bir çeşit kalp hastalığıdır. kalbi bozmak insanlar hakkında sürekli vesveseli düşünmek, bunu diğer kimselere karşı kullanmak, karşısındaki kişinin her yaptığı hareketi kötüye yormak su i zandır.
kibir bu hastalığın oluşmasına ve yayılmasına vesile olan faktördür. gıybet bu oluşumun besleyicisidir. nedenleri aşırı derecede kendini beğenme, kendini diğer insanlarla eşit derecede görmemektir. karşısındaki insan bir melek dahi olsa onun için farketmez, su-i zan sahibi kalp o insanı mutlaka kötüleyip dedikodusunu yapacak mutlaka bir şeyler bulur. allah ın kulları arasında su-i zan ı yasaklamıştır.
"ey inananlar! zandan çok sakının. zira zanların bir kısmı günahtır. birbirinizin gizli şeylerini araştırmayın, biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. biriniz ölmüş kardeşinin etini yemeyi sever mi? işte bundan iğrendiniz. o halde 'allah tan korkun, şüphesiz tevbeyi çok kabul eden, çok esirgeyendir."(hucurat suresi/12)
"onların çoğu zandan başka bir şeye uymaz. şüphesiz zan, haktan bir şeyin yerini tutmaz."(yunus suresi/36)
bunun yerine bir mü minle ilgili su-i zanda bulunmak için bir çok nedeniniz bulunsa bile siz yine de hüsn ü zan edip o na bir kapı bırakmak gereklidir. fasıklardan olmaktan allah a sığınmak.
