sanayi devrimine kadar dünyanın tüm bölgelerindeki üretim hacmi ve gsmh hemen hemen aynıydı.
sanayi devriminin öncüsü olarak makineleşme öncesi cottage industry denilen evden üretim tekniklerinin gelişimi ve ingiltere'deki toprak reformu olan çitleme kanunu kabul edilse de, devrimi asıl tetikleyen unsur buhar makinesinin icadıdır. buhar makinesi ile ilk defa ısı enerjisi hareket enerjisine dönüştürülebilmiştir. buhar makinesi, üretimi ilk defa yaygınlaşan bir fosil yakıt olan kömür kullanımı ile birleşince hem inanılmaz bir üretim gücü ortaya çıkmış hem de buharlı lokomotif ve buharlı geminin geliştirilmesiyle taşımacılık, dolayısıyla çok geniş toprakların hammaddelerini kullanabilme olanağı doğmuştur. verimliliği %1 gibi çok düşük olan ilk üretilen makinelerle dahi bir anda 300 işçinin yapabileceği iş yapılmaktaydı. 18. yy'ın son yarışında ingiltere, manchester'da yakıt olarak kömür kullanan buhar makineleri önce tekstil sektöründe çalışmış, ardından demir-çelik sanayisi gelişmiştir. 19.yy'da diğer batı avrupa ve kuzey amerika ülkelerine yayılmıştır.
18.yy'ın ikinci yarısında ingiltere'de başlayan ve 19. yy'da hızla batı avrupa'ya yayılan nehirleri su kanallarının yapımıyla birleştirerek kara içlerinde ulaşımı kolaylaştırmak ve bu bölgelerde üretilen tarım ürünlerinin toplanmasıyla hinterlandları genişletme işi, 1830'lardan itibaren yaygınlaşmaya başlayan demiryolları ve telgraf teknolojisinin gelişmesi ile iletişim ve ulaşım konusunda inanılmaz bir devrim yaratmıştır. yük taşıyan bir at arabasıyla bir günde gidebileceğiniz yol 30 km civarıyken, trenlerle bir günde gidebildiğiniz mesafe önceleri 500 km civarına, birinci dünya savaşından hemen önceki zamanlarda ise 1000 km civarına çıkmıştır. trenler aynı zamanda belli bir düzende, bilinen zamanlarda ve dakik olarak çalıştıkları için sanayi üretimi için çok önemli hale gelmiştir. telgraf teknolojisinin gelişimi de iletişimi ışık hızına ulaştırmış, atlantik'i geçen telgraf hattının 1866'da kurulmasıyla dünyanın bir ucundan diğer ucuna anında haber göndermek mümkün olmuştur.
sanayi üretimindeki inanılmaz artış hammadde arayışlarını, üretilen ürünleri satacak pazar arayışlarını ve sömürgeciliği getirmiştir. 19.yy'da sanayileşen ülkelerin gsmh'si diğer ülkeleri onlarca katlamış, dünyadaki zengin-yoksul ayrımını inanılmaz derinleştirmiştir.
öte yandan sanayi devrimi, tarım devriminden sonra insanlık tarihindeki hemen hemen her şeyde değişikliğe yol açan ikinci önemli devrimdir. etkileri hayatın her alanında hissedilmiştir. şehirleşme sanayi devriminin en önemli sosyal sonuçlarından biridir. insanlar tarım ekonomisini bırakıp şehirlere dolmuşlar, tarihte ilk defa şehirlerde yoksullar da oturmaya başlamış, işçi sınıfının ortaya çıkışıyla feodal sınıf sistemi yok olmuş, feodal toplumlardaki geniş aile ve akrabalık bağları yerini şehirlerde sıkışık şekilde yaşayan çekirdek ailelere bırakmış, bireyselleşme, sınıf bilinci, bireysel özgürlükler gibi kavramlar ve bunlarla beraber aşırı emek sömürüsünün tetiklediği işçi hareketi ve sosyalizm gibi ciddi etkileri olmuş akımlar ortaya çıkmıştır. yoğun sanayileşme aynı zamanda ciddi bir kapital ihtiyacı yaratmış, günümüz modern bankacılık sistemi yine bu dönemde ortaya çıkmıştır. sanayi devrimi aynı zamanda insanın doğayı ilk defa ciddi şekilde bozmaya başladığı zaman olmuştur ama çevre bilincinin gelişmesi zaman alacaktır. kadınların da sanayi üretimine katılması kadının toplumdaki önemini arttırmış, kadın hareketi de yine bu dönemde ortaya çıkmıştır. sanayileşen ülkelerde önemli bir nüfus patlaması görülmüş, ortalama ömür ciddi şekilde artmış, ilk metropoller gene bu dönemde londra, paris ve new york olarak ortaya çıkmıştır. bu dönem, aynı zamanda ilk örgün eğitimin çıktığı ve yaygınlaştığı dönem olmuştur.
