islâm asla bilime engel değildir. bizi bu halde bırakan islam değildir. bizim tembelliğimiz ve yapılan gelişmeleri yeterli görmemiz bizi batı uygarlığı karşısında zayıf bıraktı.
batı bugünkü gelişmişliğine şu nedenlerden dolayı ulaşmıştır.
1- rekabet ortamı; avrupa tarihine bakıldığında hiçbir zaman avrupa'da bir devlet egemenliği olmamıştır. devletlerin birbiriyle yarış halinde olması coğrafi keşifler ile başlamış ve dünya savaşlarına kadar devam etmiştir. bugün avrupa birlik olmuştur ve bu onlar için zirve ve sonun başlangıcıdır.
islâm dünyasında özellikle osmanlıların 1517 yılı mısırın fethi ile bir vahdet yani birlik oluşmuş ve bu islâm medeniyetinin gelişimini yavaşlamıştır.
rekabet daima diri tutar.
2- protestan ahlâkı; bu dediğimi bir asır önce max weber görmüş ve açıklamıştı. çark şöyle işler harcayabileceğinden fazlasını kazan, kazandığından harcayabileceğini çıkardıktan sonra onu biriktir, birikim adam gibi bir rakama ulaşıtığında onunla yatırım yap ya da başkalarına faiz karşılığı kirala.
islâm dünyasında faiz kazancı gibi bir kazancı elde etmek islâmın caiz görmediği bir durum. lakin unutmamak lazım üretim yapmak ve çalışmak islam dinince övülen ve teşvik edilen bir şey.
biz rekabeti ve çalışkanlığımızı, yeni birşey üretme alışkanlığımızı kaybettik.
