roma imparatorluğu herhangi bir etnik kökene ait olmayıp, amerikan kimliği gibi kendine has yapay bir sosyal kimlik geliştiren ve dünya üzerinde fenomen olmayı başarabilmiş nadir devletlerden biridir.
bugün yunanistan da varisi olarak görülmek ister, rusya da, italya da..
ancak 1453'te istanbul'u alan osmanlı imparatorluğu roma'nın tek ardılı olmuştur.
pek çok roma kurumu ve roma yapısı osmanlı'da aynen devam etmiştir. tıpkı osmanlı'dan türkiye'ye geçişteki sürece benzer şekilde.
erken cumhuriyet dönemi gazetelerine bakarak eleştirenler kayser-i rum sıfatını kim kullanmış bir bakmalıdır.
asya hun devleti, göktürk kağanlığı'ndan; selçuklu imparatorluğu ve osmanlı imparatorluğu'na kadar ki türk tarihi devletlerinin olduğu kadar roma imparatorluğu'nun da halefiyiz. bu bizlere bizzat osmanlı'nın mirasıdır.
osmanlı bizzat türk-islam-roma sentezi bir devletti.
roma kimliği hristiyanlıktan ziyade kurumsal bir kültürü temsil eder. topyekun hristiyan kültürünü değil. yalnızca müslüman akınlarına karşı hristiyan kimliğini ön plana çıkarmışlardır. tarihlerinde hristiyan karşıtlığının da olduğu pekala görülecektir. osmanlı ile roma islam'a entegre olmuştur. islamiyet ise modern ve kurumsal bu yapıyı şemsiyesisinde ağırlamıştır.
