylaşıldı.
...anarşik toplumlardaki yönetime aklı ermeyen, binlerce yıl o olmaksızın yaşayagelmiş insanlari anarşiyi farklı bir yaşama biçimi olarak görmemişti. yöneticiler olmadan yaşamak, tam da yaptıkları bir şeydi. bu nedenle, anarşi, yönetim olmadan yaşamanın daha üstün bir yaşama biçimi olduğu düşüncesi, asla akıllarına gelmeyecekti...
...ancak hiyerarşik toplumlar çıktıktan sonradır ki, bu toplumlardaki insanlar anarşiyi olumlu bir alternatif olarak kavramaya başladı. çin deki ilk taocu filozoflar gibi kimi insanlar yönetimin olmadığı bir çağı, insanların kendileriyle ve dünyayla barış içinde yaşadığı zamanlar yad ettiler...
...anarşinin bu ilk savunucularının hiçbiri kendisini anarşist olarak tanımlamamış olsa da, hepsi güce, servete ya da ayrıcalığa dayalı hiyerarşik ilişkilere ve baskıcı otoriteye karşı olmakta birleşmektedir....
...ancak avrupa da 1848 devrimi ne gelene kadar anarşi ayrı bir öğreti olarak ortaya çıkmış değildi. kendisini anarşist olarak tanımlayan ilk kişi 1840 da fransa dan pierre-joseph proudhon oldu. anarşist düşünceler çok geçmeden almanya, ispanya ve italya ya yayıldı...
(anarşizm özgürlükçü düşüncelerin belgesel bir tarihi, robert graham, önsöz, versus)
devletle mafya arasındaki benzerlikleri gördükçe hayran kaldığım ideolojidir. devlet vergi toplar mafya haraç toplar, devlet vergileri siyasal iktidarın yandaşlarına peşkeş çeker, mafya haracı arasında paylaşır, devletin kanunları vardır mafyanında kanunları vardır, devletin yasalarına aykırı davranırsan cezalandırılırsın; hakeza mafyanın yasalarınada karşı gelmek aynı sonucu doğurur....
devlet nedir diye soracak olsan, ya işte vergilerimizi toplayıp bize hizmet olarak getiren şey cevabından fazlasını veremeyenlerin, bir türlü ve inatla anlayamadıkları ideoloji.
'devlet bizi düşmanlardan korur' lafına henüz değinmedim.
anarşizm, herhangi bir otorite baskısının şemsiyesi altında bulunmayıp hür iradeleriyle her türlü toplumsal hayatı yaşayabilmek de değildir sadece. anarşizmin siyasal, sosyolojik iktisadi gibi bin bir türlü açıklaması vardır. misal, anarşist komünizm diye bir kavram var. marx, carl marx okunmalıdır bu kavramı anlayabilmek için.
anarşizmi örnekle açıklamayı deneyelim bi de; trafikte kırmızı ışık yol boş olsa da dolu olsa da trafik hayatını düzenlemek için yanar durur. bu ve benzeri birçok kural, hukuk bizden bir şeyleri çalar hep. fakat anarşizmin hüküm sürdüğü topraklarda kırmızı ışık yanmasa da toplumsal ve bireysel bilinci yerli yerine oturmuş birey, karşısından gelen arabaya yol verir. bu yol vermek zorunda olduğundan değil, kendisine, karşısındakine ve topluma olan saygısından, içinde bulunduğu hayatı kaostan ziyade daha profesyonel, hümanist ve özgürlükçü bir halde görmek istediğindendir.
Anarşizm, toplumsal otoritenin, tahakkümün, erkin ve hiyerarşinin tüm biçimlerini bertaraf etmeyi savunan çeşitli politik felsefeleri ve toplumsal hareketleri tanımlayan sosyal bir terimdir. Anarşi, her koşulda her türlü otoriteyi reddetmektir.
Bu hareketler, merkezi politik yapılar, üretim araçlarının özel mülkiyeti ve ekonomik kurumlar yerine toplumsal ilişkilere dayanan gönüllü etkileşim ve özyönetimi savunur, özgürlük ve otonomi ile karakterize edilen bir toplumu arzular. Bu felsefeler, anarşi terimiyle özgür bireylerin gönüllü etkileşimine dayanan bir toplumu, bireylerin ve toplulukların alınan kararlardan etkilendikleri ölçüde söz sahibi olması düşüncesini ifade eder.
Zorlayıcı kurumlara ve toplumsal bazlı hiyerarşilere karşı olmak anarşizmin asli ilkelerindendir ve ayrıca anarşizm gönüllülüğe dayanan bir toplumun nasıl işleyeceği konusunda olumlu bir görüşü ifade eder. Anarşist felsefeler arasında hatrı sayılır bir çeşitlilik vardır. Şiddetin anarşizmdeki yeri, ne tür bir ekonomik sistemin olması gerektiği, çevre ve endüstriyalizm hakkında sorular ve diğer hareketlerde anarşistlerin rolleri gibi farklı alanlarda çeşitli görüşler bulunmaktadır. Anarşist akımlar bu nedenlerle birbirlerinden çok farklı ve hatta karşı olabilirler. Örneğin "anarşist komünizmin" yanı sıra "Hıristiyan anarşizmi" gibi anarşist akımlar da mevcuttur.
-izm ler arasında belki de ütopya olmayan tek izm dir.
anarşizm evrenin ve doğa nın bugünkü karşılığıdır. doğa anarşisttir ve iki ayağı üzerine durup ateş yakmayı öğrendiğinden beri insanoğlu bu doğadan kopmuştur. güce tapmayı ve gücü elde etmeyi hedeflemiştir ve bugünkü acımasız dünya yı meydana getirmiştir.
