öncelikle iki ülkede vatandaşlarına böle bir göç için danışmamış ve dönemin yunan başbakanı ile ismet paşa'nın aldığı karar sonucu yapılmıştır.
bu göçü zorunlu kılan en büyük etmen yunan işgali sırasında yunanlılara destek veren rum halkının yunanlılar geri çekildiğinde müslüman halk tarafından * dışlanması ve yunanistan'da osmanlı hakimiyeti bittiğinde orada yaşayan müslüman halkın da aynı şekilde yunan halkı tarafından baskıya uğraması ile başlamıştır.
bu karşılıklı hoş görüşsüzlük; mübadele henüz başlamadan 1,000,000'dan fazla kişinin baskılar yüzünden evlerini terk etmesine sebep olmuştur.
ayrıca mübadele yapılırken esas alınan kriter ırk değil, dindir. tek kelime yunanca bilmeyen binlerce kişi *anayurdu olan yunanistana gitmiş ve aynı şekilde aslen yunan asıllı olmasına rağmen müslüman bir çok insan da anadolu topraklarına taşınmıştır.
türkiye açısından mübadelenin çok büyük bir yıkıcı etkisinin olmamasının sebebi ise gelen nüfusun çok daha az olmasıyla beraber, daha çok genç olan türkiye cumhuriyeti'nin gerekli önlemleri alması dönemin * ve hilal-i ahmer cemiyetinin * büyük katkılarından dolayıdır.
konuyla ilgili güzel bir kaynak için: (bkz: büyük mübadele)
