mazmunlar ve anlamları

entry1 galeri
    1.
  1. dağ:
    Dağ, insan ve hayvanın cismine kızgın demirle veya işaretli bir âletle vurulan nişâne ,damgadır. Yahut kızgın demirle -tedâvî için- bir yere vurulan yakı demektir.

    insanın unutamayacağı derecede kalbi yakıcı bir ıstırap ve keder de dâğ sözü ile ifâde olunur:

    Garip anam benim için ağlama
    Ağlayıp da yüreğini dağlama

    Baş ilâç perhiz olduğu gibi ,son çâre de keydir.Yani dağlamaktır:

    Canımı yakmaktasın âhir devâ keydir diyü
    Ey tabîbim tâbını bu âşık-ı ser-bâza dâğ SÂBÎT
    Bâtınî tarikatlara mensup olanlar,bilhassa abdal ve ışıkların baş,yüz ve göğüslerine dağ vurdukları açılan yaranın tesiriyle dünya zevklerine bîgâne yaşamak istedikleri mervîdir.

    Ağardı berf ile yer yer çemende cism-i nihâl
    Nite ki penbe-i dâğ ile sîne-i abdâl BÂKÎ
    Bu dağlar onulmaya başlayınca üzeri kara bir kabuk bağladığı için buna dâğ-ı siyeh denmiştir.

    Cür'a:
    Su, şarap gibi şeylerin içildikten sonra kadeh dibinde kalan cüz' artığı demektir. Kadehi içebileceği miktardan fazla su ile doldurup da içemeyerek kadeh dibinde artırmak halkça hoş görülmez.Hele bunu dökmek israf sayılır.

    Serinde neş'-i sahbâ atâsıdır hâkin
    Teeddüb eyle ruh-ı hâke cür'-pâş olma NÂBÎ

    Âlimlerin,salâh sahibi erenlerin artığı içilecek olursa feyiz ve şifâ elde edileceği kanaati halk arasında mevcuttur.
    Eskiden harâbât müdâvimleri arasında son cür'ayı yere dökmek bir âdetmiş.Bastığımız toprak binlerle insan ve sayısız rindân vücudunun zerrelerini de hâvî olduğu için bu vücutlara ait ruhları rayyân ve handan etmek gibi bir maksat güttükleri istidlâl olunmaktadır.
    Bir de eski bezm-i Cemlerde tek kadehle içildiği için bu cür'aların feyiz ve şifadan başka aşk vefâ da devrettiğine inanılırmış:

    Cür'a vermezdi cân her âşık-ı efsürde-dil
    Olmasan tâb-efgen-i her hatır-ı bî-tâb u teng NEF'Î

    Mana: Yüreği donmuş gibi hissiz görünen âşıkların hiçbiri-eğer sen yorgun ve dar gönüllere kuvvet ve ziya verici olmasan-senin artığına can vermezlerdi.

    (bkz: gül-bülbül)
    (bkz: mazmun)
    2 ...
bu entry yorumlara kapalı.
© 2025 uludağ sözlük