bugün

spinoza

dusunceleri hic bir bakimdan antik yunan felsefesini ileri goturmuyordu.

spinoza, rahiplerin gardiyanliginda,avrupa'da dini bagnazligin tutsagi olmus dusunceyi ozgur kilmak icin, aydinlanmanin baslamasi icin ilk kivilcimlardandi.

semitik metinlerde konusanin tanri olmadigini, bu yazilarin art niyetler tasidigini isaret etmesi ilk psikanaliz calismasi sayilabilir.

afaroz edildi boylece yahudi seriatina gore katledilmek icin acik hedef gosterildi, sonra kabilesinden yahudi bir teroristin hancerli saldirisina ugrayarak oldu.