şarapçıdır diye küçümseyen , ateisttir diye aşağılayanlar zerre kadar tanımamıştır.
bu hayatın nasıl yaşanması gerektiğini çözmüş filozoftur.
bir iki rubaiyle , semerkant'tan üç beş alıntıyla değerlendirilmeyecek kadar degerlidir.
bana göre hayat yolunda yürürken yolu aydınlatan sokak lambalarından biridir.
üst düzey matematik , astronomi , felsefeyle uğraşıp ,
bunun yanında bir de hayatı nasıl anlamlandırılabileceği konsunda kafa yormuş , insan ayırmamış , kimseye zararı dokunmamış olmasına karşın maalesef daha anlamlandıramadığım bir nefretle günümüzde anılmaktadır.
hak ettiği değer bu değildir.
Hayyam bade ile sarhoşsan mutlu ol.
Lale yanaklı biriyle oturmuşsan mutlu ol,
Mademki dünyanın sonunda yokluk var,
Say ki yoksun! varmışsın gibi mutlu ol...
Gerçekten çok zeki bir insandır.
Tanrı bizi çamurdan yarattığı zamanda
Biliyordu işimiz dünyada ne olacak.
işlediğim günahlar hep onun emriyledir,
O halde kıyamette beni niçin yakacak?
Dünya dediğin bir bakışımızdır bizim;
Ceyhun nehri kanlı göz yaşımızdır bizim;
Cehennem, boşuna dert çektiğimiz günler,
Cennetse gün ettiğimiz günlerdir bizim. *
Çocuk iken(14 yaş) Azerbaycan diline tercüme edilmiş rübailerini okuduğum deha. Sonra türkçe çevirisini okudum, en son farsça.
Döneminin ve şimdinin yanlış anlaşılmış filozofudur, yazdığı her satırda büyük anlamlar gizlidir. Yüzeysel aklı kıt insanlar tarafından "şarapçı şair/ayyaş" olarak anılmakta.
Istinasız her rübaisi beni benden alıp başka boyutlara götürüyor. Din/varoluş/ölüm/dünya vs gibi bir çok konuyu dörtlükleri ile tanımlamış/sorgulamış/hatta gerekli cevapları vermiştir. Ilim ve sanat dünyasına ışık tuttuğu için ben kendi adıma sonsuz minnet duyuyorum.
Ben yoksam bu güller, serviler yok
Kızıl dudaklar, mis kokulu şaraplar yok
Sabahlar, akşamlar, sevinçler, tasalar yok
Ben düşündükçe var dünya, ben yok o da yok..
Dal goncayı bir sabah açılmış buldu,
Gül melteme bir masal deyip savruldu
Dünyada vefasızlığa bak; on günde
Bir gül yetişip, açıp, solup kayboldu.
Sen acırken bana, hiç bir günahımdan korkmam
Benle oldukça; yokuş, engebe, yoldan korkmam
Beni ak yüzle diriltirsin a Tanrım, bilirim;
Defterim dolsa da suçlarla, siyahtan korkmam.
Ömer Hayyam denilince akla ilk gelenlerden biridir, rubailer. Ardın sıra aşk, şarap.. Bunların çok ötesinde Filozof, Astronom ve Matematikçidir. Ömer Hayyam'ı bende bir çok insan gibi Rubaileri ile tanıdım. O eleştirisel ve iğneleyici yaklaşımı ile gönlüme taht kurmuştur.
Var mı dünyada günah işlemeyen söyle:
Yaşanır mı hiç günah işlemeden söyle;
Bana kötü deyip kötülük edeceksen,
Yüce Tanrı, ne farkın kalır benden, söyle.
