yani saygılı olayım farklı inanç ve ideolojilere diyorum ama böyle filmleri izlediğimde yobaza yobaz, faşiste faşist demekten alamıyorum kendimi.
can dündar'ın "nazım" belgeseli o dönemki sovyetlerdeki türk köylerinden de bahseder. evet, camiler yıkılmış ve bazı geleneksel-dini öğelerin önüne geçilmiş, insanların dini bayramlarını kutlamaları engellenmeye çalışılmıştır sovyetlerde. tıpkı türkiye'de yakın bir zamanda kürtçe isim koymanın yasaklandığı gibi (şu an hala yasak mı bilmiyorum) orda da türkçe isim koymak yasaklanmıştır.
ama bu kadar da saçma ve ileri şekilde de değil yani. biz izliyip gülyoruz ama insanlar inanıyor bunları izleyince!
insanlar açıklayamadıkları şeyleri anlamlandırmak ve güçsüzlüklerini gizlemek için inanırlar tanrıya bir yerde. sosyalist bir toplumda bilim ilerleyecek, sınıf çatışması kaynaklı maddi güçsüzlük azalacaktır (sovyetlerde ne kadar yapılabildiği ayrı bir konudur, ben teoriden bahsediyorum), böylece insanların yobazlıkları da zamanla silinecektir zaten. bunu sağlamak için insanları zorlamak bu kadar gerekli miydi, din temelli kültürel davranışlar sovyetlerin bütünlüğüne ne kadar tehditti, bunlara cevap vermek için bilmemiz gereken çok şey var...
