bugün

mevcut ekonomik krizin basit anlatimi

mevcut ekonomik krizin anlaşılması için yapılan girişim(ler).

ilk bakışta bütün bunalım sırf bir kredi ve para bunalımı gibi görünür. (Marx)

Bu cümleden yola çıkarak ilk bilinmesi gereken krizin kredi ve para krizi olmadığı tam tersine üretimden kaynaklanan krizin kendisini kredi ve para krizi olarak kendini göstermiş olmasıdır.

Şimdi basit bir örnek krizi anlamak için önemli olacaktır.

Diyelim ki maaşının 1000 ytl. Kredi kartınızın da limiti 5000 ytl. (Not, şu an bankaların belirli oranda limit yükseltmiş olduğunu, eksi krizden ders çıkararak tabii, yok sayalım. Çünkü örneğimiz sanayii boyutunu anlamak için verilmiş bir örnek)

Şimdi 1000 ytl'lik maaş ve 5000 ytl'lik kredi limiti ile, diyelim limitin tamamını doldurdunuz. Yani 3000 ytlik alış veriş yaptınız.

ancak sizin 1000 ytl maaşınız olduğu için an gelecek 5000 ytl için ödemeniz gereken alt limiti ödeyemeyeceksiniz. Çünkü temel giderlerinizi (kira, yol, su, elektirik) ödemek zorundasınız ve elde kalan para alt limit için biel yeterli değil.

işte bu anda üretimden elde ettiğiniz gelir, yani gerçek gelir yetmediği için krize girersiniz.

Şimdi bu örneği sanayii ye aktaralım.

fabraikanızın toplam değeri 5 trilyon. yeni bir işe başlayacaksınız ama 10 trilyon krediye ihtiyacınız var.
banka size 5 trilyon değeriniz ve üretim kapasitenize bakarak 10 trilyonu borç olarak verir. ama üretimi yapıyor olmanız o ürünün satışını garanti etmediği için tüketimdeki herhangi bir durgunluk sizin kredi ödemenizi durdurur. Bu sanayii krizidir.

ikinci adımda da, banka sizden geleceğini düşündüğü 10 trilyona dayanarak, kendisinden diyelim 5 trilyon kredi isteyen birisine de kredi verir. Nasıl verir, bir başka mali kuruma öz semaryesini göstererek ondan borç ya da kredi borcu alarak.

Şimdi siz bankata borcunuzu ödeyemiyorunuz, çünkü aşırı üretim yapıp pazar doydu ve stoklar erimiyor, bankanın kredi verdiği 5 trilyon sahibide aynı gerekçe ile borcunu ödeyemiyor. Size 10, diğerine 5 trilyna veren banka bir başkasına 15 trilyon borçlu mu? siz ödeyemediğinizda banka da kendi borcunu ödeyemeceği için hem siz, hem de banka krize girer.

etkisi zincirleme biçimde tüm alanlara yayılmaya başlar.

Sonuçta iki şey gerçekleşir. Elinde güçlü sermaye olan diğerlerini yutar. Ancak yutması üretim ve tüketimi sağlamadığı için üretim araçlarının tahribatı zorunludur. Bu da ancak ve ancak savaşla mümkündür.

ABD'se son 40 yıldır küçük çaplı işgallerle bunalımını aşıyordu. ama gelinen noktada bunalım bir kaç ülkenin üreim araçlarının yıkımı ile giderilecek gibi olmadığında, dah ageniş çaplı bir savaş kaçınılmazdr.

GErisi sadece zaman işidir.