12 yaşıma kadar, nedenini öğrenmek uğruna savaş verdiğim durum. hep isterdim ki; devlet bir sürü para bassın, herkese dağıtsın, memelekette fakir kalmasın.
saçmadır. sanki para çok olunca her şeyi alabileceğini düşünür bu insanlar. ama paranın değeri düşer, bu sefer de fiyatlar artar. değişen bir şey olmaz yani.
paranın değerinin kendisine ait olduğunu sanmaktır.
oysa ki para, karşılık olduğu üretimle beraber değer ifade eder. alt tarafı bir maden ya da kağıt parçasından ibarettir kendi varlığı itibariyle. parayı para yapan, kolay taklit edilemeyen ve kıt bulunan bir şey olmasıdır. örneğin çakıl taşı para olsa, kimse çalışmaz çakıl toplar. ama kimse çalışmadığı için o çakılla alacak mal ve hizmet bulamazsın.
bir de örnek verelim: 4 sene okuyana kadar üniversite diploması bastırmak neyse, para basmak da odur. diploma, eğitimin karşılığı olduğu gibi, para da üretimin karşılığıdır. "para basalım" demek, "okul açmaya ne gerek var herkese diploma basalım eğitim seviyemiz artsın" demektir!
iktisat ya da en azından işletme okumamaktan kaynaklanır. şimdi herkes bir açıklamada bulunmuş. ancak hepsi geçersiz. mesela amerika örneğinde ya da avrupa örneğinde olduğu gibi, adamlar para basıyorlar ama enflasyon artmıyor. çünkü kendi para birimlerinden borçlular ve paraları konvertibl. biz ise döviz cinsinden borçluyuz. dolayısıyla kendi paramızı basmak yalnızca ve yalnızca paramızın satın alma gücünü düşürür.
parayı emsiyon artışı için kullanan ülkelerin ekonomisinde para basmak enflasyonu artırıcı ya da eksiltici yönde ekleyebilir, birisini söyleyen her zaman yanılır. şöyle ki :
para: emeğin ve üretimin karşılığı, idame sebebi, mübadele ve tasarruf aracıdır. Bu kapsamda parayı kullanacaklara iletilecek para enflasyonu artırıcı etkiye sebep olmaz. Bir evde alınacak toplam ekmek sayısı 30 diyelim aylık bazda, aylık masrafı bunun 30 tl olsun, düz mantıkla aylık 15 tl sini buna harcayacak kişinin bu tıkanıklığını gidermek hiç bir zaman enflasyonu yükseltecek sebep olmaz, Bu irade devlettir. Devletin sosyo ekonomik halka bakışı ile oluşacak sirkülasyonda enflasyon artmaz.
piyasadaki malların döngüsü gereği satılamayan malın da alıcı çıkmaz ise stoklar artacaktır, talep yetersizliğinden mecburi fiyatlar düşme eğilimine girecektir. Bu şekilde ki deflasyon ise üreticinin iflasını getircektir. Piyasadaki 30 liralık mal bulunup talepte 35 liralık para olması malın yetmemesini gerektireceğinden aşırı talebe bağlı enflasyonu getirir. Ama tüketici bazda 30 liranın olması denge getirecek ve enflasyonu etkilemeyecektir.
merkez bankasının devletten bağımsız bir organ olduğunu bilmemektir. şayet basılan para da devlete borç olarak verilir sonrasında bu borç silinse de, görevi tam olarak para basmak olmadığından, mali denetimi üstlenir.
anlaşılmayacak bir durum değildir. zira değeri az olan bir şeyi çoğaltmak faydadan çok zarar getirir. fakirlik ya da borc, paranın miktar olarak çoğalmasıyla değil değer olarak artmasıyla azalır.
