en sevdiğim kitaplardan biridir. beni nasıl böyle etkiledi anlayabilmiş değilim. kitap film veya gerçek olaylarda fazla duygu emaresi gösteren birisi değilim babam ölse ağlar mıyım emin değilim ama şurayı okuyunca gözyaşlarımı tutamadım.
'rusyanın ücra,tenha bir köşesinde küçük bir köy mezarlığı var.hemen bütün mezarlarımız gibi hüzünlü bir görünümde;çevresindeki hendekleri çoktan ot bürümüş,bir zamanlar boyalı olan çatılarının altındaki tahta haçlar soluklaşıp çürümüş,mezar taşları,alttan birileri itermişçesine yan yatmış,iki üç cılız ağaç diplerine zar zor ufak bir gölge düşürmüş,koyunlar mezarların üzerinde başıboş dolaşmakta...bunların arasında kimsenin el sürmediği,kimsenin çiğnemediği bir mezar var ki üzerinde yalnızca kuşlar konuyor ve doğan güneşe doğru şakıyorlar.çevresi demir parmaklıkla çevrili,iki ucunda iki taze çam ağaçı dikili.burada yevgeni bazarov gömülü.bu mezarı sık sık,şimdi artık iyice çökmüş olan iki ihtiyar ziyarete geliyor:yakınlardaki bir köyde oturan bir karı koca.birbirlerine destek olarak sürüklenen adımlarla yürüyor,parmaklığa yanaşıp diz üstü çökerek uzun uzun,acı acı ağlıyor,gözlerini oğullarının üzerinde duran dilsiz taşa dikerek uzun uzun bakıyorlar.bir şeyler konuşuyorlar arada,taşın tozunu siliyor,ağaçların dallarını temizliyor,sonra gene dua okuyorlar;oğullarına,oğullarının anısına kendilerini daha yakın hissettikleri bu yerden kopup ayrılamıyorlar bir türlü...onların duaları,göz yaşları elbette boşa gitmez değil mi?onların sevgisi,o kutsal,vefalı sevgi elbette,gücü her şeye yeten tanrının sevgisinden izler taşır,öyle değil mi?ah,evet!mezarda yatan yürek ne denli ateşli,günahkar,fırtınalı olursa olsun,üzerinde biten çiçekler bize masum gözlerinin asude bakışlarıyla bakarlar.bize söyledikleri yalnızca edebi huzur,'kayıtsız' doğanın o büyük huzuru değildir;ebebi barışmalardan,sonu gelmeyen yaşamdan da sözederler.'
