Olay yıllarca kamuoyundan saklandı bu olayı gündemde tutmak hepimizin görevidir.
Çernobil nükleer santrali, 1972 yılında bir Demir Perde Ülkesi olan Sovyetler Birliğindeki (Bugünkü adıyla Ukrayna) Kiev kentinin 140 km kuzeyine kuruldu. Santral her biri 1000 megavat (mW) gücünde dört reaktörden oluşuyordu. 25 nisan 1986'da santralin dört numaralı reaktörü rutin bakım için kapatıldı.Santalde görevli mühendisler bu arayı değerlendirerek, reaktörün güvenliğini artırmak için elektrik kesilmesi ile özel bir deney yapmak istedi.
Aynı gün reaktörün gücü yarıya düşürüldü. Ardından güvenlik testini 'yüzyılın nükleer faciası'na dönüştüren adım atıldı: Test sırasında reaktörün güvenlik sistemlerinin devreye girmemesi için 'acil durum soğutma sistemi' bilinçli olarak devre dışı bırakıldı. 26 nisan günü saat 01.00'i biraz geçe deneyin son hazırlıkları tamamlandı. Reaktör gücünün sadece yüzde 7'siyle çalıştırılmaya başladı. Oysa, Çernobil gibi 'RBMKtipi grafitgaz reaktörleri'nin düşük güçte çalışmasının yarattığı sakıncalar biliniyordu. işletme talimatlarının dışına çıkılan ve güvenlik yönünden sakıncalı olan bir takım teknik işlemlerin ardından 'devam' kararı alındı.
Ancak deneyin başlamasından kısa bir süre sonra dolaşım pompaları ve reaktör soğutma sistemi yavaşladı. Yakıt kanallarında ani ısı yükselmesi görüldü ve reaktör denetimden çıktı. Gücün kontrolsüz yükselişi sonucu yakıtlar aşırı ısındı, yakıt zarfı eridi, sıcak parçalar suyla temas ederek buhar patlamasına neden oldu. Bu kez reaktörün durdurulması için bütün denetim çubukları devreye sokuldu ama artık çok geçti. Bu sırada reaktörün gücü 4 saniye içinde nominal değerin 100 katına ulaştı. 3 saniyede reaktör gücü yüzde 7'den, yüzde 50'ye çıktı.
Deneyin amacı tam olarak, reaktörün çalışması ansızın durduğunda buhar türbinlerinin ne kadar süre çalışmayı sürdüreceklerini ve böylece ne kadar süre acil güvenlik sistemine güç sağlayabileceklerini görmekti.
26 nisan 1986 saat 01.24 Çernobil nükleer santrali 4 numaralı reaktöründe meydana gelen patlama 160 bin metrekare'lik bir alana nükleer madde yayılmasına sebep olmuştur. Uzmanlara göre bu facianın etkilerinin ortadan kalkması için 48 bin yıl geçmesi gerekmekte olduğunu beyan etmekteler .
konuyla ilgili olarak en buyuk destegi uzun zamandan beri sanatcivolkan konak vermektedir. çernobil faciası nın karadeniz bölgesi insanlarinda yarattigi bu saglik sorununa dikkat cekebilmek icin yayına katıldıgı hemen hemen bütün tv programlarinda ve yaptigi özel röportajlarda dile getirmistir. kendiside bu faciadan fazlasiyla nasibini almistir. sevdiklerinden ve ailesinden babasi dahil sekiz kisi bu amansiz hastaliktan vefat etmistir. sesini biraz daha fazla duyurabilmek icin yazmis oldugu cerrahpaşa adli parca doktorlara hakaret iceriyor gerekcesi ile sansüre takildi (rtük. şarkının yasagını rtük bir sene sonra kaldirdi.
Dünya sağlık Örgütü'nün açıkladığı raporlara göre Çernobil'de yaşanan kazanın etkisinin Hiroşima ve Nagasakiye atılan atom bombasından 200 kat daha fazla etkili olduğunu belirtmiştir. Çernobilin faturasını bugün Karadenizlinin hayatıyla ödediğine dikkati çeken sanatçı. bir söyleşisinde şöyle konusmustur: Bilim adamları radyasyonun insanlar üzerindeki etkilerinin aradan 5-10 yıl sonra ortaya çıkacağını belirtmişlerdi. yıllar önce söylenenler gerçek oldu. bugün Karadeniz'de her yıl yüzlerce insan kanserden hayatını kaybetmektedir. istanbul,Ankara ve bölge Hastanelerinin onkoloji servisleri büyük bölümü Karadeniz'li kanser hastaları ile dolup taşıyor. Kanser kabusu Karadenizin Trabzon,Rize ve Samsun da çocukların üzerine kabus gibi çökmüş durumdadır.
Çernobil santralının patlamasından sonraki ilk aylarda, Türk Yetkilileri, bilimsel veri ya da araştırma sonuçlarının resmen açıklanmasını yasakladı. Herhangi bir resmi açıklama yapmasına izin verilen tek kişi Endüstri ve Ticaret Bakanı H.Cahit Aral’dı. Üniversiteler ve diğer bilimsel kurumlar, resmi emirlerle bu konu üzerinde çalışmaktan caydırıldı.
Yetkililerin kar yönelimli ticari yaklaşımının insan sağlığı ve çevreye ilişkin herhangi bir kaygıyı bastırdığı açıkça ortadadır. Yetkililerin baş kaygısı, çay ve fındık satışları ve ihracatıydı. 1993-8217 te Türkiye Büyük Millet Meclisi ;nde bir soruşturma açılması tartışıldı, fakat bu hiçbir zaman gerçekleştirilmedi.
Kazanın ardından Doğu Karadeniz'de kanser vakaları artış gösterdi.volkan konakın iki yıl üzerine çalıştığı 5 bin sayfalık araştırma raporuna göre ise durum vahimdi. Karadenizli sanatçı arkadaşı Kazım Koyuncunun da genç yaşta kanserden vefat etmesi üzerine tamamen bu olaya odaklanan Konak, elindeki 5 bin kişinin ölüm raporuyla Çernobil ilişkisini ispatladıklarını ileri sürmüştür. Ancak uzmanlar, kanser vakalarının kazayla ilgili olup olmadığının bilinmediğini vurgulamişlardir. Bölgede yayılan radyasyon nedeniyle kanser vakalarının artacağı öngörülmüştü. gel gelelim bizim yetkililer bu olayla ilgili bir adim atmis degil ve böyle birseyin olmadigini söylemisler hemde defalarca. yetkililerimizin agzindan cikan laflar tüyler ürpertici olmustur olayin ciddiyeti hic bir zaman düsünülmemistir.. resmi ağızlardan yapılan biraz radyasyon iyidir, radyasyonlu çay daha lezzetli olur türü açıklamalar, devleti konunun ciddiyetini kavrayamamak ve halkı yanlış bilgilendirmek suçlamalarıyla karşı karşıya bırakmıştır.
