sonradan il olmuş yerleşimlerin dışında birde il iken ilçeye dönüştürülmüş yerleşimlere sahip listedir.
genellikle cumhuriyetin ilk yılları ekonomik sebeplerle ilçeye dönüştürülmüşlerdir.
il iken ilçeye dönüştürülmüş 'eski' iller:
Doğubayazıt ili, Ağrı iline bağlandı.
Çatalca ili, istanbul iline bağlandı.
Gelibolu ili, Çanakkale iline bağlandı.
Genç ili, Bingöl iline bağlandı.
Kozan ili, Adana iline bağlandı.
Şebinkarahisar ili, Giresun iline bağlandı.
Siverek ili, Şanlıurfa iline bağlandı.
Silifke ili, Mersin iline bağlandı.
bu 'eski' iller arasında günümüz merkez nüfusu 80 binin üzerindeki şehirler ise doğubayazıt, kozan ve siverek'tir.
günümüz toplam nüfusu 100 binin üzerinde olan ilçelerimiz ise doğubayazıt, kozan, siverek'in üzerine ek olarak silifke'dir.
doğubayazıt, kozan, silifke ve siverek'in aksine gelibolu, genç, şebinkarahisar ise küçülmüş ve önemlerini nispeten yitirmiştir.
