cumhuriyet halk partisinin solcu parti olması

entry5 galeri
    1.
  1. uyarı : fena halde propaganda (!), provokasyon (!), iftira (!), yalan (!) içerik ihtiva eden bir fethullah gulen iyi guler entrysidir.

    CHP, 1950’lerden başlayarak, elbette uluslararası koşulların ve özellikle ülkede gelişmekte olan siyasal rekabetin etkisiyle, gerek parti yapısında ve gerekse program ve politikalarında sola yönelik demokratik dönüşümler başlattı.
    1951 kurultayında kadın ve gençlik kolları kurulması kabul edildi.

    1953 kurultayında, hukuk devleti, anayasa mahkemesinin kurulması, seçim güvenliği, mahkemelerin bağımsızlığı, üniversite özerkliği, sendika ve meslek örgütleri için örgütlenme özgürlüğü, işçilere grev hakkı gibi politikaların savunulması programa girdi.

    1959 kurultayında, “düzen değişikliği programı” olarak nitelenen “ilk Hedefler Bildirisi” kabul edildi. Bildiride CHP’nin anayasayı, “çağdaş demokrasi ve toplum anlayışına uygun, halk egemenliği, hukuk devleti, sosyal adalet ve güvenlik ilkelerine dayanan bir devlet düzenine göre değiştireceği” ifade ediliyordu. Bildirinin en başta yer alan en uzun maddesinde, (tek tek sayılarak) bütün insan hak ve özgürlüklerinin anayasal güvence altına alınacağı ifade ediliyordu. (insan hakları evrensel bildirgesi, CHP bildirisinden henüz yaklaşık 10 yıl önce BM’de kabul edilmişti.)

    Nitekim Türkiye tarihinin en demokratik anayasası olarak nitelenen 1961 anayasası'nın, CHP’nin ilk Hedefler Bildirisi’nden esinlendigi biliniyor. işçilerin grevli toplu sözleşmeli sendika hakkı, polisler dahil kamu çalışanlarının sendika hakkı, ilk kez anayasal düzeyde hak olarak kabul edilmişti.

    insan hakları kavramı ilk kez anayasada ifade edilmişti. Hatta anayasa, insan haklarına da “dayalı”ydı. inönü’ye göre, “Bugünkü devlet, sosyal devlettir. Bu anayasa hükmüdür. Anayasa, ortanın solunda bir hareketle yapılmıştır.”

    Bütün bunlar, CHP’nin 1965 öncesinde de salt ekonomik düzlemde değil, aynı zamanda siyasal düzlemde de sol bir anlayışa sahip olduğunu gösteriyor. inönü ‘ortanın solundayız’ derken, aslında varolan bir durumun adını koymuş oluyordu. bu tarihten önce solcu olmak, vatan haini olmakla neredeyse özdeş sayılıyordu.

    1965 sonrası, CHP içindeki ortanın solu tartışmaları, solun Turkiye toplumunda da tartışılmasını sağlamış, sol talepler halkın gündemine girmişti. 1960 ve 1970’lerdeki solun yükselişini açıklarken sık sık kullanılan “1961 anayasasının sağladığı nispi özgürlük ortamı” denilen olgunun tarihsel arka planında, büyük ölçüde işte CHP’nin bu sol geçmişi yatmaktadır.

    dipnot: kendi statükocu sosyalist fikirlerinin ilerisine geçemeyip chp'yi solun dışına atmaya çalışan her gün 10 farklı fraksiyonlara bölünüp siyaset meydanlarında hiçbir ağırlığı kalmayan ibneler 1976 dan beri sosyalist enternasyonale üye olan chp değil de milliyetçi hareket partisimiydi? gerici fikirlerine söz geçiremeyenler, chp'ye sol partidir demeyi kendilerine yediremeyen elitist hırbolara girsin bu entry.
    0 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük