türkiye cumhuriyeti devleti'ne gelen oğuz devlet sarmalının ilk ayağı olan devlettir. 750 civarı kurulmuş, 1055 yılında yıkılmışlardır. başkentleri yenikent'tir.
hazar denizi'nin kuzey ve doğu kısmında yer almışlardır.
göktanrı inancını resmi olarak yaşatmış son devlettir.
net bir şekilde o dönemde müslüman değillerdir.
buradan hareketle oğuz türklerinin ders kitaplarında anlatıldığı gibi talas savaşı ile birlikte müslüman olduğu yargısı çürütülebilir. oğuz türkleri karluk gibi boylardan yüzyıllar sonra islam dinine girmişlerdir.
dönemin belgelerinde kendilerinden için bazen oğuz, bazen türk ve türkmen adlarıyla da bahsedilmiştir.
selçukluları kuran kitle bu devletin içinden ayrılmış, müslüman oğuz kitlesidir.
daha sonra tüm oğuzların müslüman oluşu ve selçukluların hakimiyet sağladığı iran yöresine yaşanan göç ile zayıflayan oğuz yabgu devleti yıkılmıştır.
