''bir kere kendinden kuşkuya düşerek başlarsa iyi eder. Descartes o kuşkuyu şuna yakın sözlerle ortaya koymuştu: 'Bugüne kadar babam, annem, öğretmenlerim bana birçok şeyler öğrettiler. Acaba öğrettikleri şeyler doğru mu değil mi, sağlıklı mı değil mi, benim bütün bunları kuşkuya koymam, temelden gözden geçirmem gerekiyor.' Başta insanın kendini gözden geçirmesi, neyi bilip neyi bilmediğini ortaya koyması gerekir.
ikincisi, zihnindeki kavramlarla teker teker hesaplaşması gerekir. Ama bunu nasıl yapması gerekir diye soracak olursan, bir düşünce tarihi* çalışması içinde yapması gerekir. Yani insan düşüncesinin gelişimini başlangıcından bugüne getiren güvenilir bir kitap eline geçirirse, kendisine yanlış bilgi vermediğine inandığı kitapta kavramların dönüşüm koşullarını dikkatli bir biçimde izlerse, ayrıca eline yine güvendiği bir 'felsefe sözlüğü' geçirebilirse, o zaman felsefe için gerekli bilinci oluşturmuş demektir. Bundan sonrası ona kalmıştır. Eğilimlerine göre, şunu okur, bunu araştırır, Descartes'i sevmeyebilir ama Locke'u sevebilir, Locke'u sevmeyebilir ama Bergson'la ilgilenebilir; ama şunu da söyleyelim ki, iyi bir felsefe adamı, tıpkı iyi bir müzikçi gibi sevdim sevmedim demeden, felsefenin bütün büyük adlarını iyi bilmek zorundadır. Yani ben müzikçi değilim, o yüzden büyük bir rahatlıkla durmadan Beethoven dinliyorum. Ama ben müzikçi olsaydım, hiç sevmediğim Stravinski'yi de dikkatle dinlemek zorundaydım.
ayrıca hiçbir zaman felsefenin alanına hapsolup kalmamak gerekir. Bizim kesimin bazı cahil bireyleri arasında şöyle sözler duyarsınız: 'Ben edebiyattan hiç anlamam, ben felsefe adamıyım.' Edebiyattan hiç anlamayan felsefe adamı, felsefe adamı değildir. Yani Dostoyevski'yi tanımıyorsunuz, Flaubert'i tanımıyorsunuz, Balzac'ı tanımıyorsunuz ama Kant'ı tanıyorsunuz. Hadi ordan derler adama. insan bilgisi bir bütündür diyordu Descartes. Bilimi, sanatı ve felsefeyi temel koşullarında bir bütün olarak kavramadan hiçbir bilimsel, felsefi ve sanatsal çalışma yapamayız. Yaparız, o kendine göre bir şey olur. Yapılır, ama gerçek anlamda bir kültür çalışmasının bütünsel bir bakışı gerektirdiği kesindir.'' *
ek: Richard Osborne'un nokta yayınları'ndan çıkan kitabının adıymış aynı zamanda 'yeni başlayanlar için felsefe'. kısa yoldan direk bu kitabı alıp bir başlangıç yapmak da mümkün ama tavsiye eder miyim? hayır.
