nasıl ki insanlar doğar, büyür ve sonuçta ölürse devlet de aynı şekilde doğar, gelişir ve yıkılır. ibn haldun insanların doğal ömürlerinin 120 yıl olduğunu, bu sürenin yaklaşık olarak devlet için de aynı olduğunu ileri sürmüştür. yani devletlerin azami ömrü de, insanların azami ömrü olan 120 yıldır. ona göre hiçbir güç bu doğal ömrün sona ermesini engelleyemez.
bütün devletler dünya sahnesinde başrol oyuncusu olsa bile hakimiyetini kaybetmeye mahkumdur. muktedir olmak machiavelli için bile izafidir. machiavelli, iktidar gücünü miktarı asla değişmeyen bir pastaya benzetir. buna göre herhangi bir kişi (devlet), sahip olduğu iktidar gücünü ne kadar arttırırsa, muhaliflerin ve diğer kişilerin gücü de aynı ölçüde azalacaktır. tam aksi şekilde karşıt güçler de gücünü artırım yoluna giderse iktidar gücünü kaybeder.
günümüzde dünyadaki güç dengesi geçmişte olduğu gibi değişmeye mahkumdur. tarih tekerrür etmeye devam etmekte...
