adana'yı bilenler, gidenler, görenler bilir.
atatürk heykeli'nin hemen yanında yükselen anıt, emine kız öyküsünü canlandırır.
adana'nın kurtuluş günü olan her 5 ocak günü anıtı süsleyen sonbahar çiçekleri hep onu hatırlatır. nice kahramanlık öyküleri arasında başı çeken emine kızın öyküsüdür bu...
kara gün, bir beter kötüye sarmıştı. köydeki gün görmüş kocamışlar;
"ak yazı bozuldu gari, okunmaz oldu" diye hayıflanırken, pozat dağı'nın eteğindeki sarıkavak köyünden deli hacı ağa'nın oğlu "yörük mustafa" ile emine kızın düğünü de belirsiz güne yıkılıverdi.
lakin herkes mutsuz ve huzursuzdu. büyük savaşta yenik düşen osmanlı'ya karşı fransız askeri de güney illerini parsa bellemişti. kum gibi nefer işgal hazırlığı içindeydi. işte asıl felaket o vakit başlayacaktı.
nitekim, kahrolası 1918'in 17 aralık salı gecesi rivayetler doğru çıktı. mersin'den tozutan işgal hareketi, adana'dan pozantı'ya kadar tüm torosları çiğnedi geçti.
al sancağın devrildiği gönderlere fransız bayraklarının çekildiğini gören kim varsa beyninden vurulmuşa döndü. kimsenin ağzını bıçak açmıyor er kişiler birer birer ortadan kayboluyordu. yörük mustafa'da bunlardan biriydi. emine'sinin verdiği emaneti koynuna saklamış, yarı dolu eski bir martini ile dağa çıkarak vali haşim bey çetesine yazılmıştı.
ne var ki ankara'dan ulaşan haberler gönüllerdeki umudu perçinledi. kurtuluş ateşi yanmıştı artık, mücadele büyüktü, mücadele çetindi. "dayanın" dediler, "kavga büyük kavgadır"...
emine kız duramazdı artık. ille de yavuklusu yörük mustafa'yı bulmak, yan yana o'nunla dövüşmek istiyordu. bir gece göç vaktini fırsat bilerek babadan kalma tek kırma av tüfeğini kuşandı ve gitti. yollar bataktı, yol boyunca gördüğü kullar da sefil ve çıplak.sora sora kozan eline inerek vali haşim bey çetesini sormaya başladı, burada haşim bey çetesini bilenler vardı. ama emine kızın yüzüne bir tuhaf baktılar.
"kıyma gençliğine bacı gel vazgeç dağ çetindir kıyarlar sana!"
bu sözlere aldırmayan emine ısrar inat etti.
nihayet "fülfül oğlan" denen çoban yamağını emine kızın yanına verdiler, can çocuktu fülfül, tüm yöreyi avcunun içi gibi bilirdi. üstelik haşim bey çetesinin kasaba ile irtibatını sağlayan da oydu.
gün batınca fülfül önde emine bacı arkada döne dolaşa kozan kalesinin yamacına ulaştılar, birkaç gün önce fransızlar, pozantı'ya uzanan bu çetin yolu bırakıp, epey çekilmişlerdi. yeniden almak için ne zaman saldırsalar milis çeteler aman vermiyor kaleyi savunuyorlardı.
fülfül oğlan kaleye tırmanırken;
"bak hele emine bacı, şu gördüğün kayalar kurşun altında delik deşik oldu, görenler bir tabur nefer beller oysa ben ikindiye kadar anca iki manga saydıydım".
emine kız ürperdi, utandı, sıkıldı. neden sonra sorabildi;
"yörük mustafa'yı da gördün mü?"
"gördüm ya görmem mi, aha şu fişekleri bana o verdi, emme ikindi vakti ne oldu bilmem gayri."
sonra sesi titreyerek;
"beni gönderdiler, ardıç pınarından dönerken gene baktım gene baskın vardı"...
çok geçmeden emine kız fülfül'ün gevelediği acı haberi vali haşim bey'den öğrendi.
dağ gibi duran kozan beyi ellerine kapanan emine'yi güçlükle kaldırabildi. "başın sağolsun bacım. hele görmeliydin mustafa'm öyle bir dövüştü ki kafirle..."
akabinde göğsünden ipek bir bayrak çıkartarak emine'ye uzattı;
"bunu hep koynunda saklardı, sen gelmese idin köye biz getirecektik mustafa'nın emanetini."
emine kız düğün alayında şan olsun diye gergefle işlediği bayrağı göğsüne bastırdı, dolu gözleri alev alevdi;
"gayri koman beni beylerim, yok yoksul koman, yıkılmış mavzeri muradım olsun. mustafa'm gitti ise bu can ne güne?"
...ve o günden sonra vali haşim bey çetesini "er bacı çetesi" bildiler.
toroslar'da fransıza aman vermediler, tıpkı şahin bey gibi, karayılan gibi, sütçü imam gibi...
gerçi bu büyük kavgada akibetleri sır oldu, birer birer nerde düştükleri belli değil. ama bu gün adana'da atatürk heykelinin hemen sağındaki anıt onların anısını canlandırır.
çam kokan toroslarda emine bacının hikayesini işte böyle anlatırlar. eri şehit, kendi şehit emine bacı... kurtuluş savaşı'nın isimsiz neferlerinden sadece ikisi...
