Oylama yapmadan, ilk paragrafla fikir sahibi olmadan yazıyı sonuna değin (en azından sonuç kısmı diye belirttiğim paragrafı) okuyun.
Söylendiği gibi hain olmayan ancak bakış açısı farkı olan adam.
Milli mücadele düşmanı değildir.
Şayet kurtuluş savaşı ve maddi yardımları tarih dersi kapsamında detaylı incelemişseniz istanbul merkezli gelen büyük osmanlı yardımları olduğunu ve vahdeddin'in buna bizzat engel olmadığını görürsün.
Bakış açısı farklılığına gelirsek.
Vahdeddin için anadolu hareketinin devlet gibi hareket etmesi son seçenekti.
Vahdeddin anadolu hareketini işgalcilerle yapacağı pazarlıkta elini güçlendirecek bir unsur olarak görüyordu. Kurtuluşun anadolu'dan mümkün olamayacağı ve en iyi ihtimalle istanbul'un kalıcı olarak kaybedileceği ve kendi saltanatının sona ereceği bir yere varılacağını düşünüyordu. Onun istediği işgalcilerin anadolu'da tutunmasını engelleyecek, işgalcilerle anlaşma da elinde koz olabilecek düzensiz isyancı birliklerdi.
Öte yandan mustafa kemal pek çok osmanlı paşasının aksine vahddedin'e bağlı idi. 1920'lere değin yazılan mektuplarda bu görülmektedir. Anadolu hareketi ve mustafa kemal paşa da haklı olarak bu işin istanbul'dan yapılamayacağı ve sürecin gereksiz yere uzamasının türk milletinin aleyhine olduğunu düşünüyordu.
Gelelim vahdeddin'in milli mücadele düşmanı gözüken hareketlerine. Bilinenin aksine daha bilinmeyen pek çok milli mücadeleye köstek davranışı olmuştur. Istanbul'dan anadolu'ya silah geldiği kadar bir o kadar da istanbul'un sayesinde cephane yok edilmiştir.
Sebebi batıya karşı pazarlıkta elini güçlendiren ancak alakamız yok dediği harekete destek veriyorsunuz imajını yok etmekti. Fiili zarar vermek zorunda olduğu ve destek verdiği kadar Pek çok milli mücadele karşıtı zarar vermekten uzak "göstermelik" harekete de girişmiştir.
Sonuç itibariyle vahddedin de, mustafa kemal paşa da vatanı satmak derdinde değildi. Her iki tarafta kendi imkanlarınca göbeğinde kendisinin olduğu bir kurtuluş hareketi planlıyordu. Ve sonucunda bir saraya sıkışıp kalmayan, anadolu'nun dört bir yanına paşalar yollayıp yerel halkı silahlandıran anadolu hareketi öne geçti ve bağımsız bir türk devletini bizlere armağan etti.
Gericiler sanıyor ki osmanlı devam etse idi kendileri gibi gerici bir devlet olurdu. Osmanlı o zaman dahi gerici değildi. Ilk latin alfabesine geçiş fikri 2.abdülhamid'den çıkmış, enver paşa ile rafa kalkmıştı. Dibine kadar yenilikçi olmaya çalışan bir devletti. Hilafeti siyasi bir güç olarak kullanan devletti. 2.abdülhamid zamanında kurulan ilk mecliste tek resmi dili türkçe kabul eden ve milletvekillerine türkçe bilme zorunluluğu getiren bir meclisti. Şuan olsa bu gericilerin çoğuna düşmandı.
