akılcılığı, bilimi ve laikliği esas alan bir düşünce biçimidir. geçmişe değil, ilerlemeye yaslanır. "gericilik" ithamı ise ya yanlış anlamaktan ya da bilinçli çarpıtmadandır.
izmir, 1989'dan beri sol tandanslı belediyeciliğe alışık bir şehir. kimliksel, kültürel ve ideolojik bağ kurmuş durumda. chp burada parti değil, refleks gibi çalışıyor. karşılığında ne alıyor meçhul.
yön duygusunu geliştirmek istiyorsan beyninin gps’ini güncellemen gerekiyor, mecazen değil gerçekten. bu işin merkezinde hipokampus, parahipokampal korteks ve retrosplenial korteks gibi beynin mekânsal navigasyonla ilgilenen bölgeleri var. bu bölgeleri aktif tutmak ve geliştirmek mümkün. nasıl mı?
1. harita kullan, ama ezberleme
telefonla gitmek kolay da haritaya bakıp rotayı kafanda çizmek esas gelişim bu noktada başlıyor. google maps'e değil, önce zihinsel haritana güven.
2. farklı yollar dene
aynı yere her zaman aynı yoldan gitme. alternatif rotaları kullanmak, beynin farklı bağlantılar kurmasını sağlar. kaybolmak da sürecin bir parçası, panik yok.
3. yön ve pusula bilgini tazele
kuzey neresi, güneş nereden doğar, sağ-sol karıştırıyor musun? bunlar sadece doğa yürüyüşçüleri için değil, şehirde yön bulmak için de kritik.
4. video oyunları (evet, cidden)
özellikle açık dünya (open-world) ya da labirent temelli oyunlar (zelda, skyrim, portal vb.) mekânsal hafızayı ve yön duygusunu geliştiriyor. el-göz koordinasyonuyla birlikte beynin yön sistemini de çalıştırıyor.
5. navigasyonsuz geziler yap
bir arkadaşını al, harita çizmeden ya da gps kullanmadan bir yeri keşfet. ilk başta saçma gibi gelebilir ama kaybolmak yön duygusunu geliştiren en temel deneyimlerden biri.
6. yer işaretlerini (landmark) not et
“şu sağdaki kırmızı bina”, “kavşağın oradaki çınar ağacı” gibi detaylara dikkat ederek çevreyi tanı. bu tarz yer işaretleriyle yön bulmak, beynin parahipokampal bölgesini güçlendirir.
7. hafıza oyunları ve meditasyon
çünkü mekânsal hafıza sadece gezmekle değil, dikkatle de alakalı. farkındalığı artırmak, çevresel detayları daha iyi hatırlamana yardımcı olur.
